Nieuw hulpmiddel berekent duurzaamheid constructies
Op initiatief van IMd Raadgevende Ingenieurs heeft ir. Frank Tool een methode ontwikkeld die de duurzaamheid van constructies bepaalt.
Hij deed dat in het kader van zijn afstuderen aan de TU Delft. Met het hulpmiddel kunnen de jaarlijkse milieukosten van draagconstructies eenvoudig, snel en gedetailleerd worden berekend. Opdrachtgevers kunnen daardoor voor het eerst heel gericht investeren in constructieve duurzaamheid.
Draagconstructies zijn goed voor zo’n 60 procent van het materiaal van een gebouw. Daarmee is de constructie in hoge mate bepalend voor de milieubelasting. Bestaande instrumenten toetsen het gebouw als geheel en zijn voor de constructie te grofmazig en tijdrovend, en dus niet geschikt in de ontwerpfase. Maar juist in die fase is de behoefte aan objectieve informatie het grootst, zegt IMd-directeur ir. Pim Peters.
"Als het ontwerp klaar is, ben je te laat. Met dit hulpmiddel kunnen constructeurs al in het ontwerp snel de milieuscore van varianten vergelijken. Duurzaamheid wordt zo een volwaardig beoordelingsaspect. De grote verdienste van Tool is dat hij de levensduurberekening ingrijpend heeft uitgebreid, zodat we nu de potentiële levensduur van constructies kunnen vaststellen,” aldus Peters.
Tot nu werd altijd uitgegaan van een vaste levensduur op basis van de functie, vertelt civiel ingenieur Tool: “Een constructie die echter eenvoudig een nieuwe functie mogelijk maakt, geeft een gebouw een hogere potentiële levensduur. En hoe langer een gebouw meegaat, hoe lager de jaarlijkse milieukosten. De vaste kosten voor bouw en sloop kunnen dan over een langere periode worden uitgesmeerd.
Voor de bepaling van de levensduur, de Estimated Service Life-factor, heeft Tool onderzoek gedaan naar flexibiliteit en aanpasbaarheid. Bepalende aspecten daarvoor zijn stabiliteitssysteem, sparingsflexibiliteit, draagvermogen, overmaat in verdiepingshoogte en benodigd vloeroppervlak, stramienmaten, gevel en de bereikbaarheid en positionering van installaties.
Nu de milieukosten van constructies expliciet gemaakt kunnen worden, is de verwachting dat opdrachtgevers eerder bereid zullen zijn om in een duurzame constructie te investeren. De ontwerptool is afgestemd op GreenCalc+.
Gerelateerde artikelen, events & downloads
Reacties
Greencalc is niet de enige norm die in de bouw gebruikt wordt en onderling zijn die normen niet uitwisselbaar! Rekenen die andere normen ook met een langere levensduur of is dat te moeilijk en verdwijnt dat met kreten als cradle to cradle? Met afstemming in duurzaamheidsnormen wordt dit hulpmiddel nog belangrijker
De duurzaamheidsinstrumenten worden momenteel herzien om aan te sluiten aan de geharmoniseerde materialendatabase en de geharmoniseerde bepalingsmethode, allemaal onder de paraplu van de Stichting Bouwkwaliteit. Deze studie van Frank Tool naar levensduur van een gebouwconstructie is de eerste aanzet om de huidige gehanteerde levensuur afhankelijk van de gebouwfunctie op een andere manier in de instrumenten op te nemen. Door verder onderzoek naar deze levensduurbepaling uit te voeren zal het uiteindelijk in de geharmoniseerde bepalingsmethode opgenomen kunnen worden.
Merkwaardige redenering dat de draagconstructie bepalend is voor de milieubelasting omdat hij 60% van het materiaal uitmaakt. De rest van het gebouw, de isolerende/lichtdoorlatende waarde van de dak, muren en ramen, de installaties en de locatie zijn veel bepalender voor de duurzaamheid.
De invloed van het materiaalgebruik op de milieukosten is afhankelijk van de levensduur van een gebouw. Bij een korte levensduur (10-25 jaar) is deze invloed ongeveer gelijk aan de invloed van het energieverbruik over de gehele levensduur van een gebouw. Bij een langere levensduur zal de invloed van het energieverbruik toenemen. Bij een levensduur van 75-100 jaar worden de milieukosten voor ongeveer 20% bepaald door het materiaalgebruik en voor 80% door het energieverbruik. Echter, ervan uitgaande dat de milieubelasting voor het energieverbruik in de toekomst zal afnemen door toepassing van duurzame energiebronnen kan gesteld worden dat de invloed van de draagconstructie (60% van het materiaalgebruik) op de totale milieukosten aanzienlijk is en alleen maar zal toenemen.
De stelling van Frank Tool: "de invloed van de draagconstructie op de totale milieukosten zal alleen maar zal toenemen" Is te algemeen: - de levensduur van gebouw kan aanzienlijk worden verlengd. - het energieverbruik kan door hogere eisen bij het gebruik - koeling! - stijgen. - duurzame energiebronnen kunnen ook voor het materiaalgebruik worden benut.
Het maken van een functionele vergelijking van verschillende bouwmaterialen kan ik alleen maar omhelzen. Echter geen enkele kennis van het productieproces van constructievestaal want anders had je geweten dat constructief staal een factor 2 tot 6 minder miliebelasting scoort dan Dhr. Michiel Haas met zijn NIBE boek ons wil laten geloven. Dit komt omdat meer dan 90 % van het toegepaste staal in de bouw in Nederland afkomstig is van een omstmeltingsproces ipv een hoogoven. Het onjuiste gebruik van staaldata in dit ondezoek geeft dus ook een onjuiste uitkomst. Jammer
Het onderzoek gaat over de bepaling van de constructieve levensduur. Dit om bijvoorbeeld de relatie tussen materiaalgebruik en flexibliteit bij een 'uniek' gebouwontwerp met een betere benadering te kunnen beoordelen op de schaduwkosten. Daarbij is gebruik gemaakt van de geharmoniseerde materialendatabase. Momenteel wordt de expertise van de verschillende branches betrokken bij het invullen van deze database. De koppeling van deze database aan de tool moet juist leiden tot het maken van een goed vergelijk tussen de verschillende constructiesystemen.