#gas2050
- #VanGasLos
- Artikel
Nederland gaat haar CO2-emissies elimineren. Onze grootste uitdaging is de 7 miljoen gebouwen: woningen, winkelcentra, sporthallen, zwembaden, bejaardentehuizen.... Een moeilijke opdracht. Heel veel werk. Kostbaar. En we komen op het eigen terrein van de burgers.
Toch moet het. Er zijn volop mogelijkheden. Van de CO2-vrije opties kennen vooral warmtenetten en all electric met strenge isolatie een grote populariteit. In beide gevallen is nieuwe of uitbreiding van infrastructuur nodig. Gek genoeg kijken we nauwelijks naar het gasnetwerk. Integendeel, met veel bombarie wordt soms beweerd dat we dat zo snel mogelijk uit de grond moeten halen. Bijna alle gebouwen in Nederland zijn op het gasnetwerk aangesloten. Het gasnetwerk is groot. Op een koude winterdag levert het gasnetwerk tot wel 10x meer energie dan het netwerk voor elektriciteit. Natuurlijk, aardgas gaat verdwijnen, want dat veroorzaakt CO2. Maar wat is er mis met het gasnetwerk?
Het elektriciteitsnetwerk is ooit aangelegd om kolenstroom te transporteren naar de huizen. Nu wordt het hergebruikt voor duurzame stroom. Evenzo kan het gasnetwerk, aangelegd voor aardgas, hergebruikt worden voor duurzame gassen. Een voorbeeld is duurzaam gas in combinatie met een hybride warmtepomp. De burger zal het nauwelijks merken, maar het (duurzaam)gasverbruik kan echter met 50% dalen. Dus met dezelfde hoeveelheid energie kunnen plots 2 keer zoveel woningen worden verwarmd. De hybride warmtepomp biedt ook mogelijkheden voor vraagsturing. Want op een mistige winterdag, zetten we de warmtepomp uit en de ketel aan, terwijl we de pomp op winterdagen met veel zon en wind juist overuren laten maken.
Auteur Bertine Markvoort
Een ander mogelijke interessante gasoptie is waterstof. Ook dan geldt, er is geen nieuwe infrastructuur nodig. En waterstof kan gemakkelijk gemaakt worden van duurzame elektriciteit, en zelfs van biomassa, mocht dat nodig zijn. Fijn aan waterstof is ook dat het gemakkelijk en extreem goedkoop is op te slaan. Een Tesla Powerwall kost enkele duizenden euro’s. De opslag van eenzelfde hoeveelheid waterstof kost enkele tientjes. Er zijn in het Engelse Leeds, qua grootte vergelijkbaar met Den Haag, al vergevorderde plannen om waterstof in te zetten voor de energievoorziening in huizen.
Kortom er zijn volop mogelijkheden om het bestaande gasnetwerk te herbenutten en daarmee veel geld uit te sparen. Haast komisch, maar ook wel ernstig, dat sommigen durven te beweren dat we het gasnetwerk zo snel mogelijk uit de grond moeten trekken.
Laten we vandaag afspreken dat we daar een eind aan maken. Natuurlijk moeten warmtenetten en all-electric oplossingen de kans krijgen zich te bewijzen. Maar laten we bij onze maatschappelijke afweging ook altijd oplossingen meenemen waarin het gasnetwerk wordt hergebruikt. Doel is een CO2-vrije samenleving. Daar zijn we het allemaal over eens. Onze gezamenlijke opdracht is dat tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten te doen.
In de aanloop naar het Duurzaam Gebouwd Congres publiceert Duurzaam Gebouwd expertblogs als onderdeel van een 10-punten Expertplan, dat op het congres wordt gepresenteerd. Bekijk de website van het Duurzaam Gebouwd Congres en koop direct kaarten.
Auteur: Bertine Markvoort, Energietransitieteam Gasunie Transport Services
Gerelateerde artikelen, events & downloads
Reacties
Kunnen we het eens worden over dat er te absoluut wordt gesproken en er daardoor mist en schijn-tegenstellingen ontstaan? Er zijn inderdaad plaatsen waar het gasnet er zo snel mogelijk uit moet, om de transitie van gas af op de meest slimme en betaalbare manier is om de warmtetransitie op die plek aan de praat te krijgen. Let wel: zo snel mogelijk is een jaar of 10 na aankondiging en aanleg van vervangende infrastructuur. Sneller zit er waarschijnlijk niet echt in, om de gebouwtransitie betaalbaar te houden. Maar er zijn andere plekken waar het gasnet - in elk geval voorlopig en misschien wel blijvend - een functie houdt. Ja, er zijn mogelijkheden genoeg om het gasnet te herbenutten. Maar dat je daarmee kosten bespaart en ondertussen een energiesysteem hebt weten te creëren dat ook in alle andere gewenste energiebehoefte kan voorzien, naast het ruimtebeslag voor alle andere functies, dat is lang niet altijd het geval. Houden wat je al hebt is op korte termijn altijd het goedkoopste, maar later is niet gebaat bij beslissingen gebaseerd op morgen. Of eigenlijk: op gister.
Bertine goed tegengeluid in je artikel. Ook ik ben helemaal voor verduurzamen en ja we moeten naar hernieuwbare bronnen toe. Duurzamer is echter ook kijken naar wat er goed is en wat behouden kan blijven zoals een infrastructuur van gasleidingen waarin we geïnvesteerd hebben met zijn allen. Een netwerk wat we in de (hopelijk nabije) toekomst kunnen inzetten voor milieuvriendelijke gasopties. Soms lijkt het wel of er een hetze tegen gas gaande is. Of ziet de gasindustrie een grote kostenpost aankomen voor onderhoud? (Zelf kies ik overigens op dit moment voor energienul all-electric te bouwen.)
Ik hoor weinig over mis zijn van het gasnetwerk, anders dan de leeftijd en de kostbare fijnmazigheid. Aardgasnet naar individuele woningen en kantoren niet door hetzelfde vervangen is naar mij bekend het beleid. Gezien de levensduur grens van 50 jaar is het dan vervangen uitgangspunt. Vervolgens kijken naar de (economische en maatschappelijke) kosten en opbrengsten van de warmte voorziening lijkt me gezond. Industrie en mobiliteit gebruiken de andere helft van het aardgas en hebben daarin hogere temperaturen nodig die moeilijker door niet-fossiele energiebronnen zijn op te wekken. Logisch om dan primair nog daaraan te leveren en gas voor gebouwen (synthetisch of bio) te reserveren voor elektra en warmte als andere bronnen een keer onvoldoende beschikbaar zijn. Back-up voor wijkwarmtebron en centrale elektriciteitsopwekking dus. Er zijn genoeg leidingen nodig in de toekomst, niet noodzakelijk naar elk huishouding.