Met diverse voorbeelden op het vlak van energiebesparing, -opwekking en circulariteit bewees De Groene Grachten dat ook de renovatie van monumentale panden duurzaam kan. 

"Met je poten in het bluswater gaan staan en laten zien hoe het ook anders kan." Dat zegt duurzaam ondernemer Maurits Groen over De Groene Grachten, dat op 23 november het tienjarig bestaan vierde met een jubileumfeest, een speciaal magazine en de lancering van de Wubbo Ockels Innovatie prijs.

Wat tien jaren geleden begon met het verduurzamen van een rij van zes historische grachtenpanden op de Nieuwe Prinsengracht is 1193 panden en 15.000 zelfscans verder uitgegroeid tot een organisatie die met haar adviezen en maatregelen 14,8 kiloton aan CO2-uitstoot heeft bespaard. Dat staat gelijk aan 592.000 bomen die een jaar lang CO₂ absorberen. Voor die 1193 panden voerde het 679 energiescans uit en gaf het 297 adviezen op maat. 75 panden kregen een onderzoek- en gebiedsaanpak en 142 panden uitvoerbegeleiding. 

Met een verduurzamingspakket biedt De Groene Grachten gebouweigenaren en bewoners een menukaart van maatregelen voor monumentale panden en daarmee een route naar groen en comfortabel wonen en werken. Van gebiedsonderzoek naar advies tot uitvoering. Adviseurs met kennis van erfgoed, bouwfysica, installatietechniek en circulariteit hebben al 15.000 eigenaren verder geholpen. Projectmanagers hebben ambitieuze pandeigenaren van plan naar uitvoering geloodst én tool-bouwers schalen de aanpak op naar heel Europa.

KIT

Met 33.000 vierkante meters aan oppervlakte is het statige Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) één van de grootste rijksmonumenten van de hoofdstad. Het KIT is een kenniscentrum dat zich inzet voor internationale duurzame ontwikkelingen. Sinds 2015 vormt het met de Groene Grachten een team op het gebied van verduurzaming.

"In 2015 kregen we het idee om het gebouw open te stellen en te verduurzamen. We hadden hulp nodig en belden De Groene Grachten. Dat was het begin van onze samenwerking en hieruit ontstond ‘SDG house’ (Sustainable Development Goals, redactie). Daarmee verhuren we ruimtes aan zeventig profit- en non profit-bedrijven en zijn we opener dan ooit", aldus Louis van den Berghe, financieel directeur van het KIT. "Door het alarmerende IPCC-rapport van afgelopen jaar heeft het KIT haar eigen ambities bijgesteld. Niet naar achteren maar juist vooruit. Vanaf 2023 is het hele gebouw aardgasvrij. Dan vervangen we het aardgas door een Warmte Koude Opslag (WKO) en warmtepompen."

Wubbo Ockels

Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van De Groene Grachten wordt de ‘Wubbo Ockels Innovatie Prijs’ in het leven geroepen. Vanaf 1 maart 2023 kan iedereen met ideeën om historische binnensteden duurzamer te maken, meedingen naar drie prijzen van €10.000, die in juni 2023 worden uitgereikt. Harm Edens, Andy van den Dobbelsteen, Yvette Watson, Joos Ockels, en Maurits Groen vormen de jury.

Wubbo Ockels (28 maart 1946-18 mei 2014) was een natuurkundige, ruimtevaarder en piloot die in 1985 als eerste Nederlander een vlucht door de ruimte maakte. Hij was sinds 1992 verbonden aan de TU Delft en sinds 2003 als voltijdhoogleraar Duurzame Technologie. In 2012 richtte hij samen met Suze Gehem De Groene Grachten op, met als motto/missie 'als verduurzamen hier kan, dan kan het overal.' "Dat we tien jaar later aan de verduurzaming van het Koninklijk Theater Carré en Museum Het Rembrandthuis werken, is een droom die uitkomt. In tien jaar tijd hielpen we twaalf procent van alle monumenteigenaren op weg om hun pand te verduurzamen. De kern van dat succes? Voor mij is dat ons team. Een creatieve, bekwame en energieke club mensen, die laat zien dat erfgoed en verduurzaming heel goed samen gaan", zegt Gehem in het voorwoord van het magazine. 

Afbeelding (boven) afkomstig uit magazine De Groene Grachten.