Ga je een contract aan met louter zicht op het eigenbelang of kies je voor de langere termijn, met vooral oog op het samenwerken en de relatie? Vandaar de waarschuwing van Bettina Hertstein: in het verleden behaalde resultaten voorspellen resultaten voor de toekomst!

Tekst: Bettina Hertstein

Er zijn maar weinig bouwpartijen die menen dat hun werk niet beter zou kunnen. Dat niet ieder project een eclatant succes is, ligt meestal niet aan een tekort aan goede bedoelingen of aan een gebrek aan kennis en kunde. Vaak speelt ontoereikende informatie-uitwisseling een rol, met als gevolg daarvan een niet altijd realistische kijk op wat partijen van elkaar mogen verwachten. Met alle gevaren van dien. Als een project in de categorie ‘hoog percentage faalkosten’ dreigt terecht te komen, bovenop een toch al magere marge, treffen partijen elkaar met een beetje pech ook nog voor een robbertje vechten voor het hekje van rechter of arbiter. Kan het niet anders?

Het kan anders

Ja, het kan anders. Pas als je je bewust bent van wat je nu doet en hoe je het beter kunt doen, kun je veranderen. Als je gezonder wilt worden (geen overgewicht, minder stress), moet je je leefstijl veranderen. Als je beter wilt bouwen (minder faalkosten, gezonde marges en tevreden klanten), moet je je werkwijze veranderen.

Leefstijlverandering is meer dan het volgen van een dieet, net als het veranderen van je werkwijze meer is dan het volgen van een contract. Diëten en contracten zijn tools om de verandering, soms letterlijk, vorm te geven of te ondersteunen. Het zijn echter niet meer dan hulpmiddelen, want verandering moet je zelf teweegbrengen: je moet intrinsiek gemotiveerd zijn om te veranderen. Vervolgens moet je uit de talloze (diëten en) contracten een passende keuze maken. Immers: niet ieder mens en niet ieder project zijn hetzelfde.

Beter resultaat

Wees gewaarschuwd: juist resultaten uit het verleden zijn een goede voorspeller van resultaten voor de toekomst! Indien je tevreden bent met hoe het ging en hoe het nu gaat, ga in dat geval op de oude voet door. Deze waarschuwing is dan niet voor jou. Kunnen de resultaten beter? Werk dan met Do It Together (D.I.T.). De ervaring leert dat je hiermee minder snel op je duim slaat of een andere pijnlijke ervaring oploopt dan bij het ieder voor zich contracteren van het eigenbelang op grond van Do It Yourself (D.I.Y.).

Het D.I.Y.-contracteren begint met het optrekken van de verdedigingslinies: de eigen algemene voorwaarden ofwel voorwaarden die oppositioneel zijn opgesteld. D.I.T. doet het anders. Denk in termen van:

• een langdurige relatie;
• project overstijgend samenwerken;
• een gemeenschappelijk doel;
• een belangrijke rol voor vertrouwen;
• een proactieve houding;
• gelijkwaardigheid van de samenwerkende partijen;
• openheid en transparantie;
• een risicoverdeling die op het project en de samenwerkende partners toegesneden is;
• een ruime mogelijkheid voor incorporeren van BIM;
• duurzaamheids- en circulaire doelen;
• KPI’s;
• evaluatie;
• ... en meer.

De contracten waarin dat allemaal is vastgelegd, zijn er! Download de Modelcontracten Ketensamenwerking op www.bouwrechtbedrijf.nl/publicaties en doe er je voordeel mee.

Ketensamenwerkingsovereenkomst: ga robben vóóraf

Investeer tijd om te gaan robben (volgens Van Dale: ravotten, stoeien, en etymologisch verwant aan het Engelse to rub, dus zonder wrijving geen vuur), vóórdat je gaat samenwerken. En stel samen een visie op waarin iedere partij zich kan vinden. Het robbertje bij de rechter of arbiter áchteraf kan door te ketensamenwerken met behulp van de Modelcontracten Ketensamenwerking achterwege blijven.

In de Modellen is een uitgebreide geschil-de-escalerende-regeling opgenomen. Voor de ketencoördinator, die naast zijn andere taken een grote rol heeft in het kader van de-escalatie, is een aparte bepaling opgenomen. Per project wordt op maat een projectovereenkomst opgesteld en eventueel ook een ontwerp- en engineeringsovereenkomst om aan te sluiten bij de overkoepelende samenwerkingsovereenkomst.

Wil je je verder verdiepen in het contracteren van ketensamenwerking en bouwteamovereenkomsten, lees dan de extra info van Het BouwRechtBedrijf (pdf).

Foto boven: Shutterstock
Foto onder: Bettina Hertstein tijdens het Congres Gamechangers in de bouw & infra 2021 (foto Menno van der Veen).