Ik heb tijdens mijn zomervakantie tot in Denemarken erover nagedacht, gedubd en gewogen en ben tot de volgende conclusie gekomen: De Neprom is (nog) niet duurzaam en niet omgevingswetproof…

En dat ondanks de mooie woorden van Neprom-voorzitter Bart van Breukelen op 10 juni 2016 aan het adres van minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu, die haar de Neprom-visie ‘Ruimte maken voor het Nationaal Geluk’ overhandigde. Destijds zei hij:

“De demografische transitie, de energietransitie, de revoluties in mobiliteit en in informatie- en communicatietechnologie stellen ons voor urgente opgaven. Nederland moet kiezen! Een goed ingerichte leefomgeving draagt bij aan het geluk van mensen, aan welvaart en welzijn en is een stimulans voor onze economie. Voortvarendheid is echter geboden. We kunnen niet wachten op een Nationale Omgevingsvisie in 2019.”

“Het grootste deel van de nieuwe woningbouwopgave in de komende decennia dient in bestaand stedelijk gebied plaats te vinden, door middel van transformatie en herontwikkeling van verouderde bedrijventerreinen, leegstaande kantoren en ander verouderd vastgoed.”

De Neprom lijkt te streven naar gebiedsontwikkeling met een visie voor een duurzame Nationale Omgevingsvisie. Maar in de NEPROM-brief aanvalsplan woningbouw ‘Ontwikkelaars bepleiten noodplan woningbouw’ van 19 juli 2017 draait dat beeld ineens helaas 180° uit de maatregelen, die Neprom voorstelt:

1. Het buiten werking stellen van de Ladder voor duurzame verstedelijking, zodat bij woningbouw geen sprake meer is van duurzame gebiedsontwikkeling.
2. Het schrappen van de gemeentelijke bezwaarschriftprocedure, waardoor compleet voorbij gegaan wordt aan participatie en maatschappelijk draagvlak.
3. Gemeenten moeten terughoudend omgaan met:

• percentages voor het reguleren van de nieuwbouwproductie voor sociale (huur)woningen en middeldure (huur)woningen
• aanvullende eisen ten aanzien van nieuwbouw en kiezen voor een ontslakte werkwijze.

De NEPROM wil blijkbaar helemaal af van de gemeentelijke keuzevrijheid, autonomie en maatwerk van gemeenten, zo blijkt uit een volgende maatregel:

“Het Rijk maakt bindende afspraken met gemeenten om een aantal grote, reeds aangewezen nieuwbouwlocaties in het westen en midden van het land versneld te bebouwen. Het betreft onder meer locaties als voormalig vliegveld Valkenburg, Haarlemmermeer-West, Zuidplaspolder Zuid-Holland en Rijnenburg Utrecht. Daarnaast wijzen gemeenten en provincies met voortvarendheid nieuwe bouwlocaties aan.”

Tot mijn spijt kom ik tot de conclusie, dat het lijkt of de Neprom-gebiedsontwikkeling met 2 gezichten bedrijft: Dr Jekyll en Mr Hyde.

Ondanks de vele mooie inspirerende voorbeelden in Nederland als:

1. Het nieuwe dorp Op Buuren geïnspireerd op landelijke buitenplaatsen.
   
2. Park 2020 is dé best practice van een duurzame werkomgeving die niet alleen effectief, maar ook economisch haalbaar is.[iv]
3. Puraverde: Wonen in een prachtige, cradle-to-cradle duurzame woonwijk![v]

Mijn oproep aan de NEPROM is daarom ook:

Kom met een visie en acteer echt duurzaam en ‘eenvoudig beter’ in de geest van de Omgevingswet!

Auteur Arno Kleine Staarman is projectmanager ruimtelijke ontwikkeling bij Aranto.