Dank voor deze uiteenzetting en waarschuwing. Wel een vraag omtrent de tabel; voor een warmtepomp is elektriciteit nodig die extern opgewekt wordt en ook de nodige verliezen kent voor bijv. transport, is het niet reëler om dit integraal te bekijken? Dus van de bron tot aan de geproduceerde kW om zo te zien hoe het geheel eruitziet.

In de tabel wordt bij de 'brandstofcel in huis' de laatste conversie van elektrische energie naar thermische energie vergeten. Hierdoor zal deze uitkomen op ongeveer 120kWh thermische energie ipv 34kWh elektrische energie. Verder is de boodschap duidelijk en zal het niet verstandig zijn de hoop te vestigen op een enkele oplossing.

Misschien is waterstof in de toekomst noodzakelijk om alle wind die op de noordzee wordt gegenereerd aan land te brengen: https://www.worldenergy.org/news-and-media/news/hydrogen-is-key-to-unlocking-the-full-offshore-wind-potential-of-the-north-sea/ Waterstof is dan meteen een aantrekkelijk opslagmedium voor energie. Alternatieven voor het grootschalig opslaan van elektriciteit zijn er nauwelijks. Als je zoals boven aangegeven de conversie naar thermische energie meeneemt voor de brandstofcel en ook de restwarmte van de brandstofcel nuttig gebruikt, in een woning dan ga je naar circa 160kW geschikbare warmte. Waterstof vraagt ook niet om een dure netverzwaring. De locale brandstofcel wordt dan m.i. een aantrekkelijke optie.

Je kunt op basis van een berekeningen aan de energie-efficientie (tabel), niet concluderen dat all electric een betere optie is dan waterstof (voor verwarmen). Je moet zorgvuldig meer aspecten meenemen. Kosten van de infrastructurele aanpassingen, back-up vermogen, kosten achter de voordeur, enzovoort. Uiteindelijk gaat het om de vraag hoe we zo goedkoop en zo snel mogelijk onze CO2 emissies reduceren. Dat zijn de enige twee belangrijke criteria. Energie-efficientie is een afgeleide. Veel warmtepompen betekenen bijvoorbeeld dat ’s morgens om 7 uur, als Nederland onder de douche staat (en de zon nog niet schijnt), er een enorme piekvraag op het net gaat komen, die ook gedekt moet worden als het niet waait. En ‘s avonds geven de elektrische kookplaten en ovens ook een grote elektriciteitsvraag. Netwerken moeten dat kunnen hebben, en back-up vermogen is duur, omdat de “nieuwe centrales” maar een klein deel van de tijd hun werk doen. En inderdaad- daar heb je opgeslagen energie als waterstof voor nodig. Dat moet je ook meenemen in je energie-efficiency en kostenberekeningen voor warmtepompen. Je zet “verborgen” toch waterstof in in de all electric variant, en hebt dure back-up elektriciteit nodig. En een warmtepomp betekent dat je -zeker in de bestaande bebouwing- kostbare isolatieprogramma’s moet uitvoeren om de elektriciteitsrekening betaalbaar te houden. In het stroomversnellingsprogramma wordt gedacht in termen van 60.000 Euro per rijtjeshuis om het goed te isoleren en nul op de meter te maken – terugverdientijd zo’n 30-40 jaar. In andere berekeningen voor minder vergaande aanpassingen zie je toch ook al gauw enkele tienduizenden Euros onder de streep (een warmtepomp alleen kost nog altijd zo’n 14.000 Euro). Maar ook de kosten van de energiedrager zijn een belangrijk punt. Je ziet nu al dat in het Midden Oosten zeer goedkoop zon-PV elektriciteit kan worden opgewekt – 2 tot 3 maal zo goedkoop als met een kolen- of gascentrale. Veel zon daar (ca. 2,5 maal de instraling in Nederland), en “megainstallaties” zijn 2,5-3 maal zo goedkoop per Wattpiek dan kleine particuliere installaties op het dak. Vermenigvuldig die twee getallen met elkaar, en zonne-elektriciteit is daar 6,25-7,5 maal goedkoper dan in Nederland. Daar maak je ter plaatse dan goedkope waterstof van en transporteert dat naar Rotterdam. Daardoor komen er kosten bij – maar de marge is groot, en een energieonzuiniger oplossing op waterstof hoeft per saldo voor de consument dus niet een hogere energierekening te geven dan een energiezuinige oplossing op elektriciteit. Maar dat moet je netjes uitrekenen. In de tabel wordt in de linker kolom waterstof eerst gemethaniseerd (er wordt methaan van waterstof gemaakt – dat kun je eenvoudig in de bestaande gasnetwerken invoeren) – maar dat is niet perse nodig – en er zijn redenen waarom dat in de toekomst misschien niet zo handig is (het C atoom wordt schaarser in de economie, en methaan is een sterk broeikasgas). Google op “H21 Leeds” en je ziet daar een voorbereidende studie om Leeds (600.000 inwoners) volledig op waterstof aan te sluiten. Kosten achter de voordeur (branders van je fornuis en je CV ketel aanpassen): 3500 Euro! Dat is andere koek…. (Kosten va de aanpassing van de infrastructuur moet je uiteraard afzetten tegen die in de all electric variant.) Ook worden de signalen sterker dat waterstof aangedreven auto’s op den duur aantrekkelijker zijn dan batterijauto’s (lagere kosten per kilometer, minder materialengebruik, kortere vultijd, grotere actieradius, en zelfs, mogelijk, een goedkopere infrastructuur (!)). Waterstof is daarbij inderdaad een goede kandidaat voor grootschalige energieopslag, maar ook als grondstof voor de enorme brandstoffen- (zwaar/lange afstandstransport over de weg, door de lucht en over het water) en grondstoffenvraag van de industrie die we ook nog moeten dekken naast elektriciteit en warmte. We ontkomen niet aan grootschalige energieimporten, zelfs als de Noordzee in 2050 heel veel windenergie levert (180-250 GW geinstalleerd vermogen in de huidige plannen, voor 10 landen, wat ongeveer evenveel energie gaat geven als de huidige integrale Nederlandse energievraag alleen….(ca. 4000 PJ/jaar, incl. lucht- en zeetransport)). We moeten beslist nog meer onderzoek doen, maar het is verstandig alvast wat te wennen aan het idee dat waterstof belangrijk gaat worden, en dat het verwarmen van huizen met waterstof misschien helemaal niet zo’n slecht idee is…..

Chris, Prima opmerkingen. We zijn continu aan het optimaliseren. bijvoorbeeld waarom zouden we AC/DC conversie doen. er komt DC uit de zonnepanelen en DC is nodig voor de electrolyser dus neem die stap er uit. We kijken momenteel voor een groot DC netwerk samen met Tennet in de regio Delfzijl. Er is elke dag PV overcapaciteit bij mensen thuis overdag wordt meer geproduceerd als er nodig is en in de avond is er een tekort. Opslaan in een Tesla batterij is circa 2 euro.KW.

Hoe zit het met de stikstofoxiden, die ontstaan bij het verbranden van waterstof voor koken en verwarmen?