Financiële prikkels bij verduurzaming

15 november 2012

Financiële prikkels bij verduurzaming

In maar liefst 90% van alle coalitieakkoorden is door gemeenten een duurzaamheidsambitie opgenomen. Om deze te realiseren is een integrale aanpak vereist. Ook de (gemeentelijke) vastgoedvoorraad kan een belangrijke rol spelen in het realiseren van deze ambities.

Op dit moment zien we wel veel beren op de weg. Projecten komen niet of nauwelijks van de grond, aantrekken van vreemd vermogen is een opgave op zich en de problematiek rondom de kantorenleegstand lijkt onoplosbaar. Het is spijtig dat veel gemeenten hun veelal ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen bij lijken te moeten stellen.

Gezamenlijke aanpak
De gewenste beleidsdoelstellingen reiken verder dan het eigen gemeentelijke vastgoed. Alleen in een gezamenlijke aanpak kunnen ambities worden gerealiseerd. Om voortgang te realiseren is het noodzakelijk daar ook het bedrijfsleven en de particulieren bij te betrekken. Financiële prikkels zijn daarbij veelal een belangrijke drijfveer om in beweging te komen. Op verschillende schaalniveaus en voor diverse partijen kunnen maatregelen worden gedefinieerd die voorzien in (financiële) prikkels voor de opgave. Mijns inziens een uitdaging, immers het implementeren van duurzame maatregelen is het meest effectief als dit integraal wordt aangepakt met op verschillende schaalniveaus gedragen oplossingen.

Prikkels voor verduurzaming
In een te ontwikkelen samenhangend maatregelenpakket is het van belang om bestaande en toekomstige eigenaren en gebruikers te stimuleren om te verduurzamen. Zelf denk ik bijvoorbeeld aan onderstaande (nader uit te werken) denkrichtingen.

Het oprichten van duurzame (revolverende) fondsen
Grote investeringen in relatief onbekende en nog niet bewezen technologieën brengen te veel risico's met zich mee waardoor een sluitende businesscase moeilijk tot stand komt. Hierdoor is het voor bedrijfsleven en particulieren niet interessant om hierin te investeren. Voor dit type investering zou een (revolverend) fonds opgezet kunnen worden waarbij de overheid het voortouw neemt. Private investeerders worden geprikkeld te participeren en krijgen een preferent recht op rendement. Het meerdere rendement komt te zijner tijd grotendeels toe aan de overheid.

Het koppelen van de mate van verduurzaming aan fiscale voordelen
Gebiedsgerichte maatregelen die collectief door vastgoedeigenaren en /of -gebruikers worden opgezet zouden kunnen worden beloond met een bijdrage van de overheid. Dit zou bijvoorbeeld georganiseerd kunnen worden door fiscale maatregelen. Met de overheid wordt op gebiedsniveau met betrokkenen een ambitie overeengekomen. Wanneer deze ambitie wordt behaald wordt er bijvoorbeeld een korting gegeven op de WOZ-heffing of de te betalen erfpacht. Je zou daarin zelfs met een bonus-malussysteem kunnen werken. Eigenaren die een positieve bijdrage leveren aan het bereiken van de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente worden beloond door het toerekenen van een lagere gemeentelijke bijdrage. Eventuele 'vervuilers', zijnde eigenaren die hun opstallen niet verduurzamen, worden gesanctioneerd door het in rekening brengen van een hogere bijdrage.

Het opzetten van een systeem van verhandelbare quota en / of CO2-emissierechten
Bij de uitgifte van nieuwe gronden wordt het principe toegepast 'groen voor rood'. Hierbij mag er alleen nieuw worden gebouwd als er elders wordt gecompenseerd. Op gemeentelijk niveau, dan wel op gebiedsniveau wordt een maximale milieubelasting gedefinieerd. Elke gebouweigenaar / gebruiker krijgt hierbij een bepaald quotum. Nieuwe ontwikkelingen en of aanpassingen in de vastgoedvoorraad zijn toegestaan zolang de milieubelasting binnen het afgegeven quotum blijft. Door deze quota verhandelbaar te maken ontstaat er ruimte om te ondernemen zonder dat het milieu wordt belast. Door per gebied de af te geven quota te differentiëren kan een gemeente haar beleidsdoelstellingen strategisch vormgeven. Anderzijds zal ook het bedrijfsleven nog bewuster een keuze maken, waar wel en waar niet te investeren. De af te geven quota zullen in een nader overeen te komen tijdpad kunnen worden afgebouwd. Aan betrokkenen is het de keus om al dan niet actief te investeren in de verduurzaming van vastgoed dan wel de milieubelasting af te kopen door quota bij anderen op te kopen.

Tot slot
Er zijn ongetwijfeld meer triggers te bedenken. Ook met betrekking tot de door mij geopperde voorstellen zal er nog de nodige discussie gevoerd moeten worden. Om met betrekking tot verduurzaming van de omgeving slagen te maken, zullen we los moeten komen uit onze geconditioneerde wereld van gisteren. Het is mijn overtuiging dat we samen op zoeken moeten naar nieuwe integrale financiële arrangementen. Alleen zo kunnen we de verduurzaming vormgeven.

 

Tekst: Erik Deiman, sinds 1994 in dienst bij Brink Groep. Vanaf 2006 is hij directeur en verantwoordelijk voor Human Resources Management. Daarnaast is hij ad interim businessunitmanager Kostenkwaliteitsadvies & Onderhoudsadvies. Ook is hij als senior adviseur verantwoordelijk voor grotere, zeer complexe adviesvraagstukken en vervult hij interim managementopdrachten voor diverse typen opdrachtgevers, zoals gemeenten, woningcorporaties en projectontwikkelaars. Vanuit zijn brede achtergrond is Deiman professioneel gesprekspartner voor beslissers in de vastgoedwereld. Zijn analytische, daadkrachtige, en creatieve aanpak leidt vaak tot onorthodoxe maatwerk-oplossingen die nodig zijn om beslissingen te forceren en projecten te entameren.

 

Duurzaam Gebouwd Congres
Tijdens het Duurzaam Gebouwd Congres op 15 november in Burgers’ Zoo Arnhem aanstaande spreekt Erik Deiman in een workshop met de titel ‘Financiële prikkels bij verduurzaming’.
Wilt u meer weten over zijn visie en die van andere deskundigen? Klik dan hier om u in te schrijven voor het congres en deze workshop en mee.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225
Het wonder van Tholen: blauwdruk voor oplossing netcongestie

Het wonder van Tholen: blauwdruk voor oplossing ...

Op het Zeeuwse Tholen is op maandag 10 juni onder grote belangstelling de eerste energy hub (e-hub) in Nederland in gebruik genomen. In deze e-hub kunnen bedrijven ...

Lees verder

c21 c225
Maximale integrale duurzaamheidsambitie op Klimaattop GO 2024

Maximale integrale duurzaamheidsambitie op Klimaattop ...

De waarde van kennisdeling wordt nog wel eens onderschat, zeker als we kijken naar het invullen van de Klimaatdoelstellingen. Door te innoveren, pionieren en lef ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c41 c225
Urgent rapport over knelpunten en kansen verduurzaming gebouwde omgeving

Urgent rapport over knelpunten en kansen verduurzaming ...

In aanloop naar de Klimaattop Gebouwde Omgeving 2024 lanceert platform Duurzaam Gebouwd maandag 4 november het rapport Op weg naar CO2-neutraal. Het rapport benadrukt ...

Lees verder

c21 c225 c237 c265
Volgende mijlpaal Net Zero: verplichte toepassing CO2-arm beton

Volgende mijlpaal Net Zero: verplichte toepassing ...

Lizzy Butink heeft als manager Duurzaamheid binnen Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed BV de afgelopen tijd flink geknokt om de Net Zero-strategie hoog op ...

Lees verder

c21 c225
Dertig jaar duurzaamheid met Paul van Bergen

Dertig jaar duurzaamheid met Paul van Bergen

Om hem Mr. Duurzaamheid te noemen, gaat wellicht net een stapje te ver, maar al ver voordat duurzaamheid een begrip was, was dit voor Paul van Bergen, directeur ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225
Seawood Materials winnaar Ruud van Berkel Award '24 

Seawood Materials winnaar Ruud van Berkel Award ...

Tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven deze week is de tweede Ruud van Berkel Award uitgereikt. De winnaar van dit jaar is SeaWood Materials: een 100 procent ...

Lees verder

c21 c225 c237
Zo zorg je voor maximale waarde in beheer- en onderhoudstrajecten

Zo zorg je voor maximale waarde in beheer- en ...

Wat zijn beweegredenen voor bedrijven om hun gebouwen duurzamer, meer circulair en gezond te maken? En hoe zorg je dat je maximale waarde levert in beheer- en onderhoudstrajecten? ...

Lees verder

c21 c225
Aantal ondertekenaars Toekomstbestendig Bouwen groeit door

Aantal ondertekenaars Toekomstbestendig Bouwen ...

Het aantal organisaties dat zich aansluit bij het platform Toekomstbestendig Bouwen blijft groeien. Het convenant werd tijdens het congres Toekomstbestendig Bouwen ...

Lees verder

c21 c225 c237
Gebruik bij duurzaamheid meer gezond verstand

Gebruik bij duurzaamheid meer gezond verstand

‘Gebruik meer gezond verstand bij verduurzaming’, is de stellige overtuiging van Debbie van Noort en Daniel Strumphler van Turner & Townsend. Omdat ...

Lees verder

c21 c225
De achterstand op klimaatdoelen oplossen

De achterstand op klimaatdoelen oplossen

De CO2-uitstoot daalt te langzaam en Nederland loopt uit de pas als het gaat om het invullen van klimaatdoelstellingen: de kans dat het wettelijke klimaatdoel van ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up