“Practice what you preach”, moet De Vries en Verburg Bouw gedacht hebben toen ze startte met de verduurzaming van het eigen bedrijfspand. Want hoe kun je toekomstbestendig ontwikkelen als je niet iedere dag in een duurzame omgeving bent? Het bouwbedrijf uit Stolwijk richtte zich bij de upgrade van het bedrijfspand niet alleen op de harde energiebesparing, maar vooral op de creatie van een gezonde werkomgeving. Duurzaam Gebouwd interviewt planontwikkelaar Timo Stuij, die veel kan vertellen over de verduurzaming.

“Het begon met een traditionele verbouwing om de veroudering tegen te gaan”, weet Stuij. “Installaties waren niet meer up-to-date en daar moesten we op ingrijpen.” Wat begon als een dertien in een dozijn renovatie eindigde in een integrale verduurzaming, met specifieke aandacht voor het binnenklimaat. “In de planvorming duidden we dat we niet alleen een energiezuiniger gebouw wilden, maar ook een gezondere werkomgeving ambieerden. We willen dat medewerkers en bezoekers het fijn vinden om in het gebouw te zijn.”

Om die reden was er volop aandacht voor factoren die welzijn beïnvloeden. Diverse elementen spelen hierin een rol. Zo zorgen onder andere temperatuur, luchtvochtigheid, CO₂, akoestiek en licht voor comfort. “Daarom hebben we in de planvorming specifieke aandacht gevraagd voor deze kernwaarden. We hebben dan ook voor een installatieconcept gekozen dat hier een oplossing voor biedt.”

De weg naar een gezond binnenklimaat

Het oog viel op PCM (Phase Changing Material) in systeemplafonds. Eén van de voordelen van de installatie is dat het huidige kanaalnetwerk kan blijven zitten. “Want wat voldoet, dat willen we natuurlijk behouden. Door deze relatief eenvoudige ingreep kunnen we mechanisch lucht af- en aanvoeren. De lucht wordt in de gangen en in de middenzone ingeblazen en aan de gevel afgezogen. Hierdoor krijg je wel meer luchtcirculatie in de gangen, maar bij de werkplekken heb je daar geen last van.” 

De klimaatinstallatie zorgt in de warme zomers dat de opstijgende warme lucht wordt gekoeld door het smelten van het PCM in het systeemplafond. Doordat er koude buitenlucht gedurende de avond en nacht wordt ingeblazen, wordt dit proces weer omgekeerd. In de winter werkt het andersom, dan koelen de ruimtes vanzelf af en is het juist een kwestie van duurzaam verwarmen. Om bij het verwarmen geen gebruik te maken van fossiele brandstoffen werden 226 zonnepanelen op het dak geplaatst, voor de opwekking van duurzame energie. “We zaten op een D-label en gaan naar een A-label.”

Piekbelasting opvangen

Bij een strenge winter moet de piekbelasting worden opgevangen. Voor de zekerheid zijn de bestaande gasketels gehandhaafd. “Ze waren nog vrij nieuw en dan is het zonde om ze eruit te halen. We verwachten dat de warmtepomp voldoende energie gaat leveren om het gebouw volledig van warmte te voorzien. Dat zou betekenen dat de gasketels niet aanslaan en dat we ze eigenlijk niet nodig hebben. ”

Naast temperatuur, luchtvochtigheid en CO₂ spelen akoestiek en daglicht een belangrijke rol bij het creëren van een gezond binnenklimaat. Laatstgenoemde pijler lijkt met de veelvoud aan ramen goed ingevuld.  “We hebben de bestaande verlichting vervangen met led. Daarnaast passen we tunable light toe, waarmee je onder andere de lichtkleur en de intensiteit bepaalt. Je staat er misschien niet snel bij stil, maar licht heeft een impact op je werk-, bioritme en je productiviteit.” Ook op het gebied van akoestiek zijn duidelijk stappen gezet. “We merken dat medewerkers aangeven dat het stiller is. De ventilatie veroorzaakt minder geluid.”

Om het plaatje voor een gezond en comfortabel gebouw compleet te maken, werd het interieur vernieuwd. Gezamenlijke participatie was hierbij het sleutelwoord. “Daardoor wordt iedereen enthousiast, omdat het geen beslissing is van één persoon. Juist door mensen bij de verduurzaming te betrekken, maken ze het gebouw eigen en voelen ze dit ook zo.” Naast de nieuwe meubels is ook meer groen geplaatst. “Ook dit wordt als zeer positief ervaren. Het groen heeft een grote impact op zowel de akoestiek als op de luchtvochtigheid en –kwaliteit.”

Bewustwording van medewerkers

Een succesvolle verduurzaming dus, die vooral door de steun van de medewerkers naar een hoger niveau wordt getild. “Bewustwording is hierin een zeer belangrijke factor. Als je de medewerkers de ruimte geeft om invloed uit te oefenen en hun stem te laten horen, dan zie je nog meer betrokkenheid ontstaan. We willen op veel verschillende manieren aandacht besteden aan duurzaamheid. Niet alleen met de verduurzamingsmaatregelen die ik al noemde, maar ook door bijvoorbeeld een Toekomststoel neer te zetten. Hierdoor krijgt toekomstbestendigheid letterlijk en figuurlijk een permanente standplaats in het bedrijf.” Het gebouw moet daarnaast als visitekaartje dienen. “Naar binnen en naar buiten toe. We willen dat onze eigen mensen bekend en besmet raken met het verduurzamingsvirus en tegelijkertijd aan opdrachtgevers laten zien hoe we hierop inzetten.”

De Vries en Verburg maakte een video die uitlegt hoe het is om bij de organisatie te werken. Bekijk de video hierboven.

Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: De Vries en Verburg Bouw