Aardgasvrij, circulair en energieneutraal bouwen zijn de drie belangrijkste kerndoelstellingen voor de komende decennia. In alle delen van Nederland werkt de bouw- en vastgoedsector aan de verduurzaming van gebieden en gebouwen, maar de benodigde opschaling blijft uit. “Verenigingen, bedrijven en marktpartijen moeten de energietransitie versnellen. De overheid gaat het niet doen.”

Om voorgoed vaarwel te zeggen tegen fossiele brandstoffen en volledig duurzame gebieden te ontwikkelen, moet er nog wel wat gebeuren met de vastgoedvoorraad. Toch kent ieder gebied eigen uitdagingen en kansen, bijvoorbeeld in de vorm van mogelijke duurzame energieopwekking, mobiliteit en warmtevoorzieningen. Dat maakt communicatie tussen stakeholders en de beschikking over omvangrijke data belangrijker dan ooit.

Databundeling

“Landsbrede informatie over energieverbruik, zonnepotentie, aanwezigheid van condities voor warmteoplossingen en politieke kleur kan verduurzaming en schaalvergroting in de hand werken”, weet Leen van Doorn van Geodan. “Daarom ontwierpen we in een consortium met o.a. TNO en Alliander een portaal genoemd PICO dat al deze data bundelt en in één oogopslag inzichtelijk maakt, tot op het detailniveau van individuele postcodes”, geeft zijn collega Arendjan van der Neut aan. “Het is een bak met data die we steeds updaten, voorzien van nieuwe onderdelen die de gebruiker moet helpen om verduurzaming te versnellen.”

Daarvoor schakelt de geo-ICT organisatie de hulp en kennis in van externe partijen. Bijvoorbeeld Stedin, die gegevens ter beschikking stelt over de ouderdom van het gasleidingnetwerk met als achterliggend idee dat als je een warmtenet wilt aanleggen om een wijk aardgasvrij te maken je dan beter daar kunt beginnen waar de aardgasleidingen toch binnenkort vervangen moeten worden. “We geven een grote diversiteit aan gegevens weer die belangrijk zijn voor bouwers”, licht Van der Neut toe. “Op basis van die data kun je bijvoorbeeld als woningcorporatie of ontwikkelaar een inschatting maken van de opbrengst van bepaalde maatregelen en je krijgt inzicht in de omgeving. Heeft een andere woningbouwcorporatie hetzelfde type woningen in de buurt, dan kan je als bouwer en als woningbouwcorporaties schaalvoordelen krijgen waarmee je goedkoper kan bouwen.”

Eén-twee

De communicatie met stakeholders in een gebied vormt een belangrijke één-twee met de toepassing van data. “Als je weet welke maatregelen je gaat toepassen, is het zaak om de juiste partijen erbij te betrekken. Doordat je een goed overzicht hebt van de mogelijkheden weet je bij welke organisaties je kunt aankloppen om te inventariseren welke kansen er zijn, bijvoorbeeld voor een samenwerking in een warmtenet.”

Het open platform kent op het moment van schrijven 1200 geregistreerden, vanuit diverse gremia. Onder andere overheden, gemeenten, kennisinstellingen en bouwers werken met het platform. “Voor veel gebruikers zijn de dwarsverbanden en de grote mix van gegevens waardevol”, illustreert Van der Neut. “PICO draait nu ongeveer een jaar en heeft als bijkomend doel om partijen te verbinden. De communicatiecomponent wordt steeds belangrijker.”

Inzicht in belangrijke gegevens

De ontwikkeling van het platform gaat door, waarbij het duo vraagt om feedback. “We zijn ervan overtuigd dat je als bouwteam inzicht krijgt in belangrijke gegevens die je nodig hebt voor verduurzaming”, geeft Van Doorn aan. “Maar we willen gebruikers vooral vragen om ons te laten weten wat er beter kan in de tool en welke elementen en informatie we nog toe kunnen voegen. Het doel is om het eenvoudiger en toegankelijker te maken om met grootschalige verduurzaming aan de slag te gaan. Wie wil dat nu niet?”

Bekijk het portaal PICO op deze website. Na registratie is het open-data portaal direct gratis te gebruiken.

PICO is ontstaan door een samenwerkingsverband met partners waaronder Geodan, TNO, Alliander, Ecofys en NRG031. Geodan verzorgt de hosting, het beheer en de support van de PICO webapplicatie. Geodan ontwikkelt sinds 1985 specifieke diensten–en producten voor ruimtelijke toepassingen in diverse markten.