(N)iets nieuws onder de zon?

“Milieubewust bouwen is voor alle bouwpartners in de komende jaren de belangrijkste bouwopgave. Iedereen in de bedrijfskolom kan daaraan meehelpen. Dat geldt ook voor u. Wat niet betekent dat er tot nu toe niet aan het milieu gedaan werd. Een gecoördineerde aanpak ontbrak echter tot voor kort”.

Dit is een citaat uit de publicatie ‘bouw mee aan een beter milieu’ van VROM, onderdeel van de campagne Duurzaam Bouwen die in 1992 werd gestart en waarbij marktpartijen in de bouw aangespoord worden om te komen tot een gezamenlijke aanpak en inspanning op het gebied van duurzaam bouwen.

Geschiedenis
Duurzaam bouwen was hot in het begin van de jaren negentig. Er verschenen vele publicaties, programma’s en er was een hoos aan symposia en excursies over duurzaam bouwen en naar voorbeeld projecten. Aanleiding voor deze aandacht voor duurzaam bouwen was het in 1989 verschenen Nationaal Milieubeleidsplan (NMP) en het NMP plus uit 1990. Voor de bouw werden drie thema’s benoemd, te weten: integraal ketenbeheer, energie-extensivering en kwaliteitsbevordering.

Integraal ketenbeheer had betrekking op het terugdringen van het grondstoffenverbruik en het kiezen voor vernieuwbare grondstoffen. Energie-extensivering ging over het beperken van energiegebruik en het gebruik maken van duurzame energiebronnen. Kwaliteitsbevordering betrof het beperken van gezondheidsrisico’s door een beter ontwerp en bij de bouw van gebouwen. Allen thema’s en doelstellingen die zouden moeten leiden tot een beter milieu.

Iets nieuws onder de zon?
Is er nu, in 2008, meer dan vijftien jaar later, dan nog wel iets nieuws onder zon? Critici zouden kunnen zeggen dat de huidige overmatige aandacht voor duurzaamheid en duurzaam bouwen niets anders is dan ‘oude wijn in nieuwe zakken’. Dat geloof ik zelf niet. Er is een fundamenteel verschil tussen 1990 en nu!

De aanleiding voor de huidige duurzaamheidsgolf is niet de overheid met een beleidsplan. Nee, de transitie in de maatschappelijke aandacht voor duurzaamheid is veroorzaakt door de mondiale zorg over ons klimaat en de invloed van CO2 daarop. De individuele burgers en consumenten zijn geinspireerd door een drietal communicatieve Amerikanen: Bill Clinton, Al Gore en/of William McDonough (samen met Michael Braungart).

Geen dwang van bovenaf
Via het Clinton Climate Initiative, An inconvenient truth en/of het C2C gedachte goed werd duurzaamheid en duurzaam bouwen weer bovenaan op de agenda’s gezet. Het is nu niet de overheid die van bovenaf ons dwingt om duurzamer te gaan leven en te gaan bouwen. De afnemers, huurders, gebruikers en eigenaren vragen van de bouwkolom om duurzamere oplossingen voor hun huisvestingsvraag! De afnemer trekt in plaats van een overheid die duwt!

Het fundament voor duurzamere gebouwen is veel groter en breder dan begin jaren negentig. De thema’s zijn echter nog wel vergelijkbaar, kwalitatief hoogwaardigere en gezonde gebouwen met een lage energiebehoefte die zo CO2-arm (neutraal is nog niet haalbaar) wordt ingevuld.

Wat nu?
De vraag naar duurzame gebouwen en duurzaam vastgoed is er anno 2008, alleen we weten nog niet goed hoe we het moeten maken. Er is nog geen ‘plan van aanpak Duurzaam bouwen’, zoals dat er wel was in de jaren negentrig (plan van aanpak duurzaam bouwen: investeren in de toekomst, Tweede Kamer 1995-1996, 24 280 nr. 1). We hebben op dit moment de voorbeelden, hulpmiddelen en methoden nodig om de gevraagde duurzaamheid te kunnen bieden als stedenbouwkundige, architect, ontwikkelaar of bouwer.

De overheid heeft ons begin jaren negentig voorzien van de EPC-normering en de nationale pakketten duurzaam bouwe. Verder was de overheid initiatiefnemer van de modellen Ecoquantum, de eerste versie van Greencalc (via de paasbrief van staatssecretaris Tommel) en heeft voorbeeldprojecten gestimuleerd, geëvalueerd en de opgedane ervaringen gecommuniceerd.

Rol van de expert
Een vergelijkbaar pakket aan hulpmiddelen voor de huidige opgave, is er op dit moment nog niet. Er is echter wel een grote behoefte aan geactualiseerde kennis en ervaring. Ik vindt het dan ook een geweldig initiatief deze website www.duurzaamgebouwd.nl Een platform om kennis en ervaringen te delen en meningen uit te wisselen. Ik zal me inzetten voor een actieve rol binnen dit interactieve netwerk, een hulpmiddel wat in de jaren negentig niet beschikbaar was, blijkt er toch nog iets nieuws onder de zon de zijn.

Paul van Bergen
 

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225
Morgen is het zover: de Klimaattop GO 2024!

Morgen is het zover: de Klimaattop GO 2024!

Over één dag is het zover: de Klimaattop Gebouwde Omgeving 2024. Als voorbereiding op de tweedaagse conferentie bracht Duurzaam Gebouwd het rapport ...

Lees verder

c21 c225
Van netcongestie naar energiezekerheid

Van netcongestie naar energiezekerheid

Het webinar ‘Van netcongestie naar energiezekerheid’ op dinsdag 26 november om 11 uur leert je alles over de kansen die de energietransitie biedt, mits ...

Lees verder

c21 c225
Het wonder van Tholen: blauwdruk voor oplossing netcongestie

Het wonder van Tholen: blauwdruk voor oplossing ...

Op het Zeeuwse Tholen is op maandag 10 juni onder grote belangstelling de eerste energy hub (e-hub) in Nederland in gebruik genomen. In deze e-hub kunnen bedrijven ...

Lees verder

c21 c225
Maximale integrale duurzaamheidsambitie op Klimaattop GO 2024

Maximale integrale duurzaamheidsambitie op Klimaattop ...

De waarde van kennisdeling wordt nog wel eens onderschat, zeker als we kijken naar het invullen van de Klimaatdoelstellingen. Door te innoveren, pionieren en lef ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c41 c225
Urgent rapport over knelpunten en kansen verduurzaming gebouwde omgeving

Urgent rapport over knelpunten en kansen verduurzaming ...

In aanloop naar de Klimaattop Gebouwde Omgeving 2024 lanceert platform Duurzaam Gebouwd maandag 4 november het rapport Op weg naar CO2-neutraal. Het rapport benadrukt ...

Lees verder

c21 c225 c237 c265
Volgende mijlpaal Net Zero: verplichte toepassing CO2-arm beton

Volgende mijlpaal Net Zero: verplichte toepassing ...

Lizzy Butink heeft als manager Duurzaamheid binnen Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed BV de afgelopen tijd flink geknokt om de Net Zero-strategie hoog op ...

Lees verder

c21 c225
Dertig jaar duurzaamheid met Paul van Bergen

Dertig jaar duurzaamheid met Paul van Bergen

Om hem Mr. Duurzaamheid te noemen, gaat wellicht net een stapje te ver, maar al ver voordat duurzaamheid een begrip was, was dit voor Paul van Bergen, directeur ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225
Seawood Materials winnaar Ruud van Berkel Award '24 

Seawood Materials winnaar Ruud van Berkel Award ...

Tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven deze week is de tweede Ruud van Berkel Award uitgereikt. De winnaar van dit jaar is SeaWood Materials: een 100 procent ...

Lees verder

c21 c225 c237
Zo zorg je voor maximale waarde in beheer- en onderhoudstrajecten

Zo zorg je voor maximale waarde in beheer- en ...

Wat zijn beweegredenen voor bedrijven om hun gebouwen duurzamer, meer circulair en gezond te maken? En hoe zorg je dat je maximale waarde levert in beheer- en onderhoudstrajecten? ...

Lees verder

c21 c225
Aantal ondertekenaars Toekomstbestendig Bouwen groeit door

Aantal ondertekenaars Toekomstbestendig Bouwen ...

Het aantal organisaties dat zich aansluit bij het platform Toekomstbestendig Bouwen blijft groeien. Het convenant werd tijdens het congres Toekomstbestendig Bouwen ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up