Duurzaam bouwen gaat vaak over vooruitkijken, maar het is misschien wel interessanter om terug te blikken. Met enige regelmaat belichten we duurzame projecten.Dit keer het stadhuis in Zutphen van RAU Architecten.

1994: na twee jaar intensief met alle betrokken te hebben gesproken mag het twee jaar jonge RAU architecten een stadhuis van 9.000 m2 ontwerpen in het bestuurlijk hart van historisch Zutphen.

De boog van de verdwenen Hofgracht en de radiaal van een doorgang vormen de kruisvorm van waaruit het stadshuis is ontworpen. Op de drie korte uitein¬den een toegang voor en tot de we¬reld, voor bestuurders, ambtenaren en goederen. De burgers komen vanuit het oude stadshart.

Op de fundamenten van de oude stad rijzen de wanden drie verdiepingen hoog, in vorm en ritme aansluitend bij de oude gevels. Een glazen dak overspant de binnenruimte waarop de terugwijkende en vanaf de straat on¬zichtbare vierde bovengrondse bouw¬laag met de bestuursruimten in kruis¬vorm neerdaalt. Een kruis steunend op vier pylonen die zich uitstrekken naar de toegangen, zo de zachte grond van de gracht overspannend.

Midden tussen de pylonen verrijst 9 m. hoog ‘Respiro – ik adem’ door Gera van der Leun en Rocco Marotta. Glas en staal omhullen een houten schoep die in beweging wordt gezet door de van boven aangevoerde frisse lucht. Het neersijpelende water bevochtigt en koelt de lucht die hiervandaan naar de kantoren stroomt. Zo wordt het rit¬misch ‘ademen’ van het gebouw zicht¬baar gemaakt in de opstaande illusie van een DNA-helix.

Uitzichtbiedende ‘ja’ ramen volgen in horizonale én verticale richting de zachte golfbeweging van het gevelvlak. Precies zoals de waarneming de gevel ervaart. Terwijl de als erkers uit de gevel springende ‘nee’ ramen een eigen koers kiezen. Zij geven in de kamers een van boven invallend indirect werklicht. Met hun wisselende diepte vormen ze een virtueel gevelbeeld dat slechts via een wilsinspanning uit de waarneming begrepen kan worden.

Algemene specificaties
Functie: gemeentehuis, kantoren
Omvang BVO totaal: 9.000 m²
Aantal bouwlagen bovengronds: 4
Aantal bouwlagen ondergronds: 1
Aard project: nieuwbouw/ renovatie/
restauratie
Aanbestedingswijze: Europese aanbesteding
Doorlooptijdproject: 1994-1999

Financiële specificaties
Bouwkosten: € 9.642.000,-
Bouwkundigevoorzieningen: € 7.864.000,-
Installatievoorzieningen: € 1.778.000,-
Honorariumarchitect: € 446.670,- (100%sr97)

Samenwerkingsspecificaties
Architect: RAU, Amsterdam
Projectteam: RAU: Dhr. T. Rau, dhr. P. Hol
Projectmanagement: Royal Haskoning, Nijmegen
Adviseurinstallatie: Tebodin, Den Haag
Adviseurconstructie: ABT, Velp
Adviseur akoestiek/boouwfysica: Peutz, Zoetermeer
Aannemer bouwkundig: Strukton Groep N.V., Maarssen
Aannemer w: Unica, Arnhem
Aannemer e: Kemkens, Zieuwent

Technische specificaties
epc-waarde/ reductie: 1,4 (NORM 1995:1,9) / 25%

Duurzame specificaties
- Respiro
- Fschout
- warmtepompen
- ‘groene’ lift
- warmteterugwinning
- anhydrietvloer
- hftlarmaturen
- leemstuc
- gepatineerd koper
- warmteopslag in de grond
- pvcentrale/ adiabatische koeling
- daglichtgevoeligeregeling
- aanwezigheidsdetectie