Getransformeerde watertoren biedt duurzame inspiratie

Getransformeerde watertoren biedt duurzame inspiratie

Een watertoren die transformeert tot kantoorgebouw. En hoe: het duurzaamste kantoorgebouw van Nederland dateert deels uit 1897, heeft een wachtlijst in plaats van een bord ‘te huur’ en staat op loopafstand van NS-station Bussum. Een nieuwbouw van kantoren kan toch bijdragen aan een levende stad.

Die nieuwbouw staat niet op zichzelf, maar draagt bij aan de financiële haalbaarheid van herontwikkeling van de markante Watertoren Bussum. Dit pand verloor begin jaren negentig zijn oorspronkelijke functie, maar de opbouw was al in 1967 voorzien van een nieuwe ommanteling vanwege instortingsgevaar. Door de modernistische architectuur van deze toevoeging doopten cabaretiers Van Kooten en De Bie de toren om tot ‘horlogeknopje van Nederland’.

Adoptie en herontwikkeling

Michiel Haas, NIBE-directeur en Duurzaam Gebouwd-expert, besloot de markante toren een nieuw leven te gunnen en kocht het pand in 1997. Om de renovatie te bekostigen bood herontwikkeling van de toren als zelfstandig object onvoldoende basis. Onder meer de gunstige ligging nabij NS-station Bussum maakte het bijbouwen van zo’n 3.000 m2 aan kantoorruimte tot een duurzame keuze. Het nieuwe bouwvolume is zo in het glooiende landschap gepositioneerd, dat de onderste bouwlaag met parkeer- en machineruimte bijna onzichtbaar is vanaf de weg. De gebruiksruimten op de verdiepingen profiteren daarentegen optimaal van uitzicht en daglicht.

De toren werd met respect voor oorspronkelijke details gerenoveerd tot representatieve vergader- en werkruimte. Dankzij de toepassing van prefab-elementen nam de bouwplaats weinig ruimte in en bleven de omringende bomen gespaard. De nieuwe opbouw van de toren werd op een belendend perceel gemonteerd en als een geheel op zijn plaats gehesen.

Windturbine op het dak en gesloten waterkringloop

De lijst van ingrepen om dit pand duurzaam te herontwikkelen en te gebruiken is lang en uitputtend. Alle processen zijn tegen het licht gehouden en waar mogelijk verduurzaamd. Dan gaat het niet alleen om het ingenieuze energiesysteem met zonnepanelen en de markante windturbine op het dak van de toren. Het gaat ook om warmte en koeling, met betonkernactivering en een warmte-koude opslagsysteem met warmetpompen, gevoed vanuit een eigen waterbron. Ook de gesloten waterkringloop met helofytenfilter op het dak van de machineruimte is een mooie duurzaamheidsmaatregel. Hierdoor wordt het toiletspoelwater volledig ter plaatse gezuiverd en hergebruikt.

Van de reeks oplaadpunten voor elektrische auto’s met bijbehorend wagenpark, tot aan de vloerbedekking, de schoonmaakmiddelen en de koffie- en theeproducten toe is er bewust ingekocht en wordt duurzame consumptie gestimuleerd. Letterlijk hoogtepunt hierin is de productie van ‘watertorenhoning’, afkomstig van de bijenvolken op het groene dak van de kantoren. De potjes doen het uitstekend als relatiegeschenk met een eigen duurzaamheidsverhaal. 

Watertoren als inspiratiebron

Een niet-aflatende ambitie van alle betrokken partijen zorgt voor continue duurzaamheid, juist ook in de gebruiksfase. De ontwikkelaar is huurder geworden, het pand als geheel is reeds vóór aanvang van de bouwwerkzaamheden verkocht aan hoofdgebruiker MTH accountants en adviseurs. Zo blijven de ontwikkelende stakeholders belang houden bij een duurzame toekomst van het pand. Dat uit zich ook in het enthousiasme waarmee MTH toelichtingen geeft over dit unieke herontwikkelingsproject. Het verhaal draagt bij aan de bewustwording van de medewerkers van het accountantskantoor en vele andere bezoekers van het gebouw. De combinatie van al deze factoren maakt de watertoren van Bussum tot inspiratiebron voor de Levende Stad.

Auteur: Elma van Beek-Vlaanderen Oldenzeel, directeur van Stichting de Levende Stad en BNSP-bestuurslid, met dank aan Stefan van den Bos

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225 c265
Innovatie stimuleren voor Net Zero

Innovatie stimuleren voor Net Zero

Nul uitstoot vóór 2050: dát is de ambitie die Dura Vermeer voor ogen heeft en waar hard aan wordt gewerkt. Deze visie vraagt om actie, niet ...

Lees verder

c21 c225
“We verrassen onze opdrachtgevers altijd”

“We verrassen onze opdrachtgevers altijd”

Een groene gevel zorgt voor de integratie van een gebouw in een natuurlijke omgeving en voor een natuurlijke aanblik. Om dat te bereiken dient een architect wel ...

Lees verder

c21 c41 c225 c243
“Oplossingen voor verduurzamen binnen netcongestie zijn er al lang”

“Oplossingen voor verduurzamen binnen ...

Netcongestie: is dat een obstakel, of een kans? Dat laatste, als het aan Duurzaam Gebouwd ligt. We zoeken vooral naar oplossingen om de energietransitie nú ...

Lees verder

c21 c225 c237 c265
CO2-rapportage zorgt voor strategie, inzicht en actie

CO2-rapportage zorgt voor strategie, inzicht ...

Het inzichtelijk maken van CO2-uitstoot is complex, maar essentieel voor organisaties om te voldoen aan wet- en regelgeving én aan een duurzame toekomst ...

Lees verder

c21 c185 c225
Slimmer bouwen met minder materiaal

Slimmer bouwen met minder materiaal

Het rondetafelgesprek ‘Slimmer bouwen met minder materiaal’ richtte zich op het verminderen van materiaalgebruik en de integratie van duurzaamheid en ...

Lees verder

c21 c162 c225 c243
Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie
feb20

Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie

Netcongestie is een groeiend probleem in Nederland. Hoe zorgen we ervoor dat we in de maatschappelijke behoeften kunnen voorzien, zoals woningbouw en verduurzaming. ...

Lees verder

c21 c185 c225
Versnelling naar volledige circulariteit

Versnelling naar volledige circulariteit

De bouwsector blijft sterk afhankelijk van primaire, niet-hernieuwbare materialen. Dat zorgty voor hoge materiaalgebonden emissies, zoals beschreven in Op weg naar ...

Lees verder

c21 c225
Elektrisch materiaal bij routekaart zero-emissie Arnhem

Elektrisch materiaal bij routekaart zero-emissie ...

Arnhem gaat bij het aanleggen of herinrichten van wegen zoveel mogelijk elektrisch materieel inzetten. Dat zorgt voor schonere lucht in de stad en is ook veel stiller ...

Lees verder

c21 c225
Whitepaper: De voordelen van hergebruikte gevelstenen voor architecten

Whitepaper: De voordelen van hergebruikte gevelstenen ...

Esthetiek en duurzaamheid combineren in projecten is een uitdaging. Net zoals het toevoegen van karakter aan gebouwen, als circulair bouwen in ontwikkelingen centraal ...

Lees verder

c21 c225
CSRD: kans én hulpmiddel

CSRD: kans én hulpmiddel

De bouwsector kan niet langer wachten, maar moet nú al aan de slag met de CSRD. Dat was de kernboodschap van de bijeenkomst ‘Van vinkjes naar visie’ ...

Lees verder

c21 c225
Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

De energietransitie in Nederland is in volle gang. Eindelijk zetten we stappen met als gevolg dat we nieuwe uitdagingen tegenkomen. Netcongestie is daarvan een ...

Lees verder

c21 c41 c120 c225
De overheid als aanjager van de renovatiegolf

De overheid als aanjager van de renovatiegolf

De uitdaging: miljoenen vierkante meters vastgoed verduurzamen vóór 2050. Dit ambitieuze project betreft publieke gebouwen zoals scholen, kantoren, ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up