Hoe staat het met de duurzaamheid van Haagse particuliere woningen van voor 1985? Stedenbouwkundig en architectenbureau KOW deed er onderzoek naar.

In samenwerking met de gemeente Den Haag en onderzoeksinstituut OTB TU Delft heeft KOW onderzoek gedaan naar de duurzaamheid van Haagse particuliere woningen van voor 1985. De kwaliteit is onder andere bereikt door een gedeelte van de overwaarde van de woningen, ontstaan tussen ruwweg 1995 en 2005, te gebruiken voor het financieren van onderhoud.

Daarnaast is er geld geïnvesteerd door de gemeente Den Haag om huiseigenaren bewust te laten worden van hun rol als eigenaar in relatie tot het onderhoud. De VvE-balie én de gemeentelijke stimuleringsmaatregelen voor woningverbetering zijn hier onderdeel van. Er kan nu met recht gezegd worden dat er in de afgelopen decennia op het gebied van de onderhoudskwaliteit van de Particuliere Woningvoorraad een slag geslagen is.

Woonlasten versus fossiele brandstoffen
Er staat de particuliere huiseigenaar echter een nieuwe uitdaging te wachten. Die gaat over woonlasten in relatie tot het gebruik van fossiele brandstoffen. Voorspeld wordt dat de olieprijs zich in eerste instantie zal herstellen tot ca € 85 per vat in 2011. In de jaren daarna is er een gerede kans dat we afstevenen op prijzen tussen de € 150 en € 200 per vat.

Daarmee gaan de woonlasten van de eigenaar-bewoners en huurders op de particuliere woningmarkt aanzienlijk omhoog. Het alternatief is om nu te gaan investeren in de woning met als doel de energiebehoefte te verminderen.

De Particuliere Woningvoorraad in Den Haag bestaat uit 110.000 woningen van voor 1985. Deze zijn matig tot slecht geïsoleerd. In de rapporten laat KOW zien wat er fysiek en financieel voor nodig is om er zorg voor te dragen dat de woningen beter geïsoleerd gaan worden, de energiebehoefte van de woning omlaag gaat en de woonlasten voor de huiseigenaar of de huurder binnen de perken blijven.

Resultaten duurzaamheidsmeting
- De woningen scoren goed op GPR Milieu, Gebruikskwaliteit en Toekomstwaarde.
- GPR Gezondheid bij de vooroorlogse woningen is een aandachtspunt.
- GPR Energie is voor alle woningtypes matig (gemiddelde score 4,2 vergelijkbaar met een energielabel van E).
- De 104.000 woningen produceren 463.000 ton aan CO₂.
- Met het ‘Pakket van Ingrepen’ van isolatie, hoog rendement verwarming en duurzame energie is 30% CO₂-reductie mogelijk.
- Hiertoe dient 63% van de maatregelen te worden uitgevoerd.
- Bij deze 63% zijn de kosten gemiddeld € 8.000,- incl. btw per woning. Energiebesparing levert over een periode van vijftien jaar gemiddeld € 4.300 op, resteert een ‘onrendabele top’ van € 3.700 incl. btw.

Door het toepassen van de maatregelen wordt:
- GPR Energie redelijk tot goed (boven GPR score 5 vergelijkbaar met een energielabel B/A).
- Het binnenklimaat gezonder (boven GPR score 6) en wordt tevens het wooncomfort verhoogd.

Besparingen
Een gemiddelde woning uit de onderzoekspopulatie bespaart per jaar 1.100 m³ gas en ca. € 290,- incl. btw aan energiekosten. Bij 30% CO₂-reductie voor de 104.000 woningen wordt per jaar 71,6 miljoen m³ gas bespaard. Dat is gelijk aan het huidige jaarlijkse gasverbruik van bijna 30.000 particuliere woningen gebouwd voor 1985.

Indien 63% van de beoogde PV cellen wordt geplaatst wordt er per jaar 7,8 miljoen kWh aan duurzame elektriciteit geproduceerd. Dit is gelijk aan het gemiddelde jaarlijkse elektriciteit verbruik van 2.400 huishoudens.

Samengevat
“Samengevat kan gezegd worden dat er van de particuliere huiseigenaren en even zozeer van hun huurders in de komende jaren flink wat gevraagd wordt. Dat zal niet vanzelf gaan. Bij de huiseigenaren is kennis- en bewustzijnontwikkeling nodig om het onderhoud én de verduurzaming van het eigen of gedeelde bezit (denk aan de VvE’s) goed vorm te geven. De kansen liggen in de integratie van onderhoud- én verduurzamings-maatregelen van de woning” aldus Pieter Sitsen, herstructureringsspecialist en partner bij KOW.

Daarvoor is kennis nodig op het gebied van techniek, organisatie en financiering. KOW is van mening dat voor het ontwikkelen en aanbieden van deze kennis een belangrijke rol ligt bij de overheid, de industrie en de professionals op het gebied van de woningmarkt. KOW adviseert de gemeente Den Haag om de uitkomsten van het onderzoek te combineren met het huidige gemeentelijk initiatief van een gesubsidieerd Meerjaren onderhoudsplan voor VvE’s.

Norder
Beide rapportages zijn overhandigd aan de wethouder Marnix Norder. Sitsen: “KOW verwacht dat de onderzoeken gaan bijdragen aan een goed onderhouden en duurzame particuliere woningvoorraad in Den Haag”. De wethouder gaf aan blij te zijn met het onderzoek omdat het past binnen de vraagstuk van dit moment. Aandacht voor met name duurzaamheid! “Help de mensen het zelf te doen. Dat werkt goed.”

De wethouder pleit voor het component duurzame energievoorzieningen. “Denk aan geothermische energie en gebruik van het water. 100% CO₂-neutrale energie pompen in de stadsverwarming. In een korte tijd kunnen we een groot aantal woningen aanpakken.”