Hoe maken we iedere school gezond?

timer4 min
<span>Hoe maken we iedere school gezond? </span>

De ventilatie en het binnenklimaat van Nederlandse scholen is ondermaats. Ruim 70% van de klaslokalen in het lager en middelbaar onderwijs heeft bij een volle bezetting een te hoog CO2-gehalte. Hoe gaan we het tij keren en iedere school gezond maken? Om te achterhalen welke oplossingen er zijn, praat Duurzaam Gebouwd bij met expert Evert van Merkestijn van STULZ.

Het besef dat meer dan de helft van de scholen géén goed binnenklimaat biedt aan onze toekomst, is een bittere pil om te slikken. Terwijl we weten hoe het ook kan en moet: een goede luchtkwaliteit zorgt voor betere prestaties en minder ziekteverzuim, zo blijkt uit rapporten en onderzoeken van TNO, de GGD en organisaties als de World Green Building Council. Reden te meer om scholen ingrijpend te verduurzamen en gezond te maken. Maar waar begin je?

Vaak is voor een schoolbestuur het startschot voor verduurzaming lastig te formuleren. Een eerste stap en populaire maatregel die de afgelopen jaren vaak wordt gekozen, is de plaatsing van een of meerdere CO2-meters in lokalen of op plekken waar de klachten over het binnenklimaat binnenstromen. “Denk verder dan die meter”, geeft Van Merkestijn aan, “en inventariseer wat de eigenschappen van je gebouw zijn. Onderzoek of je gebouw op bouwkundig vlak voldoet aan alle huidige maatstaven en of er nog wat te winnen valt. Bijvoorbeeld op het vlak van isolatie, als je ramen van enkel glas zijn. Breng in kaart hoeveel leerlingen er op verschillende momenten in klaslokalen zijn.”

Temperatuur en luchtvochtigheid

Een gezond binnenklimaat wordt vooral beïnvloed door temperatuur, luchtvochtigheid, licht, akoestiek en CO2. Alle elementen moeten in orde zijn om een goede en comfortabele binnenruimte te garanderen. Van Merkestijn legt graag de nadruk op de onderwerpen temperatuur en luchtvochtigheid: “In een klaslokaal zitten dertig leerlingen die allemaal hun warmte mee het lokaal inbrengen. Als dat lokaal in de zomer vol zit, krijg je een hoge koelvraag. Kijk je naar de herfst, dan kunnen er grote hoeveelheden vocht mee naar binnen komen. Denk aan een natgeregende jas op de verwarming of aan kinderen zelf die natgeregend het lokaal binnenlopen. Je moet dus met veel verschillende factoren rekening houden om tot een goed werkend installatieconcept en ventilatiesysteem te komen.”

Verschillende ambitieniveaus

Het Programma van Eisen Frisse Scholen (PDF) kan bij verduurzamingsambities ondersteunen om de juiste keuzes te maken voor duurzaamheid en gezondheid. Er zijn drie ambitieniveaus vastgesteld, waaraan prestatie-eisen zijn gekoppeld [zie tabel; red.]. Zo is de CO2-concentratie in een klasse C-school lager dan 1200 ppm en mag die in een klasse A-school niet meer dan 800 ppm zijn. Ook zijn er verschillende niveaus voor onder andere de minimale toevoer van verse lucht, de kwaliteit van de luchttoevoer, de eisen rondom warmteterugwinning en de luchtsnelheid in de leefzone.

Aan de slag

Na de selectie van een ambitieniveau is het tijd om advies in te winnen en aan de slag te gaan. Maar wanneer weet je nu als schoolbestuur zeker dat je verzekerd bent van een aangenaam binnenklimaat? “Voor de ventilatie zijn er twee systemen relevant, namelijk een centraal en een decentraal systeem. Het gebouw bepaalt de installatie. Bij een centraal systeem verzorgt één grote luchtbehandelingskast de ventilatie van verschillende klaslokalen. In de meeste gevallen staat de unit boven op het dak en luchtkanalen zorgen voor de verdeling van de verse buitenlucht, waar roosters het geruisloos naar binnen blazen. Een separaat kanaalsysteem zuigt de vuile lucht weer uit de ruimte en brengt die via warmteterugwinning naar buiten.”

Een decentraal systeem werkt anders en bestaat uit één luchtbehandelingskast per ruimte of lokaal. De unit kan buiten op het dak staan, maar ook binnen, boven een verlaagd plafond geplaatst worden. “Hierdoor is er minder kanaalwerk nodig dan bij een centraal systeem. Bij beide systemen kun je een warmtepomp gebruiken, die ervoor zorgt dat lucht die wordt binnengebracht geconditioneerd wordt, ofwel gekoeld en verwarmd. Deze oplossingen bieden we aan in de vorm van de Climpac Compact, een luchtbehandelingskast en warmtepomp, samen gebouwd op één frame, koeltechnisch afgemonteerd en aangesloten op de luchtbehandelingskast. Wij adviseren graag over de keuze.”

Dit artikel is afkomstig uit ons uitgebreide, gratis digitale magazine Gezondheid.

Tekst: Marvin van Kempen
Beeld: STULZ

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225 c293
Initiatief onderstreept belang van gezond binnenklimaat

Initiatief onderstreept belang van gezond binnenklimaat

Stichting Binnenklimaattechniek zet de volgende stap in het voorzien van de kennisbehoefte van de professional die zich inzet voor een gezond binnenklimaat: op ...

Lees verder

c21 c41 c225 c243 c293
Breng praktijkkennis eerder in bij ontwerp- en bouwprocessen

Breng praktijkkennis eerder in bij ontwerp- ...

Zijn er kansen voor duurzame ventilatie in de gestapelde bouw? Die vraag werd beantwoord door diverse experts tijdens het R- Event 2024. Duurzaam Gebouwd was erbij, ...

Lees verder

c21 c40 c160 c225 c293
Veranker binnenluchtkwaliteit in wet- en regelgeving

Veranker binnenluchtkwaliteit in wet- en regelgeving

De Science-publicatie ‘Mandating indoor air quality for public buildings’ is een feit. In de bijdrage doen experts een oproep om de kwaliteit van binnenlucht ...

Lees verder

c21 c225 c243 c293
Zo renoveer je zonder spijt

Zo renoveer je zonder spijt

Het webinar 'Toekomstbestendige renovatie' kun je vanaf nu terugkijken. Experts delen inzichten met je over isolatie, ventilatie, bewonersgedrag en comfort. Ontdek ...

Lees verder

c21 c40 c160 c225 c293
Primeur: woningen Newtonpark krijgen eerste gezondheidskeurmerk

Primeur: woningen Newtonpark krijgen eerste ...

De middenhuurwoningen van Newtonpark in Enschede, ontwikkeld en gerealiseerd door Trebbe, worden aantoonbaar gezond gebouwd. Als eerste in Nederland kregen ze het ...

Lees verder

c21 c41 c160 c225 c260 c293
Opmars noodzakelijk van gezonde materialen

Opmars noodzakelijk van gezonde materialen

Toxiciteit is een thema dat aandacht wint, onder meer vanwege circulair bouwen, maar nog onvoldoende onderdeel uitmaakt van beslissingstrajecten in de bouw. We ...

Lees verder

c21 c160 c225 c293
Nieuwe talkshow over gezond binnenklimaat

Nieuwe talkshow over gezond binnenklimaat

In de derde talkshow in de serie van Uptempo en Duurzaam Gebouwd, praat Niels Rood (TKI Urban Energy, Squarewise) met Harm Valk van Nieman Raadgevende Ingenieurs ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265 c293
Kantoren in 4 stappen naar Energielabel C

Kantoren in 4 stappen naar Energielabel C

Is jouw kantoorgebouw een van de 21.000 kantoren zonder Energielabel C? Dan is er een kans dat de gemeente als handhavende instantie optreedt en het gebouw niet ...

Lees verder

c21 c225 c293
Betere binnenlucht zorgt voor betere cognitieve prestaties

Betere binnenlucht zorgt voor betere cognitieve ...

De kwaliteit van de binnenlucht beïnvloedt en verbetert onze cognitieve prestaties. Dat blijkt uit het onderzoek ‘The COGfx Study’ van Harvard, ...

Lees verder

c21 c225 c265 c293
Binnenklimaat, gedrag en de effecten op het energiegebruik

Binnenklimaat, gedrag en de effecten op het ...

Geen gebouwbeheerder kan meer weglopen voor een aangenaam binnenklimaat, met grondige aandacht voor comfort, temperatuur en ventilatie. Dat moet echter wel met ...

Lees verder

c21 c160 c225 c243 c293
‘Gezondheid van huurwoningen staat nog in de kinderschoenen’

‘Gezondheid van huurwoningen staat nog ...

Zijn verduurzaamde woningen wel echt duurzaam en gezond? Het antwoord op die vraag blijkt complexer dan gedacht, zo blijkt uit de resultaten van een bewonersonderzoek ...

Lees verder

c21 c35 c225 c243 c244 c293
Bramske van Beijma: belang en urgentie ABN AMRO Duurzame 50

Bramske van Beijma: belang en urgentie ABN AMRO ...

Extern evenement Tijdens de komende, vernieuwde editie van Building Holland, op 8 en 9 november 2023 (Koninklijke Jaarbeurs, Utrecht), wordt tijdens het Green Tie Gala de ABN AMRO ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up