Circulair is meetbaar

Circulair is meetbaar

We zien in de praktijk dat er veel over circulariteit wordt gepraat en beleidsmatig op papier gezet. Tegelijkertijd constateren we dat als het puntje bij het paaltje komt er nog verdomd weinig terecht komt van beleid. In de praktijk blijkt de  sturing op duurzaamheid meestal beperkt tot de energieprestatie. Waarbij er wel steeds vaker marktinitiatieven zijn voor het recyclen van vrijkomend sloopmateriaal.

Waarom speelt circulariteit niet of nauwelijks een rol bij de aanbestedingen en gunningen voor nieuwbouw of renovatie van gebouwen? Essentieel knelpunt lijkt dat het juridisch lastig wordt gevonden omdat circulariteit moeilijk meetbaar is. Maar dat hoeft vanaf nu geen belemmering  meer te zijn.  De ‘CirculariteitsPrestatie Gebouw’ (CPG) is beschikbaar!
In mijn vorige blog pretendeerde ik dat W/E de basis voor een methodiek om circulariteit meetbaar en bespreekbaar te maken beschikbaar heeft. De DuurzaamheidsPrestatie Gebouwen (DPG = MPG + EPG*)  is daarvoor één van de bouwstenen.  Aangevuld met andere beschikbare bouwstenen is de methodiek nu verder uitgewerkt tot een eerste beoordelingsmethodiek voor de circulariteit van een gebouw.

Wat is een circulair gebouw, hoe ziet de methodiek eruit?  Een toelichting.

Wanneer is een gebouw circulair?

Volgens Brundtland is een duurzame ontwikkeling  het zorgdragen voor een leefbare aarde nu en later. Een voorwaarde of subdoel is dat we uitputting voorkomen van voorraden: grondstoffen, fossiele brandstoffen, ‘schone’ lucht, water, bodem en biodiversiteit. Dit bereiken we door circulair te bouwen en te beheren: voorraden in een gesloten kringloop houden en zonder schadelijke emissies naar lucht, water en bodem.

Om circulariteit vanuit dit subdoel praktisch hanteerbaar te maken onderscheiden we 5 hoofdstrategieën (figuur 1). De methodiek is vanuit de hoofdstrategieën uitgewerkt in parameters. Met deze ordening beschikken we over een hanteerbare afbakening van een begrip dat aan vele onderwerpen raakt. Belangrijk is het onderscheid in secundaire en primaire parameters, die als beoordelingscriteria dienen. Het meten van circulariteit blijkt dan al goed mogelijk door bestaande methoden te benutten.
In het overheidsbeleid en de Bouwagenda zijn het tegengaan van de klimaatverandering en de uitputting van grondstoffen belangrijke opgaven voor de bouw. In de lichtblauwe velden in figuur 1 staan ontwikkelingen, met een relatie naar circulariteit, zoals VANG, BENG en het materialenpaspoort.

Circulair is meetbaar

Figuur 1, Circulair meetbaar vanuit strategieën en substrategieën (parameters) bekijk op volledige grootte

We willen het praktisch en eenvoudig houden. Daarom is bij de opzet van de CPG-methode zoveel mogelijk aangesloten bij beschikbare. GPR Gebouw, met naast de EPG, MPG en DPG ook een subthema circulair materiaalgebruik , is  logisch uitgangspunt. GPR Gebouw heeft voor elke parameter immers al een waardering en op basis van de gebruikelijke invoer van een gebouw in GPR Gebouw is een CPG te genereren, zie figuur 2. Per substrategie wordt de input uit GPR Gebouw omgezet in een score op een schaal van 1 tot 10. De scores op de substrategieën worden onderling gewogen opgeteld tot de scores op de strategieën en levert vervolgens de CirculariteitsPrestatie Gebouw (CPG).  

Circulair is meetbaar

Figuur 2: Voorbeeld invulling CirculariteitsPrestatie Gebouw (CPG), bekijk op volledige grootte

Moeilijke materie makkelijk maken

Circulariteit is een complex begrip en de methodiek oogt wellicht ook zo op het eerste gezicht. Een geruststellende gedachte is dat de toepassing zonder noemenswaardige extra inspanning mogelijk is. Als een GPR Gebouw berekening is gemaakt, zijn op 1 na alle invoerparameters bekend en beschikbaar.
In het kader van een verkennend onderzoek naar de integrale prestatie van recent gerealiseerde HBO- en universitaire gebouwen is de lijn van DPG doorgetrokken naar de CPG. De resultaten van de toepassing van de CPG-methodiek voor 4onderwijsgebouwen staan in de tabel.

Circulair is meetbaar

Figuur 3, bekijk op volledige grootte

Zijn we hiermee klaar?

Met de CPG-methodiek kunnen gebouwen en plannen voor nieuwbouw of renovatie op hun circulariteit worden gewaardeerd.  Ongetwijfeld is het nog niet volmaakt. Ervaringen vanuit het gebruik en verbetersuggesties verwerken we graag in een volgende versie.
En alleen meten is niet voldoende. Er is behoefte aan concrete en inspirerende voorbeelden van circulaire gebouwen. Dit kunnen gerealiseerde gebouwen zijn, en ook conceptuele gebouwbeschrijvingen. Gelukkig heeft W/Ede afgelopen 20 jaar ook op dat terrein niet stilgezeten.
Wordt vervolgd!

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c140 c185 c225
Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

De wereldwijde duurzaamheidsstandaard Cradle to Cradle geeft ontwikkelaars, architecten en aannemers mogelijkheden om duurzame materiaalkeuzes te maken. Het toepassen ...

Lees verder

c21 c140 c225 c260
Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Kan hoogwaardige spouwmuurisolatie een bijdrage leveren aan de circulaire transitie en de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad versnel invullen? “Ga ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c237 c276
Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en vernieuwende samenwerkingen

Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en ...

Een duurzaamheidsvisie maakt pas impact als het in de praktijk gestalte krijgt, in de vorm van innovatie, projecten en nieuwe samenwerkingen. Knauf sprak de ambitie ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243 c265
Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam in één dag’

Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam ...

Op 11 april aanstaande is het tijd voor alweer de zeventiende editie van het Green Buildings Event, met als thema ‘Duurzaam in één dag’. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Deal circulair slopen met 37 partijen

Deal circulair slopen met 37 partijen

In de Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord worden afspraken gemaakt over het circulair slopen van gebouwen. Circulair oogsten moet volgens ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243
Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Om de plastic mantels om de elektriciteitskabels te verduurzamen, koopt Enexis kabels in waarvoor gerecyclede plastics zijn bijgemengd. De stap is mogelijk dankzij ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c265
MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke investeringen

MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke ...

Het budget voor de MIA\Vamil, dat investeren in innovatieve en milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen extra aantrekkelijk maakt, bedraagt € 217 miljoen voor 2024. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c260
'Circulaire economie heeft momentum'

'Circulaire economie heeft momentum'

Uit onderzoek van ABN AMRO blijkt dat de bouw een stuk milieuvriendelijker kan worden als we meer met vezels van vlas en hennep gaan doen. Maar in de dagelijkse ...

Lees verder

c21 c140 c225
Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

De inzet van hernieuwbare grondstoffen in het Hertalan Easy Cover (FR) circulair inductiesysteem van Carlisle Construction Materials BV is bekroond met de Rethink ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c243
Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Vandersanden komt met de eerste CO2-negatieve gevelsteen onder de naam Pirrouet, dat bij het uitharden 60 kilogram schadelijke broeikasgassen opneemt. De steen ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de praktijk toe

Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de ...

In 2050 wil Nederland volledig circulair zijn. Een van manieren om dit te bereiken, is het zo goed mogelijk hergebruiken van materialen, producten en installaties. ...

Lees verder

c21 c140 c190 c225 c243
Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt verder

Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt ...

Bij alle positieve berichten over de enorme hoeveelheid energie die zonnepanelen opwekken, past een stevige kanttekening. De productie ervan is verre van smetteloos ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up