Zo, bent u bekomen van de crisis? Heeft u de magere jaren als bouwer overleefd? Zet u schrap, want een volgende storm staat onze sector te wachten. Er waait een duurzame wind, die stilaan in kracht toeneemt. En eerlijk gezegd, werkt hij verfrissend. Steeds meer opdrachtgevers kiezen bewust voor biobased en gezond bouwen. Het wordt tijd dat de sector dit ecologische alternatief omarmt. 

door Halbe Vlietstra (*)

Duurzaam. Het woord is inmiddels aan inflatie onderhevig. Veel bedrijven gebruiken het als lege huls om hun marketingdoelstellingen te bereiken. Ik gebruik liever een ander woord: ‘natuurzaam’. Daarmee bedoel ik dat we bij Oldenboom met natuurlijke materialen werken; materialen die boven het aardoppervlak groeien, ruim beschikbaar zijn en blijven, die je prima kunt hergebruiken en die geen schadelijke zaken achterlaten als je ze verwerkt of weer afbreekt.

Natuurlijke kwaliteiten

Hout voldoet van nature aan de bovenstaande criteria. Wat dat betreft zijn we als houthandel al jaren ‘natuurzaam’. Maar hout heeft nog veel meer kwaliteiten. Het draagt bij aan het verminderen van CO₂ in de atmosfeer. Kap je een boom voor de houtproductie, dan moet je zorgen dat je een nieuwe boom plant zodat die meehelpt om CO₂ uit de lucht te halen. Hout zorgt bovendien voor een comfortabel en gezond binnenklimaat. En mensen vinden het mooi. Wie houdt er niet van die prachtige Scandinavische huizen?

Slim, ecologisch ontwerp

Ook isolatiematerialen kunnen, net als hout, ecologisch zijn. Denk aan houtvezel, cellulose (vermalen papier), hennep en zelfs schapenwol. Het biobased alternatief heeft zijn voordelen. De isolatiematerialen zorgen er niet alleen voor dat het binnen comfortbel warm blijft, in de zomer warmt het ook niet zo snel op. Het zorgt op een natuurlijke manier voor koeling. En dat is met het toenemende aantal vochtige en warme perioden een belangrijk pluspunt. Daarnaast is het energie-efficiënt: je beperkt of vermijdt de toepassing van airco’s en andere klimaattechnische oplossingen.

Eerste vraag

De biobased kijk op de woningbouw bestaat al heel lang. Ongeveer 8 jaar geleden kregen we hierover de eerste vraag binnen. We hadden geen idee hoe daarop te antwoorden en moesten daarvoor al snel naar het buitenland. Nederland liep en loopt nog steeds niet voorop in biobased bouwen.

Het wakkerde bij mij de wens aan om een biobased productlijn op te zetten. Bij architecten, woningcorporaties en projectontwikkelaars peilde ik de interesse. Het was crisistijd. Gelukkig, zou ik willen zeggen, want men had toen volop tijd om met me van gedachten te wisselen. Men had tijd én interesse in biobased en gezond bouwen. Het besef was er wel dat de circulaire economie vroeg of laat zou doorbreken.

Biobased woningen

De zaadjes die ik tijdens de crisis heb geplant, beginnen nu te groeien. Nu er weer volop wordt gebouwd, merk ik ook een groeiende vraag naar biobased producten. Een bijzondere vraag kwam van ORGA bouw. Zij wilden met zo veel mogelijk partners voor de Innovation Expo een demonstratiewoning van biobased materialen bouwen. Oldenboom mocht de drukvaste houtvezelisolatieplaten leveren en panelen voor de afwerking aan de buitenzijde. Het resultaat is om trots op te zijn.

Bij demonstratiewoningen alleen blijft het gelukkig niet. We bouwen biobased voor de particuliere markt én voor projectontwikkelaars. Zo werken we onder andere mee aan 6 biobased sociale huurwoningen voor starters in de gemeente Smallingerland. Om meerdere redenen ben ik blij met dit project. Vanwege de schaal, de kostenefficiënte bouw en het hoogwaardige resultaat. Je ziet het misschien niet meteen, maar in een biobased huis merk je wel het extra wooncomfort. We praten dan ook niet over ‘verborgen gebreken’ maar over ‘verborgen kwaliteiten’ bij biobased woningen.

Mooi is ook dat de starterswoningen vooral bedoeld zijn voor een jonge generatie. En dat is precies waar biobased bouwen voor staat. We werken met natuurlijke materialen om geen rotzooi achter te laten voor onze kinderen. Dat is voor mij een belangrijke drijfveer. En voor anderen. Ik geloof dan ook dat de circulaire economie doorzet.

Bewuster kiezen

De tijd dat mensen een traditioneel gebouwde woning uit een catalogus nemen, is voorbij. De consumenten kiezen bewuster, informeren zich beter, ook via internet. Ze weten soms meer van biobased bouwen dan aannemers. Zij nemen vervolgens contact op met Oldenboom met de vraag van hun klant waar ze geen raad mee weten. Daaraan kun je zien dat de sector achterloopt, zeker in Nederland.

De aandacht voor biobased bouwen groeit. Dat merken we vrijwel dagelijks aan het groeiende aantal aanvragen voor biobased materialen. Uiteraard, er zullen altijd mensen zijn die voor de traditionele materialen gaan. Geen punt. Als bewoners, bouwers en opdrachtgevers maar een keuze hebben. Zoals je in een restaurant ook kunt kiezen tussen vlees en vegetarisch.

(*) Halbe Vlietstra is specialist biobased bouwen bij Oldenboom Meinesz, onderdeel van de Oldenboom Groep.

Fotobijschrift: Oldenboom bouwde ook mee aan het Passiefhuis Heerenveen.