Circulair bouwen van theorie tot praktijk

Circulair bouwen van theorie tot praktijk

Circulair slopen, demonteren en hergebruik van complete gebouwelementen vormen het volgende hoofdstuk in de overgang naar een circulaire economie. Hoogwaardig hergebruik van materialen en gebouwelementen gebeurt nog niet op grote schaal, maar is niet langer toekomstmuziek. Zo bestaat in Amersfoort de intentie om een vrijstaande villa van 80% procent hergebruikt materiaal te bouwen.

Coöperatie De Ombouw, een samenwerking van deskundigen in belangrijke vakgebieden in de bouw, werkt aan deze circulaire ontwikkeling. Naast onder andere Superuse Studios als architect en ingenieursbureau Boot maakt adviesorganisatie Kontek (onderdeel van Brink Groep) deel uit van het team van experts dat zich met de ontwikkeling bezighoudt. “Wij werden in de zomer van 2015 benaderd door De OMbouw om advies uit te brengen, vooral op het vlak van kosten”, vertelt adviseur Sander de Jong. “Toen stond een bijzonder duurzaam schetsontwerp vast, geënt op het hergebruik van (duurzame) materialen en het putten uit het donorgebouw, een ziekenhuis dat op de locatie staat. Dit wordt gesloopt en hier kunnen we allerlei materialen uit putten.”

Potentie van volledig hergebruikbare woning

Voor adviseur Liesbeth Flipsen is deze circulaire herontwikkeling ‘Villa Lichtenberg’ koren op de molen. “Als afstudeerder startte ik in 2014 bij Kontek, met grote interesse in circulair bouwen. Daarom zocht ik uit wat de meerkosten en baten zijn van hergebruik van sloopafval, bij de bouw van eengezinswoningen. De OMbouw gelooft in de potentie van een grotendeels uit hergebruikte materialen gebouwde woning en dat sluit goed aan op mijn afstuderen.” Of de ambitie volledig ingevuld kan worden, onderzoekt het tweetal samen met de partners van de OMbouw.“ Of we 80% gaan halen, weten we nog niet dit is uiteraard wel het streven. Natuurlijk kunnen we hele hoge ambities stellen, maar dat heeft ook impact op de kosten. Daarin moeten we een optimum bereiken”, vertelt De Jong over de financiële doelstellingen.

Wat wil de koper?

Er is al regelmatig contact geweest met potentiele kopers voor de villa. “Met de kopers ontdekken we de wensen, eisen en hoe die in onze ambitie op te nemen zijn. Er is behoorlijk belangstelling voor onze circulaire ambitie in de markt”, weet Flipsen. Uitdagingen zijn onder andere het hergebruik van gevelopeningen, de beoordeling van sloopwerkzaamheden en de kosten voor een aannemer. “Daarvoor is materialenkennis noodzakelijk, want je moet ze beoordelen op bruikbaarheid en duurzame potentie. Het spanningsveld is dat wij een ideaal hebben op het gebied van hergebruik, terwijl de realiteit van kosten, voorschriften en garanties heel veel hobbels opwerpt”, aldus De Jong. “Het spanningsveld ligt daar nu, binnen nieuwbouw-regelgeving en garantiestellingen die de koper verlangt bij nieuwbouw, echter nu met gebruik van hergebruikte materialen. Dit is een uitdaging voor de komende tijd.”

Opgedane kennis delen

Aanjager van het project De OMbouw stopt niet bij deze individuele realisatie. “We krijgen enthousiaste reacties uit de markt en zien dit als een pilotproject. Meerdere locaties in Nederland zijn rijp voor dit soort ontwikkelingen: het is slechts een kwestie van tijd om deze plekken te ontdekken en ze onder handen te nemen”, vertelt Flipsen. Na realisatie van het project is het belangrijk om de opgedane kennis te delen, zodat anderen ermee aan de slag kunnen. “Nederland komt verder in het realiseren van duurzame doelstellingen als we ervaringen met elkaar delen. Zo blijft het niet bij een individuele realisatie en zorgen we dat de kennis bij meer partijen wordt ondergebracht om zo de meerkosten voor circulair bouwen te verlagen. Daar gaat het om: een volledig circulaire economie een stuk dichterbij brengen door onderlinge kennisdeling en samenwerking”, aldus De Jong.

Integrale samenwerking als sleutel

In het ontwerpteam is inmiddels intensief overleg met de  sloopaannemer van het ziekenhuis om samen uit te zoeken welke materialen in het ontwerp kunnen worden opgenomen, binnen het totale sloop- en bouwproces. Hier ligt een schat aan informatie over het mogelijke hergebruik van de materialen ligt. Dit laat nogmaals zien dat integrale samenwerking – hoe vaak we het ook horen en zeggen – absoluut de sleutel is voor succesvolle transformaties en ontwikkelingen in het algemeen.” Flipsen vult aan: “De OMbouw gaat voor een circulaire revolutie.”

Bij de totstandkoming van dit artikel was Sander de Jong in dienst van Kontek. Inmiddels is hij werkzaam als projectleider bij RPS.

Voor meer informatie over de villa en Coöperatie De OMbouw: www.deombouw.nl of www.kontek.nl. De uitgebreide versie van dit artikel is verschenen in Duurzaam Gebouwd Magazine, zie DuurzaamGebouwd.nl/Duurzaam-Gebouwd-Magazine.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c140 c185 c225
Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

De wereldwijde duurzaamheidsstandaard Cradle to Cradle geeft ontwikkelaars, architecten en aannemers mogelijkheden om duurzame materiaalkeuzes te maken. Het toepassen ...

Lees verder

c21 c140 c225 c260
Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Kan hoogwaardige spouwmuurisolatie een bijdrage leveren aan de circulaire transitie en de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad versnel invullen? “Ga ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c237 c276
Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en vernieuwende samenwerkingen

Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en ...

Een duurzaamheidsvisie maakt pas impact als het in de praktijk gestalte krijgt, in de vorm van innovatie, projecten en nieuwe samenwerkingen. Knauf sprak de ambitie ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243 c265
Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam in één dag’

Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam ...

Op 11 april aanstaande is het tijd voor alweer de zeventiende editie van het Green Buildings Event, met als thema ‘Duurzaam in één dag’. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Deal circulair slopen met 37 partijen

Deal circulair slopen met 37 partijen

In de Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord worden afspraken gemaakt over het circulair slopen van gebouwen. Circulair oogsten moet volgens ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243
Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Om de plastic mantels om de elektriciteitskabels te verduurzamen, koopt Enexis kabels in waarvoor gerecyclede plastics zijn bijgemengd. De stap is mogelijk dankzij ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c265
MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke investeringen

MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke ...

Het budget voor de MIA\Vamil, dat investeren in innovatieve en milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen extra aantrekkelijk maakt, bedraagt € 217 miljoen voor 2024. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c260
'Circulaire economie heeft momentum'

'Circulaire economie heeft momentum'

Uit onderzoek van ABN AMRO blijkt dat de bouw een stuk milieuvriendelijker kan worden als we meer met vezels van vlas en hennep gaan doen. Maar in de dagelijkse ...

Lees verder

c21 c140 c225
Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

De inzet van hernieuwbare grondstoffen in het Hertalan Easy Cover (FR) circulair inductiesysteem van Carlisle Construction Materials BV is bekroond met de Rethink ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c243
Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Vandersanden komt met de eerste CO2-negatieve gevelsteen onder de naam Pirrouet, dat bij het uitharden 60 kilogram schadelijke broeikasgassen opneemt. De steen ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de praktijk toe

Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de ...

In 2050 wil Nederland volledig circulair zijn. Een van manieren om dit te bereiken, is het zo goed mogelijk hergebruiken van materialen, producten en installaties. ...

Lees verder

c21 c140 c190 c225 c243
Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt verder

Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt ...

Bij alle positieve berichten over de enorme hoeveelheid energie die zonnepanelen opwekken, past een stevige kanttekening. De productie ervan is verre van smetteloos ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up