De restauratie van De Toekomst, een strokartonfabriek in Scheemda, is een
aansprekend voorbeeld van maatschappelijke betrokkenheid.

Want op geen andere bouwplaats in het Noorden wordt zoveel gedaan om werklozen weer aan een baan te helpen en jongeren het praktijkgedeelte van hun opleiding te laten volgen. Max van den Berg, Commissaris van de Koningin in Groningen, legde daarom onlangs een werkbezoek af en reikte certificaten uit aan herintreders.

Indrukwekkende restauratie
De Toekomst is één van de mooiste voorbeelden van industrieel erfgoed in de provincie Groningen. Deze strokartonfabriek, die gebouwd is aan het begin van de vorige eeuw, sloot in 1968 de deuren. De afgelopen decennia verviel het fabrieksgebouw tot een ruïne. In oktober vorig jaar is de restauratie van dit indrukwekkende industriecomplex gestart door aannemer Simon Benus uit Stadskanaal.

De restauratie van De Toekomst is in verschillende opzichten bijzonder. Het is het grootste restauratieproject op het gebied van industrieel erfgoed in heel Nederland én het is de enige strokartonfabriek die we in Nederland nog hebben. Daarnaast bestaat het personeel hoofdzakelijk uit leerlingen en herintreders, begeleid door leermeesters.

Zo kunnen leerlingen die een Beroepsbegeleidende leerweg in de bouw volgen hier hun praktijkgedeelte doen en HBO-studenten van de afdeling Bouwkunde en Architectuur van de Hanzehogeschool lopen er stage. Daarnaast zijn de afgelopen maanden in totaal 28 werkzoekenden of herintreders ingezet als hulpvaklieden.

Van schilderen tot staalwerk
De herintreders kunnen bij De Toekomst overal aan ruiken: van schilderen tot staalwerk en van metselen tot timmerwerk. Zo kunnen ze zelf ontdekken waar hun interesse ligt en zich specialiseren. Op de bouw zijn er voortgangsgesprekken en worden de herintreder gecoacht. Zo worden ze op weg geholpen naar een vervolgopleiding of regulier werk in bouwgerelateerde sectoren.

Een belangrijke rol hierbij speelt SHB (Samenwerking Herintreding Bouwvakkers). Deze organisatie coördineert de instroom van de herintreders. SHB zorgt ook voor begeleiding op de bouwplaats. Verder hebben de tien gemeenten die participeren in het sociaal-economische ontwikkelingsprogramma ‘Ik doe mee in Oost-Groningen’ een belangrijke bijdrage geleverd aan dit werkervaringsproject.

‘Beste leerlingbouwplaats’
Juist dit sociale aspect was voor Max van den Berg de reden om een werkbezoek af te leggen aan De Toekomst en certificaten uit te reiken aan herintreders. Van den Berg, commissaris van de Koningin in de provincie Groningen en voorzitter van de Noordelijke Regieraad Bouw, een organisatie die innovatie bevordert: “De Regieraad is zeer gecharmeerd van dit project. Het is een mooi voorbeeld van sociale innovatie in de praktijk. Deze aanpak verdient dan ook zeker navolging.”

Ook is er inmiddels erkenning van anderen voor dit restauratieproject, zo vertelde directeur Jans Vording van Simon Benus aan het begin van het werkbezoek. Hij gaf aan dat De Toekomst onlangs is uitgeroepen tot beste leerlingbouwplaats van Noord- en Oost-Nederland. De jury prees onder meer de goede begeleiding van de leerlingen, het feit dat alle werkzaamheden door leerlingen worden uitgevoerd en de maatschappelijke betrokkenheid van aannemer Simon Benus Bouw.

Volgens leermeester Geert Keizer, die al op veel verschillende bouwplaatsen mensen heeft begeleid, is deze bouwplaats uniek. “Er is hier veel aandacht voor het menselijke aspect. Zoveel aandacht voor het individu ben ik op geen andere bouwplaats tegengekomen. Ook heb je hier geen bazen. Er is geen verschil tussen directeur Jans Vording en de anderen.”

Ontroerend
Na de rondleiding gaf Vording in het bezoekerscentrum nog wat toelichting over de aanpak op De Toekomst. Hij legde uit dat 43 procent van alle herintreders doorstroomt naar een baan of opleiding terwijl het traject landelijk bij slechts 35 procent van de herintreders succesvol is. “Inmiddels hebben acht mensen een vaste baan gevonden of gaan een vervolgopleiding doen. Kijk, daar doen we het uiteindelijk voor.”

Max van den Berg sloot daarbij aan. “Simon Benus doet meer dan alleen stenen wegzetten. Zo’n leerlingbouwplaats past echt bij jullie. Ik zag hier vandaag mensen van verschillende generaties die afkomstig zijn uit verschillende werelden en hele verschillende dingen hebben meegemaakt. En nu werk je met z’n allen samen op De Toekomst. Dat vind ik geweldig en het ontroert ook wel.”

Tekst: Alex van Schooten Foto’s: Jeroen van Kooten