Vorige week hebben we met de Stuurgroep Lente-akkoord gediscussieerd over de lange termijn visie voor energiezuinige nieuwbouw. De Stuurgroep bestaat uit praktijkmensen, ontwikkelaars uit de geledingen van NEPROM, NVB en Aedes.

Ter voorbereiding wilde ik iets op papier zetten. Wat willen we nu eigenlijk gezamenlijk bereiken en vooral ook, hoe komen we daar?  Om dat te formuleren viel nog niet mee. Ik zat met mijn handen in het haar. Toen sloeg ik vier piketpaaltjes. Achteraf dacht ik: wat is het eigenlijk simpel. Vier piketpaaltjes.

50% energie-aanscherping EPC in 2015
De eerste kennen we allemaal. In het Lente-akkoord hebben we afgesproken om in 2015 50% energiereductie in de nieuwbouw te realiseren. EPC 50% gereduceerd betekent voor woningbouw een EPC van 0,4; voor kantoren ca. 0,75 en voor winkels ca. 1,7. Met hulp van het Energielabel Nieuwbouw, inclusief kwaliteitsborging bij oplevering, willen we aantoonbaar maken dat dit comfort, een gezond binnenmilieu en een lagere energierekening oplevert. Dit eerste piketpaaltje is beleidsmatig vastgelegd in het Lente-akkoord.

Bijna-energieneutrale (gebouwgebonden) nieuwbouw in 2020
De tweede is ook geen onbekende. Eind 2020 willen we dat nieuwbouw  bijna-energieneutraal is (voor het gebouwgebonden deel, dus voor verwarming, ventilatie, koeling, verlichting). De definitie voor bijna-energieneutraal gebouw in 2020 luidt volgens de EPBD Recast: een gebouw met een zeer hoge energieprestatie, zoals vastgesteld volgens de EPG (in NL). ‘De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie die is vereist, dient in zeer aanzienlijke mate te worden geleverd uit hernieuwbare bronnen, en dient energie die ter plaatse of dichtbij uit hernieuwbare bronnen wordt geproduceerd te bevatten.’ Ook dit piketpaaltje is net als het eerste beleidsmatig vastgelegd; ditmaal in Europese regelgeving (EPBD Recast).

Nieuwbouw gebouwen (gebouw en huishouden) met energie nul (na 2020)
Het derde piketpaaltje ligt waarschijnlijk na 2020, en is niet beleidsmatig maar eerder klantgericht. Wat is er leuker dan een woning of gebouw zonder energierekening, of zelfs geld toe?! We hebben er nog geen goede term voor, ik noem het maar zolang: energie nul gebouwen en energieleverende gebouwen. Energie nul gebouwen kun je realiseren door niet alleen gebouwgebonden maar ook huishoudelijke energie (elektriciteit) te compenseren met fotovoltaïsche cellen, wind, et cetera. Deze woningen of gebouwen zijn dus ook voor het huishoudelijke deel energieneutraal of energieleverend.

Denken over dit type gebouwontwerpen levert ook energie in de vorm van inspiratie. Kijk bijvoorbeeld naar de wedstrijd niaNesto van Portaal die op 22 november tot een ontknoping komt.

Energieneutrale gemeenten en gebieden, ver na 2020 (2030/2040/2050)
Het vierde piketpaaltje draait om energieneutrale gebieden en steden. Veel gemeenten hebben de afgelopen jaren een beleidsvisie neergelegd, waarin zij in 2030, 2040 of 2050 een energieneutrale stad of gebied willen zijn. Dat is nog niet zo eenvoudig. Dit kun je bereiken met energie nul nieuwbouw plus zeer energiezuinige bestaande bouw plus duurzame energievoorziening (denk aan zon, bodem, wind, mest, biomassa, water / getijden, restwarmte) in het gebied of gemeente binnen een straal van 10 km.

Voorsorteren
Eerlijk gezegd vind ik het derde piketpaaltje (energie nul en energieleverend) het meest inspirerend en voor consumenten het meest aantrekkelijk. In mijn ogen zouden we alle nieuwbouw moeten ontwikkelen en ontwerpen met energie nul of energie leverend in het achterhoofd. Omdat alles wat nu wordt gebouwd, er na 2020 nog staat. Bied de koper het perspectief hoe hij zijn gebouw ná 2020 alsnog energieleverend kan maken. En voorkom dat het onmogelijk is.

In mijn droom zouden deze optiemaatregelen in het Certificaat Energielabel Nieuwbouw kunnen worden vermeld (analoog aan het EPA-advies bij het energielabel bestaande bouw). Dát maakt aan de koper inzichtelijk in hoeverre de woning toekomstbestendig is. Een idee voor het ministerie van BZK?

Foto: Eric de Vries