Gerecycled bouw- en sloopafval levert meer milieuvoordeel op als het wordt gebruikt in de wegenbouw dan als vervanger van grind in beton. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van Cascade, de branchevereniging voor zand- en grindproducenten in Nederland.

Toepassing in beton heeft een lagere milieuprestatie dan het ophogen of funderen van wegen. De vereniging pleit ervoor gerecycled materiaal dáár in te zetten waar de meeste milieuwinst kan worden geboekt.

Vervanging
Ongeveer 85 procent van beton- en menggranulaat wordt nu gebruikt voor het funderen van wegen, en zo’n 15 procent voor het ophogen ervan. Slechts een zeer beperkt deel wordt in beton toegepast ter vervanging van grind.

Deze toepassing in de eigen keten wordt echter steeds vaker gezien als de meest duurzame. Hoe meer gerecycled beton er wordt gebruikt als grindvervanger in nieuw beton, hoe milieuvriendelijker, zo is de gedachte.

Minder milieuwinst
Uit het onderzoek blijkt dat deze toepassing veel minder milieuwinst oplevert dan gebruik in wegen, zegt ir. Leonie van der Voort, algemeen secretaris van Cascade.

“We hebben de milieuprestaties van zand en grind laten vergelijken met die van meng- en betongranulaat. De belangrijkste indicatoren voor milieubelasting, CO₂-emissie en energiegebruik, zijn bepaald voor de winning, de productie en het transport van de primaire en secundaire granulaten."

Van der Voort: "Ook is in het onderzoek gekeken naar de invloed op het overige grondstoffengebruik, zoals op de hoeveelheid te gebruiken asfalt en cement. Juist dat blijkt van grote invloed op de overall milieuprestatie en is dus belangrijk bij de keuze tussen het gebruik van primaire en secundaire grondstoffen.”

Meeste winst
Toepassing als wegfundering levert de meeste milieuwinst op, zo blijkt. Dankzij de stevige fundering is tot 25 procent minder milieubelastend asfalt nodig.

Daarna scoren het gebruik ter vervanging van ophoogzand en toepassing als grindvervanger in beton ongeveer even hoog. Echter, als bij het maken van beton slechts 1 procent extra cement nodig is – wat volgens sommige betonproducenten het geval is, onder meer door de grillige korrel van granulaat – is sprake van een milieuverlies.

In dat geval is toepassing van gerecycled granulaat minder milieuvriendelijk dan het gebruik van grind.

Secundaire vervangers
Kostenbesparing en milieuvoordeel gaan hand in hand, aldus Van der Voort.

“Primaire grondstoffen zijn in het algemeen duurder dan hun secundaire vervangers. Ook dit financiële aspect nodigt uit om gerecycled materiaal dáár in te zetten waar het de meeste milieuwinst oplevert. Transport, asfalt en cement zijn niet alleen relatief duur, maar ook milieubelastend."

Van der Voort: "Wij pleiten ervoor om realistisch naar alle relevante milieuaspecten te kijken en dan voor de meest hoogwaardige toepassing te kiezen. Voor betongranulaat is dat in het algemeen niet de productie van nieuw beton, maar gebruik in de wegenbouw.”