Is het verduurzamen van bestaande bedrijventerreinen een lastige zaak, of biedt het juist volop kansen? In het tweede deel geeft Lucia Kleinegris, senior adviseur energie en duurzaamheid bij Grontmij, voorbeelden van succesvolle samenwerking en advies inzake dit onderwerp.

Op het bedrijventerrein Roda JC Boulevard en omgeving heeft de gemeente Kerkrade het initiatief genomen om samen met de Kamer van Koophandel en de bedrijvenvereniging Roda JC Boulevard een onderzoek naar energieverbetermaatregelen in gang te zetten. Inzet hiervan was: doe individueel wat moet en doe samen wat kan. Een gezamenlijk warmte-/koudeopslag (WKO) systeem voor een klein cluster van nieuwe bedrijven bleek haalbaar.

Wij hebben voorgesteld om ook de ketels die de warmtelevering voor het stadion verzorgen, gedurende de week in te zetten voor de bedrijven in de stadionring. Ook voor specifiek individuele maatregelen gold bovendien dat zij goedkoper, dus eerder haalbaar, zijn door gezamenlijke op te trekken in inkoop en uitvoering.

Op het bedrijventerrein Coenecoop in Waddinxveen initieerde Grontmij een dialoog met een aantal leden van de ondernemersvereniging en de gemeente. Grontmij deed hierbij laagdrempelige concrete voorstellen om de ondernemers op een eenvoudige wijze inzicht te geven in de mogelijkheden tot verduurzaming. De voorgestelde maatregelen betroffen in eerste instantie energie-items. Verwacht werd dat hiermee, naast milieuwinsten, ook direct financiële voordelen te behalen zijn.

Concreet hebben deze vertaling gekregen in de uitvoering van monitoring van het energiegebruik, uitvoeren van energiescans en opstellen van de CO₂-footprint van de bedrijven. De werkgroep is nu geformaliseerd in de stichting Duurzaamheidsplatform Waddinxveen en pakt nu ook andere thema’s op, zoals invulling van duurzame mobiliteit door elektrisch vervoer op zonne-energie. Vergelijkbare initiatieven zijn er in Nieuwkoop, Zoeterwoude en in Utrecht.

Draagvlak
Met deze voorbeelden willen wij aangeven dat juist door het oppakken van een specifiek thema gewerkt kan worden aan draagvlak voor een gezamenlijke aanpak voor verbetering. Onze ervaring is dat het belangrijk is om bij bestaande terreinen juist de initiatieven van onder op uit te nutten en deze vervolgens waar mogelijk te (laten) faciliteren door een gezamenlijk vorm van samenwerking tussen ondernemers onderling of tussen ondernemers en overheid gezamenlijk. Dit kan in de vorm van Parkmanagement, maar uiteraard zijn er ook andere samenwerkingsvormen mogelijk. Er zal vooral aangesloten moeten worden bij de dagelijkse werkelijkheid van de ondernemer: hoe kan hij zijn business zo goed mogelijk uit blijven oefenen? Waar zijn kostenbesparingen mee te realiseren? Maar ook: hoe straalt het terrein af op het imago van ondernemer?

Op het moment dat zich bij individuele bedrijven ontwikkelingen voordoen op het gebied van de huisvesting of procesaanpassing kunnen ook andere aspecten worden opgenomen. Aanpassingen van de openbare ruimte bieden eveneens kansen om breder te kijken op bedrijfs- en op terreinniveau. Grote stappen zijn altijd lastig te zetten. Daarom is ons advies: houd het simpel en begin met de kleine stappen. Energie is een goede insteek om te beginnen: controle van de energierekeningen en inzicht in de gebruikte energie is een eerste stap naar meer bewustwording op individueel niveau. Dit kan uitgroeien naar energieoplossingen en verduurzaming op andere thema’s als bijvoorbeeld materiaalgebruik, water, mobiliteit op terreinniveau en daarmee een opstap bieden voor samenwerking. Want weet: ook het lopen van de marathon begint bij het zetten van de eerste stap.

Vertegenwoordigers van de betrokken bedrijventerreinen en medewerkers van Grontmij

Vanaf de eerste stap tot het inrichten van een volwaardig Parkmanagement kan Grontmij de ondersteuning hiertoe verlenen.

Grontmij heeft op vele terreinen een rol (gehad) in de ontwikkeling en herstructurering, maar ook in het aansluitende beheer en parkmanagement. Op het specifieke gebied van energie en duurzaamheid kan zij ook een bijdrage leveren. Meer informatie is te vinden op de website bedrijventerreinen en in het referentieboekje 'Samen werken'

Auteur: Lucia Kleinegris, senior adviseur energie en duurzaamheid bij Grontmij. Kleinegris is een van de drijvende krachten bij de uitvoering van strategische visies en studies op het gebied van energie en ruimtelijke ordening voor nieuwe en bestaande locaties van woningbouw en bedrijventerreinen.