Architectenbureau Paul de Ruiter kreeg de opdracht om op de hoek van het businesspark in Schiphol-Oost een nieuw hoofdkantoor voor transavia.com te ontwerpen.

Schiphol Real Estate werkt aan een masterplan voor de herontwikkeling van businesspark Schiphol-Oost tot Schiphol Aerospace Exchange. Het plan omvat onder meer de bouw van kantoren, bedrijfsruimtes, een parkeergarage en een nieuwe terminal voor de kleine luchtvaart.

Ontwerp en duurzaamheid
Architectenbureau Paul de Ruiter kreeg de opdracht om op de hoek van het businesspark een nieuw hoofdkantoor voor transavia.com te ontwerpen. Wanneer het om een ontwerp gaat voor een sector als de luchtvaart die vanwege zijn milieubelastende karakter maatschappelijk en politiek onder druk staat, komt het er op aan naar een resultaat te streven waarin het belang van de opdrachtgever samenkomt met het maatschappelijk belang.

Voorop in het ontwerp stonden dan ook een optimale communicatieve uitstraling en interactie van het gebouw met zijn omgeving. Daarnaast sprak Schiphol Real Estate de expliciete wens uit dat het ontwerp en het gebouw in hoge mate zouden moeten voldoen aan duurzaamheidaspecten. Het resultaat wordt een van de meest duurzame gebouwen in Nederland en mogelijk de eerste in Nederland met het hoogste internationale certificaat voor duurzaamheid Platinum volgens de gerenommeerde LEED-beoordeling voor duurzame gebouwen.

Communicatief
Het ontwerp voor TransPort laat zien hoe een gebouw kan bijdragen aan de communicatie van een bedrijf met haar omgeving. Door de verdraaiing opent het gebouw zich naar het gebied en ontstaat zowel binding met de core-business activiteiten van Schiphol als met de kwaliteiten van het Amsterdamse Bos.

De vorm van het gebouw maakt het gebouw herkenbaar. De stijl van het gebouw sluit aan bij de Schiphol-stijl, maar heeft een geheel eigen karakter. Het geeft uiting aan de full-service reisaanbieder, en het gebruik van duurzame technieken getuigt van het besef van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. De situering op een strategische en prominente locatie ten slotte, creëert letterlijk een herkenbare positionering voor transavia.com

Oriëntatie
De opdracht was om een optimale samenhang te realiseren tussen de stedenbouwkundige, landschappelijke, architectonische, constructieve en installatietechnische aspecten. Daarom is er allereerst gezocht naar een vorm en oriëntatie die een optimale interactie met de omgeving mogelijk zou maken.

Met het oog op het belang van daglichttoetreding in het gebouw is tegelijkertijd gezocht naar de beste positie ten opzichte van de zon. Een uitgebreide volumestudie resulteerde in een gestroomlijnd gebouw, dat zich voegt in het stedenbouwkundige plan. Overal valt daglicht binnen en vanuit het gebouw kan zowel over Schiphol als over het Amsterdamse Bos worden uitgekeken. Door zijn ligging op de hoek van een belangrijk kruispunt is het gebouw beeldbepalend voor het gebied.

Identiteit
De gestroomlijnde vorm van het gebouw refereert aan het vliegen en brengt de identiteit van transavia.com tot uitdrukking. Het gebouw is innovatief, open en publieksgericht en geeft uiting aan een maatschappelijk bewustzijn door het gebruik van duurzame en energiezuinige technieken. Dat uit zich in een LEED Platinum beoordeling.

Het gebouw voldoet daarmee aan de internationale duurzaamheidstandaard, biedt een prettige werkomgeving voor de medewerkers van transavia.com en is herkenbaar voor de buitenwereld.

Transparant en licht
Het gebouw heeft een hoge mate van transparantie, waarbij aan de zuidzijde, de binnenkant van de ronding, lamellen worden geplaatst. Deze lamellen houden de warmte van het zonlicht tegen, maar laten tegelijkertijd voldoende daglicht toe. Het gebouw straalt openheid uit en het daglicht verhoogt de kwaliteit van de werkplekken.

Dit laatste is zeer belangrijk, want de kwaliteit van de werkplek is van grote invloed op de productiviteit en gezondheid van de medewerkers. Een prettige en natuurlijk verlichte werkplek heeft een positieve invloed op de bedrijfscultuur en de motivatie en inspiratie van de medewerkers. Onder het gebouw is gelegenheid tot parkeren.

Door het gebouw op te tillen komt ook hier voldoende licht en lucht binnen. In de parkeergarage worden bomen geplant, die op de binnenplaats van het gebouw een natuurlijke sfeer creëren.

Flexibele opzet
De flexibele opzet biedt aan verschillende gebruikers de mogelijkheid om een deel van het gebouw onafhankelijk van elkaar te gebruiken. Aanpassingen in de omvang van de te verhuren delen zijn eenvoudig te realiseren. Door in de hoogbouw alle werkplekken te plaatsen en in de laagbouw het restaurant en de ontmoetingsruimten, ontstaat er een heldere functionele scheiding.

De hoogbouw is een efficiënte werkomgeving en de laagbouw een prettige omgeving waar vergaderd en ontspannen kan worden, met uitloop naar het buitengebied. Door het gebouw een diepte van 16,2 meter te geven is er tevens een ruime variatie in gebruiksplattegronden mogelijk.

Er kan gekozen worden voor gesloten units aan de gevelzijde en een functionele middenzone, of voor een open plattegrond met concentratieruimten. Deze flexibiliteit is mogelijk door de transparantie van de gevel, waardoor daglicht tot diep in het gebouw komt.

Duurzaam
De inzet van opdrachtgever Schiphol Real Estate en Architectenbureau Paul de Ruiter is om van het gebouw voor transavia.com een LEED Platinum gecertificeerd gebouw te maken. Energie-efficiënte technieken als koude-/warmte-opslag en betonkernactivering maken het gebouw duurzaam.

Daarnaast voorzien de 1.100 m² PV cellen op het dak voor een constante toelevering van duurzame energie. Op het dak van de hoogbouw wordt  circa 1.100 m² aan zonnepanelen geplaatst die 112.500 kWh energie per jaar opwekken en hiermee 30% van het totale verbruik van het gebouw verzorgen. Op het dak van de laagbouw zorgt een gras-sedum vegetatiedak voor een extra isolatielaag die opwarming tegengaat. Het groendak vormt tevens een natuurlijke waterbuffer en neemt CO₂ op.

Daarnaast wordt, door diverse voorzieningen maar met name door het grijswatersysteem, een waterbesparing van 40% gerealiseerd. In toiletten wordt gebruik gemaakt van gerecycled 'grijs' water.

Licht
In het ontwerp van TransPort wordt in het ontwerp én de vorm van het gebouw rekening gehouden met slim gebruik van zon- en daglicht. Aan de zuidgevel verminderen lamellen bijvoorbeeld de natuurlijke opwarming, de noordgevel daarentegen is juist zeer transparant om zoveel mogelijk daglicht te krijgen.

Door het toepassen van betonkernactivering in de vloeren ontstaat er bovendien een vrije hoogte van 3,07 m waardoor het daglicht dieper in het gebouw kan komen. En er worden maatregelen genomen om te waarborgen dat niet alleen dit gebouw maar alle toekomstige gebouwen op Schiphol-Oost gaan bijdragen aan de compensatie van hun milieubelasting.

LEED Platinum
LEED staat voor ‘The Leadership in Energy and Environmental Design” en is een methode voor het beoordelen van de duurzame kwaliteiten van gebouwen wat betreft het ontwerp, de realisatie, het gebruikersgemak en het beheer.

Aan het gebouw wordt een waardering gekoppeld, afhankelijk van het duurzaamheidniveau dat wordt bereikt. De platinumwaardering is de hoogst mogelijke kwalificatie. Hiervan is tot op heden geen
nieuwbouwobject in Nederland gerealiseerd.

Vorm
De vorm van het gebouw is ontstaan als reactie op de bebouwde omgeving. Enerzijds volgt het gebouw de richting aangegeven door het kantoor van de IND aan de Piet Guillonardweg en anderzijds loopt het parallel aan het gebouw van de Luchtverkeerleiding Nederland (LVNL) aan de Brugstraat. Deze twee richtingen komen samen in de buiging van de hoogbouw. De laagbouw volgt de richting van de Schipholdijk en vormt samen met de hoogbouw een gesloten en gestroomlijnd gebouw.

De positie van het gebouw is sterk gericht op de twee belangrijkste uitzichtkanten. Aan de noordzijde van het gebouw is er uitzicht op Schiphol-Oost en de landingsbanen, aan de zuidkant is er riant uitzicht op de vaart en het Amsterdamse Bos.

De vorm van het gebouw is geënt op de windroos. Door het gebouw een omvangrijke zuid- en noordgevel te geven wordt de zonbelasting overwegend opgevangen op de zuidgevel. Door alleen deze gevel zonwerend te maken kan de noordgevel, uitkijkend op Schiphol-Oost, veel transparanter worden uitgevoerd. Op deze manier hoeft maar minimale zonwering toegepast te worden en wordt de zon maximaal geweerd, wat leidt tot een reductie van de koellast van het gebouw.

Facts & Figures
Project Hoofdkantoor transavia.com
Plaats: Schiphol Oost, Schiphol
Parkeerplaatsen: 170
Bruto vloeroppervlak: 12.850 m²
Programma: Kantoren
Ontwerp: juli 2007
Start bouw: voorjaar 2009
Geplande oplevering: 2010

Opdrachtgever: Schiphol Real Estate
Gebruiker: transavia.com
Ontwerp: Architectenbureau Paul de Ruiter bv, Amsterdam
Project: architect Paul de Ruiter
Projectleider: Noud Paes
Projectteam: Noud Paes, Willeke Smit, Friso Gouwetor, Roel Rutgers, Willem Jan Landman, Nicolle Flagiello

Directievoering
Arch. directievoering: Architectenbureau Paul de Ruiter bv
Bouwmanagement: Brains 2 Build
Adviseurs constructie: ABT, Velp
Bouwfysisch advies: Deerns, Rijswijk; Ecofys bv, Utrecht
Installatieadviseur: Deerns, Rijswijk
Stedenbouwkundig plan: Benthem Crouwel Architects, Amsterdam; NACO, Den Haag
Landschapsontwerp: West 8, Rotterdam