Flex-home won de Slim Bouwen Award in de categorie concepten. Een slim gekozen casco en gevel bieden veel vrijheid voor de indeling van de binnenruimte.

Door de uitvoering op te knippen in afzonderlijke delen, casco, gevel, installaties en afbouw, stellen de ontwikkelaars dat er meer ruimte is voor innovatie en het vakmanschap van de diverse bouwdisciplines, een hogere bouwsnelheid gehaald wordt en de kwaliteit van het bouwwerk veel hoger is.

Tekst: Ronald van Bochove; Fotografie: Arenda Oomen

Het moet anders in de bouw. De crisis heeft de tekortkomingen in de traditionele manier van bouwen pijnlijk blootgelegd. Gezocht wordt naar nieuwe samenwerkingsverbanden en concepten die beter aansluiten op de vraag van de markt, nu en in de toekomst.

Bouwprojectleider Erwin Spuybroek van VHSA en Jeroen Heiblom van Theo Verburg Architecten bestudeerden de mogelijkheden van een woningbouwconcept dat Heiblom enkele jaren daarvoor had ontwikkeld. ‘Het was een simpele starterswoning, die zeer flexibel was in te delen,’ zegt Heiblom. ‘We hebben er nog eens kritisch naar gekeken en een klein onderzoek gedaan naar de potentiële mogelijkheden. En die bleken er te zijn.’

Het concept werd aangepast, verbeterd en met veel inventiviteit omgevormd tot een flexibel woningbouwconcept dat in 2013 als Flex Home werd gepresenteerd op Building Holland en de PROVADA. Spuybroek, Heiblom en architect Nourdin Alou vormen de directie van Flex-Home dat samen met prefered suppliers en co-makers projecten zal realiseren. Spuybroek: ‘De interesse was groot. Vooral woningbouwcorporaties en beleggers toonden interesse.’

Eind september 2013 won het concept de Slim Bouwen Award in de categorie nieuwe concepten en kreeg het bedrijf ook de publieksprijs (zie kader). ‘Hoewel iedereen nog een afwachtende houding aanneemt, rekenen we erop volgend jaar de eerste projecten te zullen starten.’

Anders bouwen
Spuybroek en Heiblom signaleerden vier belangrijke ontwikkelingen waarop de bouw verbeterd moet worden. Met het Flex-Home concept spelen ze hierop in;

• Veel meer dan voorheen moet vraaggestuurd worden gebouwd. De klant staat centraal;
• De rol van de architect is door de jaren heen gemarginaliseerd. Terwijl hier juist kennis en innovatiekracht aanwezig is. De architect moet zijn rol als bouwmeester weer op zich nemen;
• In het traditionele bouwproces vinden op de bouwplaats nog veel handelingen plaats. Het is tijd voor prefab;
• De traditionele uitvoering met een hoofdaannemer die voor de laagste prijs zijn onderaannemers onder druk moet zetten kan niet meer. De bouw moet anders worden georganiseerd zodat het beste uit ieders kwaliteiten wordt benut.

Het Flex-Home concept is een design & build woningbouwsysteem op basis van een casco voor verschillende doelgroepen. ‘We streven naar echte flexibiliteit, zegt Spuybroek. ‘In de traditionele bouw ben je flexibel tot het beton hard is. Daarna moet je voor aanpassingen altijd hakken of breken. In het Flex-Home concept gaan we uit van een vast casco en een vaste gevel, maar kan tijdens de afbouw nog alles worden beslist. Ook het aanpassen aan ander gebruik in de toekomst, is relatief weinig inspanning nodig.’

Flexibel
Het inventieve van het concept zit hem in de indeling en keuze van de uitvoering van wanden, vloeren en installaties. Alle vloeren zijn woningscheidend uitgevoerd. Leidingvloeren blijven ook naderhand bereikbaar. Door een overmaat aan rioleringsleidingen en ventilatiekanalen aan te brengen is er ruimte voor toekomstige aanpassing. Met eenvoudig verplaatsbare binnenwanden en een flexibel elektrasysteem zonder freeswerk biedt de woning grote flexibiliteit.

‘Flex-Home organiseert het bouwproces met vaste bouwpartners en voert de regie zonder hoofdaannemer,’ legt Heiblom uit. ‘De markt is er ons inziens klaar voor. Je voelt dat het vertrouwen dat een architect die kar kan trekken, groeit.’

Het bouwproces is door de ontwikkelaars opgedeeld in afzonderlijke bouwdisciplines. Spuybroek: ‘De bedoeling is tegen eenzelfde prijs nu meer kwaliteit te leveren. Wij ontvlechten het bouwproces en samen met de co-makers ontwikkelen wij voor elk project de beste strategie. Het werkt als een trein met wagons. Eerst bouwen we het casco, dan de gevelschil, de installaties en tenslotte de afbouw. Hierdoor lopen de co-makers elkaar niet in de weg en kunnen ze onder optimale omstandigheden hun werk doen. Het biedt hen de ruimte voor een betere planning en inkoop hetgeen de bouwsnelheid en de kwaliteit ten goede komt. We zetten de bouwspecialisten in hun kracht.’

Slimste ideeën voor de bouw
Begin dit jaar daagde de Stichting Slimbouwen de gehele bouwsector uit om te komen met slimme, vernieuwende en innovatieve plannen en ideeën die de bouw naar een hoger plan konden tillen. De stichting verkoos uit de inzendingen het slimste project, het slimste product en het slimste concept. De Winnaars van 2013 werden 19 september bekend gemaakt.

Flex-Home kwam als Slimste Concept naar voren en won ook de publieksprijs. Het Slimste Project werd Het Dorp in Arnhem, het Slimste Product de WARP Systems Renovloer. Meer informatie over de award is te vinden op de website Slimbouwen.nl.