Op 1 juli 2010 zal het nieuwe wettelijke stelsel voor milieueffectrapportage (m.e.r.) in werking treden. Een milieueffectrapportage is een instrument om het milieubelang een volwaardige plaats te geven in besluitvorming.

De herziening van de m.e.r.-wetgeving leidt tot een samenhangend m.e.r.-systeem voor plannen en projecten. Pascale van Duijse van het ministerie van VROM geeft op de website van VROM in een uitgebreid interview de belangrijkste veranderingen aan.

De huidige milieu effect rapportage wetgeving kent nu een plan-m.e.r. en een project-m.e.r procedure. Per 1 juli 2010 spreekt de m.e.r.-wetgeving van een zogenaamde ‘eenvoudige’ en ‘uitgebreide’ procedure.

De beperkte procedure geldt uitsluitend voor een aantal concrete vergunningen, zoals de milieuvergunning en, na inwerkintreding van de Wabo, de omgevingsvergunning. De tweede m.e.r.-procedure (de uitgebreide m.e.r.-procedure) geldt voor alle plannen zoals gemeentelijke of provinciale structuurvisies, maar ook voor bestemmingsplannen en voor een aantal besluiten, zoals de vaststelling van een tracé.

Voor de ruimtelijke ordening wordt het eenvoudiger: voor alle ruimtelijke plannen geldt voortaan de uitgebreide m.e.r. procedure. De nieuwe wet legt iets andere accenten dan de huidige wet. De aanpassing van de wet is zorgvuldig en grondig aangepakt. Dat mocht ook wel: de huidige wet stamt al uit 1987. In 2003 is een start gemaakt. “Toen is geïnventariseerd welke regels eenvoudiger zouden kunnen. Dat hebben we samen met vele andere partijen, waaronder de gemeenten, toch de voornaamste gebruikers van de wet, gedaan,” vertelt van Duijse. Met als resultaat dat bijvoorbeeld de aansluiting met bestaande nationale en Europese wetgeving is verbeterd.

“Nu wordt de m.e.r. ook vaak gebruikt als toetsing achteraf. De nieuwe m.e.r. op planniveau willen we meer als ontwikkelinstrument gaan gebruiken.” Daardoor is een zwaarder accent op de beginfase van een plan gelegd. Feitelijk beoogt de nieuwe m.e.r.-procedure in een vroegtijdig stadium draagvlak te creëren voor de te nemen milieumaatregelen in een project of plan.

Alhoewel de nieuwe m.e.r. voortborduurt op de oude wet en vooral andere accenten legt, is er hard gewerkt om de overgang van de wet zo gemakkelijk mogelijk te maken. Zo is er een handleiding vervaardigd, waarin de nieuwe wet beschreven en uitgelegd wordt. Daarnaast is er een handreiking ontwikkeld die tips en voorbeelden aanreikt ter ondersteuning.

Beide zijn vanaf 1 juli beschikbaar op de site van InfoMil.