Open brief aan Club van Rome

Open brief aan Club van Rome

Jos Lichtenberg, Remko Zuidema en Andy van den Dobbelsteen stuurden onlangs een brief aan de organisatie van de summit van de Club van Rome in Amsterdam. Deze open brief wordt  nu - voor alle geïnteresseerden - op Duurzaam Gebouwd geplaatst en dient ter discussie. 

Klimaat en energie vooral aanpakken in de gebouwde omgeving

Oktober, 2009

De Club van Rome komt 26 en 27 oktober bijeen in Amsterdam, tijdens een wereldtop met als thema ‘Climate, energy and economic recovery’. Het programma koppelt bekende namen aan allerlei probleemgebieden, maar de bouwsector wordt daarbij niet genoemd. Het congres lijkt vooral in te steken op het herdefiniëren van de klimaat- en energieproblematiek, zonder daarbij de meest significante sector mee te nemen, waarin bovendien enorme verbeterpotenties liggen.

Met 43% van de nationale energieconsumptie (productie en gebruik), 35% van alle afvalproductie (en daarvan al een derde deel tijdens het bouwproces) en 25% van alle wegtransport maakt de bouwsector in Nederland een ecologische voetafdruk van een reus. In de meeste Westerse landen gelden soortgelijke percentages. De klimaat- en energieproblematiek kan daarmee niet los worden gezien van de bouw en gebouwde omgeving.

Dat lijkt slecht nieuws, maar de bouw is ook een veelbelovend aandachtsveld: er kunnen immers grote klappen gemaakt worden. En daar wordt ook al volop aan gewerkt.

Zo zijn in ons land veel initiatieven voor het sluiten en helemaal schoon krijgen van kringlopen, populair geworden onder de naam Cradle to Cradle. Een duurzaam bouwstoffenbeleid begint bij de toepassing van bouwsystemen die milieuvriendelijk, flexibel en herbruikbaar zijn, zoals het SlimBouwen-principe. Daarnaast is Nederland ver met het herverwerken van bouw- en sloopafval, dat in het vervolg moet worden aangeduid als technische grondstoffen. Deze vergaande ‘verschoning’ van grondstoffenkringlopen is mogelijk en financieel haalbaar, maar wordt van overheidswege niet altijd stimulerend gefaciliteerd.

Een ander voorbeeld van initiatieven is de brede aanpak van energieneutrale gebouwen, wijken en zelfs hele steden of provincies, waarvoor (vooral technische) universiteiten en andere kennisinstellingen, provincies en gemeenten en diverse creatieve marktpartijen als architecten, stedenbouwers en ontwikkelaars samenwerken in onderzoeks- en ontwerpprojecten. Het interessante van de grootschalige projecten is dat duurzaamheid in de bouw zich niet meer beperkt tot een milieuvriendelijk ontworpen gebouw, maar dat grote gebieden in samenhang worden ontwikkeld en ruimtelijke inrichting als stuurmiddel voor (duurzame) mobiliteit en energiesystemen wordt ingezet. Voorbeelden hiervan zijn REAP, de Rotterdamse EnergieAanpak en –Planning alsmede de klimaatambities van de Gemeente Amsterdam, zoals uitgewerkt voor het gebied Buiksloterham.

Goede ideeën zijn er volop in de bouwsector; we kunnen ze onmogelijk allemaal noemen. Onder de naam BouwInnovatiePartnership is zelfs een collectief van bottom-up initiatieven geformeerd. En dat het duurzaamheidsbeoordelingsinstrument BREEAM-NL een initiatief van marktpartijen is, zegt ook veel.

Probleem is eerder de uitvoering van deze plannen en ontwerpen, waarvoor een doortastende opdrachtgever nodig is. Een opdrachtgever is ook de bepalende of beperkende factor in de inrichting van (innovatie)processen, en in het bijzonder de rol van de overheid als mega-opdrachtgever op alle niveaus is daarbij doorslaggevend. Wat de duurzame initiatieven in de bouwsector daarom vooral nodig hebben is stevige steun vanuit de overheid, om ze daadwerkelijk ten uitvoer te brengen en in te zetten waar dat nog niet gebeurt.

Wij denken dat juist de Club van Rome het gezag heeft om de overheidsaandacht hierop te vestigen. De maatschappelijke thema’s kennen binnen de versnipperde bouwsector zelf geen probleemeigenaar. Het aan de sector overlaten van duurzame ontwikkeling is dus geen alternatief en leidt tot een traag transitieproces. De echte oplossingen liggen nadrukkelijk op een integraal bedrijfsoverstijgend niveau.

In het kader van de Club of Rome Global Summit, maar ook met het oog op de naderende Klimaattop in Denemarken, willen wij nadrukkelijk specifieke aandacht vestigen op het belang en de potentie van de bouwsector. We leveren graag onze bijdrage om de noodzakelijke en urgente duurzame verbeteringsslag te maken.

Oktober, 2009

Jos Lichtenberg
Hoogleraar Product Development & Innovation, TU Eindhoven

Andy van den Dobbelsteen
Hoogleraar Climate Design & Sustainability, TU Delft

Remko Zuidema
Bestuurslid Stichting SlimBouwen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c184 c225 c243 c265
Flevoland koploper in warmtepompen

Flevoland koploper in warmtepompen

Flevoland staat aan de top in de energietransitie met 7,4% van de woningen verwarmd door warmtepompen, volledig zonder gas. Dit percentage ligt 72% boven het landelijk ...

Lees verder

c21 c225
Rekenen met Toekomstige Waarde: doodnormaal of spannend?

Rekenen met Toekomstige Waarde: doodnormaal ...

Stel je voor: een farmaceutisch bedrijf overweegt de aankoop van een octrooi. Het gaat om een veelbelovende technologie die mogelijk een doorbraak kan betekenen ...

Lees verder

c21 c225 c265
Onderzoek: “2025 is doorbraakjaar voor thuisbatterijen en energiemanagement”

Onderzoek: “2025 is doorbraakjaar voor ...

De terugverdientijd van zonnepanelen staat onder druk, maar een onderzoek van energieleverancier Sunergy laat zien dat er kansen zijn voor thuisbatterijen en energiemanagement. ...

Lees verder

c23 c225
Biobased toekomstperspectieven in de bouw

Biobased toekomstperspectieven in de bouw

Drie partijen uit de waardeketen komen aan het woord over toekomstperspectieven in de bouw. Wageningen Universiteit laat hen kennisdelen en voerde een verkennend ...

Lees verder

c21 c225
‘Kennisprobleem energiesector oplossen met AI’

‘Kennisprobleem energiesector oplossen ...

Het eerste AI-platform voor de duurzame energiesector is een feit. Chapter AI ondersteunt fabrikante en installateurs bij de installatie en onderhoud van bijvoorbeeld ...

Lees verder

c21 c225
Actualisatie duurzaamheid, veiligheid en Wkb in Standaardtaakbeschrijving

Actualisatie duurzaamheid, veiligheid en Wkb ...

De vernieuwde Standaardtaakbeschrijving (STB) werd gelanceerd door BNA en Koninklijke NLingenieurs. De STB 2025 in bèta-versie is volledig geactualiseerd ...

Lees verder

c21 c41 c225 c260
Van praten naar doen

Van praten naar doen

Om biobased bouwen mainstream te maken, is er nog werk aan de winkel. Aanbestedingen zijn nog niet doorspekt met eisen voor vlas, stro, olifantsgras en andere gewassen. ...

Lees verder

c21 c41 c225 c237
Wordt 2025 het jaar van CO2-besparing?

Wordt 2025 het jaar van CO2-besparing?

Voor vrijwel iedere organisatie is het verminderen van de CO2-uitstoot een belangrijke doelstelling in 2025. Al dan niet gestimuleerd door de rapportageverplichting ...

Lees verder

c21 c40 c225 c243 c301
Rapport netcongestie laat oplossingen zien

Rapport netcongestie laat oplossingen zien

Wat is netcongestie precies? Het rapport ‘Voor wat, hoort wat’ van ABN AMRO staat stil bij de belangrijkste veroorzakers van netcongestie, veranderingen ...

Lees verder

c21 c225
Oplossingen voor compliance in gebouwonderhoud

Oplossingen voor compliance in gebouwonderhoud

Voldoen aan wet- en regelgeving kan als gebouweigenaar of beheerder een complexe uitdaging zijn. In een webinar ontdek je oplossingen voor compliance in gebouwonderhoud ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Succesvolle energietransitie door toegankelijke verduurzaming 

Succesvolle energietransitie door toegankelijke ...

Twee vliegen in één klap. Als we de woonopgave invullen met duurzame verwarmingsoplossingen, dringen we de CO2-uitstoot terug én krijgen meer ...

Lees verder

c21 c41 c225 c243
Onderzoek: de werkelijke besparing van hybride warmtepompen

Onderzoek: de werkelijke besparing van hybride ...

Tijdens het congres Hybride verwarmd werden definitieve resultaten van het Demonstratieproject Hybride Warmtepompen gepresenteerd. Het onderzoek analyseerde het ...

Lees verder

Reacties

Goede brief met duidelijk de potentie tot winst uiteen gezet. Is er ook al bekend wat de reactie is van de CVR?

Er waren enorm veel sprekers uit C2C hoek tijdens de CoR assembly aanwezig hoor.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up