De ‘circulaire economie’ is sterk in opkomst. Tijdens een Duurzaam Gebouwd-bijeenkomst op het hoofdkwartier van totaalinrichter Ahrend in Sint-Oedenrode legden Arnold Struik van Ahrend en Geanne van Arkel van vloerfabrikant Interface uit hoe je de herbruikbaarheid van grondstoffen in de interieursector kunt maximaliseren.
In de circulaire economie gaat het erom de grondstoffencirkel zoveel mogelijk te sluiten. Binnen de bouw- en interieursector worden op dit gebied de laatste jaren tal van innovatieve initiatieven ontplooid. Zo worden steeds meer gebouwen voorzien van een ‘grondstoffenpaspoort’ en ontstaan er nieuwe businessmodellen waarbij klanten niet meer betalen voor het bezit, maar voor het gebruik van een product, ‘pay-per-use’.
Geanne van Arkel weet er alles van als Head of Sustainable Development bij vloerenfabrikant Interface. De Amerikaanse fabrikant – in Nederland aanwezig met een grote productielocatie in Scherpenzeel – heeft zich gedurende de afgelopen twee decennia ontwikkeld tot een van de voortrekkers op het gebied van duurzaamheid. “In 1994 formuleerde CEO Ray Anderson onze ‘Mission Zero’, die erop gericht is een herstellende bijdrage te leveren aan milieu en maatschappij en de negatieve impact in 2020 gereduceerd te hebben tot 0”, aldus Van Arkel. “Dat is een ambitieus doel. Maar juist door dit toch als missie te formuleren, hebben we grote ontwikkelingen doorgemaakt. Een heldere missie is wat ons betreft een van de voorwaarden voor het succesvol invoeren van de circulaire economie.”
De modulariteit van Ahrend-producten – zoals de werkpleklijn Ahrend Balance – levert een belangrijke bijdrage aan de circulaire doelen van de onderneming.
Een andere belangrijke factor voor een succesvolle strategie is het zoeken van samenwerking, binnen en buiten de eigen sector. “Je moet breed denken”, zegt Van Arkel hierover. “Zo kwamen wij erachter dat het type nylon dat wij gebruiken in onze vloeren ook gebruikt wordt in de visnettenindustrie. Op basis van die kennis hebben wij onder meer een programma opgezet dat vissers op de Filippijnen stimuleert om oude visnetten te verzamelen voor het garen van Interface-tapijttegels. Die vissers worden hiermee grondstoffenleveranciers.”
Natuur als mentor
Van Arkel geeft aan dat Interface bij realiseren van de eigen missie inspiratie zoekt in de natuur. “De natuur is onze mentor. Want de natuur gooit niets weg; grondstoffen worden telkens weer opnieuw gebruikt.” Ook de inzet van technologie speelt natuurlijk een belangrijke rol bij het invoeren van een meer circulaire manier van denken. Tijdens de Duurzaam Gebouwd-bijeenkomst kregen de aanwezigen een rondleiding door de Ahrend-fabriek, waar duidelijk werd dat er op dit gebied tal van mogelijkheden zijn. Zo beschikt de productielocatie in Sint-Oedenrode over een poederlakstraat met non-toxische lakken, over een ontlak-installatie waar ‘organische chemicaliën’ worden gebruikt en over ‘stille machines’, waardoor omwonenden nagenoeg geen fabrieksgeluiden horen. Bovendien wordt het dak van de fabriek binnenkort voorzien van 5.000 vierkante meter zonnepanelen, is het watergebruik in de fabriek de voorbije jaren met maar liefst 93 procent gereduceerd en is er in samenwerking met afvalverwerker Van Gansewinkel achter de fabriek een heus ‘recyclingpark’ ingericht. “Wie de circulaire economie serieus neemt, moet aan al deze facetten denken”, aldus de enthousiaste gids over de inspanningen van Ahrend om de meest circulaire fabriek van Nederland te realiseren. “En dat lukt alleen wanneer je nauw samenwerkt met je toeleveranciers en samen tot betere oplossingen komt.”
Interface brengt tapijttegels op de markt – onder de naam ‘World Woven’ – die onder meer gemaakt zijn van afgedankte visnetten.
Financiering
Net als Interface hoopt Ahrend de kringloop in 2020 te sluiten; het Cradle to Cradle-gecertificeerde bedrijf loopt in dit opzicht naar eigen zeggen zelfs voor op schema. Bij het behalen van het circulaire doel hanteert Ahrend een zes stappen-model. “Het gaat om het ontwerpen van producten van dusdanige kwaliteit, dat ze eindeloos kunnen worden hergebruikt. Immers, het meest duurzame product dat je kunt maken is een tijdloos, mooi en modulair product dat je niet hoeft af te danken of af te breken, maar gewoon kunt hergebruiken”, aldus Concept & Design Director Arnold Struik. “Door zoveel mogelijk inspirerende projecten te doen, leggen we de lat steeds hoger.”
Natuurlijk verloopt het bereiken van de geheel gesloten cirkel niet geheel zonder slag of stoot. Met betrekking tot het ‘pay-per-use’-principe is de financiering bijvoorbeeld een heikel punt. “Er is een financieel gat wanneer je per maand betaald krijgt”, aldus Struik. “Bij een afschrijfperiode van 100 maanden, heb je na maand 1 een tekort van 99 maanden. We moeten daarvoor een oplossing vinden.”
Maar als er tijdens de inspirerende Duurzaam Gebouwd-bijeenkomst iets duidelijk werd, dan is het dat de moeilijkste problemen met een gezonde dosis creativiteit toch op te lossen zijn. Of, zoals Geanne van Arkel het formuleerde: “Met een heldere missie, creativiteit en samenwerking kun je uiteindelijk de top van de berg bereiken.”
Duurzaam Gebouwd Op Locatie: Circulaire Economie
Na het event 'Duurzaam Gebouwd Op Locatie: Circulaire Economie' konden deelnemers een evaluatieformulier invullen met hun mening. Ze beoordeelden het evenement met een 8,4.