Half december wordt in Steenwijk de eerste 3D-geprinte brug uit de kokers van Antea Group geplaatst. De brug wordt in zijn geheel aangevoerd vanuit de betonfabriek van BAM (Eindhoven), waar die zonder wapening uit de 3D-printer rolde.

De brug verbindt de Achterslagen met de Nieuwe Gagels in deze gemeente in de Kop van Overijssel. Wethouder Marcel Scheringa: “De houten brug was aan vervanging toe en vanwege de meerwaarde die het oplevert, hebben we gekozen voor een 3D-geprinte betonnen brug. Het is een innovatief concept, dat in de bouwsector steeds vaker wordt toegepast. Voor de gemeente Steenwijkerland is het nieuw. We laten ons daarbij begeleiden door advies- en ingenieursbureau Antea Group.”

“De houten brug was aan vervanging toe.”

Na twee jaar van ontwerpen, bijschaven en verder ontwikkelen, komt Antea Group nu met haar eerste 3D-geprinte brug. De volledig wapeningsvrije brug van acht meter lengte is bedoeld voor fietsers en voetgangers in de Steenwijkse wijk Oostermeenthe. Volgens Antea Group is het de opmaat “naar een hele generatie print-bruggen”.

In een paar jaar tijd is de techniek van 3D-printing in een enorme stroomversnelling geraakt, aldus Antea Group. “In 2018 lieten we in een pilot al zien dat een geprinte brug een volwaardig en veilig alternatief is voor een traditioneel gebouwde brug. Daarnaast biedt 3D-printing allerlei voordelen. Je kunt sneller werken, verbruikt minder materiaal en je kunt vormvrij ontwerpen.”

Het ontwerp van de nieuwe brug gefotografeerd in de bouwkeet.

“Na de geslaagde pilot gaf de gemeente Steenwijkerland ons de mogelijkheid om samen met BAM een wapeningsvrije geprinte betonbrug te realiseren. Deze opdracht bood ons de kans om het ontwerpproces te verfijnen. Onder meer om te onderzoeken hoe we de 3D-techniek optimaal kunnen benutten en brugconstructies zo materiaalzuinig en veilig kunnen ontwerpen.”

De acht meter lange fiets- en voetgangersbrug werd binnen enkele dagen geprint (zie het filmpje).

“Het dek van de brug is in de fabriek geprint. Daarvoor is een 3D-model uitgewerkt in een tekenprogramma. Op basis daarvan bouwt de printer het brugdek laag voor laag op en dat wordt vervolgens in zijn geheel geplaatst. Groot voordeel is dat het proces van ontwerp tot eindproduct een stuk sneller gaat. Daarnaast levert 3D-printen zo’n 30% besparing van materiaal op zonder dat dit ten koste gaat van de draagkracht.”

Duurzame investering

Wethouder Scheringa vervolgt: “De nieuwe brug, die met hout wordt bekleed, zodat deze goed in de omgeving past, gaat aanzienlijk langer mee dan haar voorganger. Bovendien kunnen de gebruikte materialen na het einde van de levensduur eenvoudiger worden hergebruikt dan een traditionele betonnen brug. Het is dus een duurzame investering.”

De werkzaamheden voor de bouw van de brug zijn half november begonnen (foto rechts) en duren ongeveer vijf weken. In week 50 zal een kraan de brug zelf op zijn plaats hijsen.
Voorts krijgt de gemeente Steenwijkerland volgend jaar ook een nieuwe spoorbrug, tussen Witte Paarden en Baars, waarvan een deel bestaat uit hergebruikt staal dat eerder werd gebruikt bij de bouw van de zeesluis in IJmuiden. Aannemer Dura Vermeer tekent in opdracht van ProRail voor de vervanging van deze spoorbrug.

Bekijk ook even dit al iets oudere filmpje over het hele 3D-printing proces bij BAM. Daarbij kan ook bewapening worden aangebracht.

Bron: Antea / Gemeente Steenwijkerland

Tekst & foto's (Steenwijk): Ysbrand Visser