De stad van de toekomst heeft een diversiteit aan bomen en planten, waarbij de natuur zich hecht verbindt met de gebouwde omgeving. Voordat we de droom van een écht ‘groene’ stedelijke omgeving uit kunnen laten komen, is het van belang om ook aandacht te hebben voor ‘embodied carbon’, nu nog een blinde vlek in het aanpakken van CO₂-uitstoot. 

Foto bovenaan: IKC Kloetinge, Beeld: Studio Beeldwerken

Momenteel gaan de discussies veel over de vermindering van operationele CO₂-emissies in de gebouwde omgeving. Hiermee bedoelen we de uitstoot als gevolg van de energievoorziening en het verwarmen en koelen van gebouwen. De ontwikkelingen om deze uitstoot te verminderen en gebruik te maken van hernieuwbare energie zijn belangrijk en dat moet natuurlijk ook doorgaan.

Maar voordat het licht aan kan, moet een gebouw eerst gebouwd en ingericht worden. Alle materialen die tijdens de bouw worden gebruikt, zoals staal, cement en glas zorgen voor veel CO₂-uitstoot! Hetzelfde geldt voor de producten die u nodig heeft voor een fijne werk- of leefplek, zoals tafels, stoelen, lampen, decoratie, uw vloer. Nog voordat u een gebouw kunt gebruiken, is er kortom al heel wat CO₂ uitgestoten. Het gaat hier om ‘embodied carbon’ en dit kan niet meer ongedaan gemaakt worden, zoals u wel tussentijds over kan stappen naar een andere duurzame energieleverancier of -bron.

Het verschil maken

Dan het goede nieuws; door het maken van bewuste keuzes qua bouwmaterialen en producten kan de gebouwde omgeving daadwerkelijk het verschil maken, wat we voor onze planeet zo hard nodig hebben. Experts zeggen dat de uitstoot van de gebouwde omgeving in de komende 15 jaar uiterlijk zijn piek moet bereiken. Tegelijkertijd zal er ook heel veel gebouwd worden nu de wereldbevolking in 2050 naar schatting zal stijgen naar 10 miljard mensen. Daarom is het van belang dat we ons niet alleen richten op operationele CO₂-reductie, maar ook op ‘embodied carbon’.

Steden als een bos

Wat me blij stemt, is dat de oplossingen voor een echt groene stedelijke omgeving voor mens en planeet er al zijn. Door bijvoorbeeld natuurinclusief te bouwen kunnen we onze steden laten functioneren als een natuurlijk ecosysteem (‘cities as a forest’). Een belangrijke stap is ook het kiezen van circulaire, CO₂-arme bouwmaterialen, of  materialen zoals hout -van verantwoorde bosbouw-, wat functioneert als koolstofbank.

Alle Interface-vloeren zijn CO2-neutraal tijdens de gehele levensduur van het product

Kijkend naar producten om een ruimte in te richten; hoe kan dat bijdragen om de CO₂-voetafdruk van uw ruimtes te verminderen? Welke ambities en resultaten hebben leveranciers? We zien dat kantoorleveranciers zoals Velux en Steelcase ambitieuze doelen hebben gesteld in overeenstemming met het klimaatakkoord van Parijs. Meubelfabrikant Steelcase heeft bijvoorbeeld onlangs aangekondigd dat ze voor hun eigen productie CO₂-neutraal zijn geworden. In de afgelopen 10 jaar hebben ze daarnaast de uitstoot van hun broeikasgassen met meer dan 30% verminderd. Bovendien hebben ze zichzelf ten doel gesteld om in 2030 CO₂-negatief te zijn.

CO₂ als kans en bouwsteen

We zien dus reductiedoelstellingen en resultaten, maar ook de volgende stap en dat is het zien van CO₂ als kans en bouwsteen voor producten. Daarmee kunnen we echt een verandering teweegbrengen in het terugdraaien van de opwarming van de aarde. De verschuiving van het bouwen en inrichten met materialen en producten die worden gemaakt met CO₂-uitstoot, náár producten die koolstof vasthouden en klimaatpositief zijn, is de echte omslag die we nodig hebben. Op dit vlak zien we van allerlei ontwikkelingen op weg daarnaartoe.

Onze nieuwe CQuest™Bio backing is gemaakt met CO₂-negatieve materialen. Dit heeft als resultaat dat tapijttegels met deze backing de laagste CO₂-voetafdruk (wieg tot poort) ooit hebben. Bovendien zijn alle vloeren CO₂-neutraal over de gehele levenscyclus van het product door ons Carbon Neutral Flooring Programma.

Materialen met CO₂-negatieve eigenschappen

Onze aanpak bij Interface past goed in de trend om steeds meer gebruik te maken van materialen met CO₂-negatieve eigenschappen. Een mooi bouwproduct waarin koolstof ligt opgeslagen, is ‘Cross Laminated Timber’ (CLT). Als CLT wordt gebruikt om hoge gebouwen te bouwen, dan is de koolstof-opslag aanzienlijk. De 186 ton aan ‘embodied carbon’ opslag in het negen verdiepingen tellende Stadthaus in Londen staat gelijk aan 20 jaar operationele energie emissies.

De duurzame realisatie van Avans+ in Breda

De toekomst van een echt groene stad is binnen handbereik. We moeten werken aan hernieuwbare energie voor gebouwen, maar zeker ook aandacht hebben voor de CO₂-reis en impact van producten en materialen. Er zijn tal van mogelijkheden om de CO₂-voetafdruk van ruimtes te verlagen. Vóórdat het licht aan gaat. Dat zien we bijvoorbeeld in de praktijk toegepast bij de Rotterdam Business School, ontworpen door Paul de Ruiter Architects. Met de CO₂-neutrale vloer zijn er geen emissies en is er weinig behoefte aan onderhoud. Gekozen werd voor de noraplan unita rubber vloerbedekking, met een sterke akoestische waarde, dat weer bijdraagt aan het welzijn en de beleving.

Bewuste keuze voor CO₂-neutraliteit

Door een bewuste keuze te maken en te kiezen voor producten en materialen die CO₂-neutraal zijn of zelfs als koolstofbank fungeren, vergroten we de kans op die mooie toekomst. Dat de inzet op integrale duurzaamheid loont, laten verschillende praktijkvoorbeelden zien. Een recente realisatie is het IKC Kloetinge, waar de uitgangspunten energieneutraliteit en aardgasvrij werden aangehouden, met daarnaast een focus op groenvoorziening om het gebouw. De vloer: luxe vinyltegels die onderhoudsarm zijn en akoestisch interessante eigenschappen hebben.

Ook bij de renovatie en gedeeltelijke nieuwbouw van Avans+ in Breda zien we een bijdrage aan toekomstbestendigheid door een functioneel vloerplan. Er werd gekozen voor tapijttegels en luxe vinyltegels. De vloer draagt de kleur groen en natuurpatronen met zich mee, die bijdragen aan de beleving en het welzijn van de bezoekers en medewerkers. Alle Interface-vloeren zijn CO₂-neutraal tijdens de gehele levensduur van het product.

Tekst: Janneke Leenaars, Beeld: Studio Beeldwerken