Met de Bosberekentool wil FSC Nederland ervoor zorgen dat bouwbedrijven meer tropisch hout in bouwprojecten verwerken. “Met deze tool laten we de waarde van FSC zien voor tropische bossen, omdat ze intact blijven dankzij het feit dat we gecertificeerd tropisch hout gebruiken.”

‘Kies voor hout, red het woud’. Zo luidde een halfjaar geleden de campagne van FSC Nederland, waarbij ook de lancering van de Bosberekentool plaatsvond. Deze tool geeft weer welk oppervlak bos wordt beschermd, wanneer in een project FSC-gecertificeerd hout wordt toegepast. “Dit maakt het voor gemeenten, aannemers en woningbouwcorporaties inzichtelijk wat de keuze voor FSC-gecertificeerd hout oplevert”, legt netwerkmanager Mark Kemna van FSC Nederland uit. “Het afgelopen halfjaar hebben we deze tool toegepast in grond-, weg- en waterbouwprojecten, die op het gebied van houtgebruik relatief eenvoudig zijn. Nu maken we de stap naar bouwprojecten: hierin zijn de hoeveelheden groter en worden meer verschillende soorten hout gebruikt.”

Het doel achter deze tool is om de zogeheten bosbeschermingswaarde van de toepassing van hout te berekenen. Volgens Kemna is dit vooral van belang bij tropisch hout. “Iedere hectare tropisch bos levert zo’n 5 kuub FSC-gecertificeerd hout op. Ter vergelijking: per hectare noordelijk bos halen we bijna 260 kuub hout. Dus als aannemers veel tropisch hardhout toepassen in hun bouwproject, zorgen ze ervoor dat een groter bosgebied voor 30 jaar wordt beschermd dan als ze noordelijk vurenhout gebruiken.” Na het kappen van een boom in een FSC-beheerd bos mag uit dat hectare bos namelijk 30 jaar lang geen boom meer worden gekapt.

Economische waarde

Met deze tool wil FSC Nederland bewijzen dat het gebruik van tropisch hout juist goed is, in tegenstelling tot wat milieuorganisaties zoals Milieudefensie jarenlang hebben beweerd. “Bij het kappen van bomen houden we onder meer rekening met de biodiversiteit en die is in landen met tropisch oerwoud – zoals Brazilië, Suriname en Indonesië – groter dan in noordelijke landen met vurenhouten bossen zoals Zweden. Daar komt bij dat noordelijke landen aan hun ‘eigen’ vurenhout vanuit het verleden al veel meer een productiefunctie toekennen: zij kennen de traditie om woningen van hout te maken en zorgen er dus voor dat hun bossen intact blijven.”

De Bosberekentool moet ervoor zorgen dat deze productiefunctie ook aan tropisch hardhout wordt toegekend. “Als aannemers ervoor kiezen om duurzaam tropisch hardhout uit FSC-gecertificeerde bossen in bouwprojecten te gaan toepassen, dan kunnen wij ervoor zorgen dat deze bossen blijven bestaan. Vanwege de kleinere beschikbare hoeveelheid per hectare bos is dit hout wel duurder, maar zo bewaken we deze bossen wel en we houden ze intact.”

Beschermen van bos

Als een van de eerste bouwbedrijven heeft Slokker Bouwgroep, winnaar van de ranglijst Forest50 voor het gebruik van FSC-gecertificeerd hout, deze Bosberekentool gebruikt om te berekenen hoeveel vierkante meter bos de renovatie van 92 woningen in de Amsterdamse Kinkerbuurt beschermt. Voor dit project heeft het bouwbedrijf zo’n 195 kubieke meter gecertificeerd tropisch hardhout, dit komt neer op bijna 40 hectare bos dat dankzij dit project voor dertig jaar wordt beschermd. “We beschouwen Slokker als een belangrijke pionier in het gebruik van FSC-gecertificeerd hout”, geeft Kemna aan. “En het is slechts een kleine moeite om de tool toe te passen: in korte tijd heeft Slokker Bouwgroep uitgerekend hoeveel hectare bos ze beschermt met de totale FSC-houtinkoop van projecten in 2017: met de inkoop van zo’n 923 kubieke meter tropisch hardhout heeft ze gezorgd voor de bescherming van bijna 200 hectare gecertificeerd tropisch bos.” Ook met andere aannemers voert FSC Nederland proefprojecten uit. “Het is ons doel om deze tool ook als criterium te laten meetellen in de Forest50 van 2019.”

Milieuschade door plastic

Met lede ogen ziet hij aan dat nog steeds veel aannemers en opdrachtgevers bij het maken van een damwand kiezen voor bijvoorbeeld kunststof in plaats van hout. “Ik begrijp dat kunststof goedkoper lijkt, maar het zou goed zijn als ze ook rekening houden met de levenscyclusanalyse. Uit diverse onderzoeken blijkt dat damwanden van duurzaam geproduceerd tropisch hout voor minder milieuschade zorgen dan (gerecycled) kunststof of staal”, verklaart Kemna. “Dat komt onder meer omdat de productie van kunststof en staal verontreinigde stoffen in het milieu brengt. Hout is een natuurlijk product en zorgt niet voor zo’n effect.”

Auteur: Tim van Dorsten

In de eerstvolgende Duurzaam Gebouwd Magazine (editie 42) lees je een interview met de winnaar van de Forest50. Je komt onder andere te weten wat de ambities en de beweegredenen zijn van de winnaar om met gecertificeerd hout aan de slag te gaan en andere stakeholders hierbij te betrekken.