Door krappe budgetten zijn gemeenten en schoolbesturen bij het ontwerpen van nieuwe scholengebouwen vooral met budget- en vergunningtechnische vragen bezig. Door de focus op de korte termijn wordt zelden een school gebouwd die in één keer goed is, laat staan dat er budget is om duurzame investeringen te doen.

Vreemd, want een school moet decennialang meegaan. Dat betekent dat de sector zich niet meer blind moet staren op initiële kosten en eerder naar TCO moet kijken. Naast de pijler van energiebesparing speelt er ook het nodige op het gebied van gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat het binnenklimaat in vier van de vijf klaslokalen ernstig tekortschiet. Ongezonde lucht met te hoge CO₂-concentraties leidt tot hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieverlies bij leerlingen.

Om scholen hierbij te helpen, ontwikkelde Noor Schellens van Eco Klima – met LG Air Solutions en Centercon als belangrijke partner – het concept FLOO klimaatwerk. Dit concept zoekt de juiste balans tussen gezondheid (ventilatie), comfort (goed regelbare verwarming en koeling) en energiebesparing. Basisschool De Vonder uit Riel (Noord-Brabant) is eind oktober 2017 als eerste met dit concept opgeleverd.

Perfect binnenklimaat realiseren

Om dit idee goed te implementeren, was het voor de conceptbedenkers belangrijk om al bij het ontwerp van basisschool De Vonder mee te denken. De invloed van bouwkundige aspecten op de installatietechniek is namelijk groot. Via een model dat de werkelijkheid nabootst, werd al snel duidelijk waar en hoe energiebesparingen en een perfect binnenklimaat konden worden gerealiseerd. Vervolgens is de manier van bouwen aangepast aan deze bevindingen.

Deze aanpak voorkomt ook dat er achteraf problemen optreden met het regelen van het binnenklimaat of de ventilatie. Schellens: “Veel nieuwe schoolgebouwen functioneren niet zoals gewenst. Zo is er vaak geen koeling aanwezig, is het binnenklimaat niet gezond en de temperatuur niet goed te regelen. Gevolg is dat scholen uiteindelijk opnieuw moeten investeren om de gebreken te verhelpen, waardoor de bouw uiteindelijk onnodig duur wordt!”

Ademzone van leerlingen

Een van de belangrijkste punten van het nieuwe klimaatconcept is dat de schone lucht snel naar de ademzone van de leerlingen stroomt. Dit kan door de schone lucht niet via het plafond, maar juist via vloerroosters aan de raamzijde aan te voeren. Dit gebeurt via de klimaatvloer die (vloer)verwarming, (vloer)koeling en ventilatie in één vloersysteem combineert. Via dit systeem wordt de vuile lucht met een hoge CO₂-concentratie, richting het plafond verdrongen. Hier wordt de lucht vervolgens afgevoerd. Er is daardoor minder ventilatielucht nodig om tot een gezonder binnenklimaat te komen.

Naast deze ventilatietechniek wordt de vloerverwarming- en koeling aangestuurd door LG’s warmtepompen. In totaal zijn er vijf LG Therma V5 en 2 Mulit V-warmtepompen in de multifunctionele accommodatie waartoe de Vonder behoort (oost- en westzijde van de school, kinderdagverblijf en aula/gymzaal) geplaatst. Daarbij heeft iedere zone een eigen circuit zodat de temperatuur eenvoudig kan worden afgestemd op de wensen van de gebruikers in de betreffende delen van het gebouw.

Het systeem, dat geluidloos en tochtvrij is, bevindt zich in de pilot-fase. Om het systeem te finetunen zodat het hoogst mogelijke rendement kan worden behaald, wordt het gebouw continu gemonitord en bijgesteld. Volgens Schellens wijzen de eerste metingen uit dat het CO₂-gehalte in de ademzone van de leerlingen al beneden het maximale niveau van 950 ppm ligt met twee derde van de normale hoeveelheid schone ventilatielucht. Hierdoor is er minder ventilatielucht nodig en dit levert een energiebesparing op, terwijl tegelijkertijd een schoon en comfortabel binnenklimaat voor leerlingen ontstaat.