‘Duurzaamheid moet even belangrijk worden als commercie’

‘Duurzaamheid moet even belangrijk worden als commercie’

Vanuit Zweden heeft de beweging The Natural Step inmiddels ook in veel andere landen voet aan de grond gekregen. In Nederland zorgt onder meer Berend Aanraad ervoor dat deze olievlek zich verder verspreidt.

In een kantoorruimte in de Eindhovense wijk Strijp-S ligt een grote Japanse tatami. Naast die mat staat een lange bank met veel kussens erop. “Dit is onze workshopruimte”, vertelt Berend Aanraad van The Natural Step. “Hier nodigen we medewerkers van bedrijven uit, die met onze methode aan de slag willen gaan. Van de aanwezigen maken we ambassadeurs en facilitators die dit gedachtengoed in hun bedrijf onder hun collega’s verder verspreiden.”

Methodiek met 4 spelregels

The Natural Step (TNS) is een methodiek die de Zweedse oncoloog Karl-Henrik Robèrt heeft bedacht om duurzaamheid in een organisatie of project vorm te geven. Dit systeem gaat uit van 4 spelregels:

  • Niet meer en sneller stoffen uit de aardkorst in het milieu brengen dan de natuur kan verwerken
  • Niet meer en sneller chemische stoffen in het milieu brengen dan de natuur kan verwerken
  • De natuur niet sneller afbreken dan de tijd die nodig is om te herstellen
  • Mensen niet beperken in het vervullen van hun basisbehoeften

“Deze spelregels zijn negatief geformuleerd”, geeft Aanraad direct toe. “Maar ze zijn positief bedoeld. Als we omschrijven wat we wel mogen doen, dan hebben we vele boeken nodig. Dat laat ook meteen de oneindige mogelijkheden zien om duurzaam te zijn.”

Veel te danken aan gemeente Eindhoven

Als eerste organisatie in Nederland heeft gemeente Eindhoven deze gedachtegang in 2009 omarmd. “Samen met Karl-Hendrik heb ik destijds gesproken met de toenmalige VVD-wethouder Joost Helms, die duurzaamheid in zijn portefeuille had. Dankzij Karl-Hendriks liberale uitleg was Joost direct overtuigd van deze methodiek. Zo zijn we met Eindhoven in zee gegaan.”

We willen niet dat mensen zich schuldig voelen over hun handelen. Dat beschouwen wij als een slechte raadgever.

Berend Aanraad, The Natural Step

Bijna 10 jaar later hebben zo’n 120 bedrijven uit de regio Eindhoven zich deze filosofie toegeëigend. “De gemeente wilde duurzaamheidsprestaties verankeren in haar Woonbeleid. Ze kreeg hierbij hulp van de Eindhovense woningcorporaties Woonbedrijf en ‘thuis.”

Hierdoor ging de bal rollen: deze corporaties gingen dit ook eisen van hun ketenpartners bij de realisatie van huurwoningen. “Zo volgen bouwers als BAM, Stam en De Koning en Van Wijnen inmiddels deze manier van werken. En de bal rolt door, want zij willen dat ook hun leveranciers rekening houden met de spelregels van The Natural Step.”

Mensen zijn belangrijkste factor

Al die bedrijven kloppen aan bij Aanraads team om deze manier van denken en werken te beheersen. “Van iedere afdeling vragen we een medewerker om vrijwillig met onze workshops mee te doen. Samen vormen zij een doorslaggevende factor binnen bedrijven. Zodra zij eigenaarschap over bijvoorbeeld duurzaam inkopen claimen, dan heeft dit direct invloed op hun werkgever en op andere bedrijven.”

Daarnaast speelt de sociale factor een belangrijke rol, geeft hij aan. “Mensen willen graag bij een groep horen. Als de meesten positief zijn over de aanpak en hun enthousiasme delen, dan zoeken andersdenkenden een andere werkgever. Anderzijds trekken gelijkgestemden juist wel naar dit bedrijf toe.”

In zijn workshops probeert Aanraad duurzaamheid zo klein mogelijk te maken. “Het bieden van handelingsperspectief is de sleutel. We willen niet dat mensen zich schuldig voelen over hun handelen. Dat beschouwen wij als een slechte raadgever. Liever maak ik duurzaamheid behapbaar door verschillende losse onderdelen met elkaar te combineren. Iedereen kan een verschil maken, al weten sommigen nog niet meteen hoe.”

Belang van samenwerking

Niet alleen de samenwerking tussen mensen speelt een belangrijke rol. Hij pleit ook voor meer samenwerking tussen bedrijven. “Door het hele land vinden nul-op-de-meterprojecten plaats, maar ieder bedrijf pakt dit anders aan. Het lijkt me goed dat hierover meer samenwerking plaatsvindt, zodat bedrijven niet steeds zelf opnieuw het wiel hoeven uit te vinden. En stel de markt ook de juiste vragen.”

Daarom heeft The Natural Step samen met verschillende samenwerkingspartner het WonenLab opgericht. “Dit zien we als een samenwerkingsplatform, waarin diverse bedrijven gezamenlijk kunnen experimenteren. Hiermee willen we stimuleren dat bedrijven met hun eigen kennis bijdragen aan samenwerkingsverbanden om zo tot betere innovaties te komen.”

Het is belangrijk dat we niet al te panisch naar duurzaamheid kijken en dit vraagstuk vooral positief blijven benaderen.

Berend Aanraad

De komende jaren wil Aanraad dit lab graag verder ontwikkelen. “Het voornaamste is dat bedrijven duurzaamheid minimaal even belangrijk beschouwen als commercie. Ieder bedrijf wil winst maken, maar de uitdaging ligt in de combinatie met duurzaamheid.”

Daarnaast verlangt hij meer daadkracht op het gebied van duurzaamheid. “Dit speelt bijvoorbeeld niet alleen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen, maar vanaf nu altijd. Daarom lijkt het mij goed als politieke partijen voorafgaand aan verkiezingen minder met duurzaamheid willen scoren, maar gewoon beleid maken op de plekken waar hun verantwoordelijkheid ligt. Je hoeft niet te ‘polderen’ of een kankerverwekkende stof al dan niet gebruikt mag worden. Hierop moet je gewoon acteren. In mijn ogen moeten overheden vooral faciliteren en hindernissen wegnemen, zodat bedrijven voor duurzame projecten kunnen zorgen.”

Ontspannen omgaan met duurzaamheid

Naast Zweden en Nederland is The Natural Step over de hele wereld uitgezaaid: van Canada tot Nieuw-Zeeland. “We hebben iedere maand contact en met sommigen spreek ik zelfs dagelijks”, laat Aanraad weten. “En jaarlijks komen we samen.” Voor deze bijeenkomsten gebruiken ze soms het vliegtuig. “Dat is natuurlijk niet goed voor het milieu”, geeft hij toe. “Maar het is soms wel erg belangrijk om persoonlijk contact met elkaar te houden. Daarom proberen we altijd het maximale eruit te halen en compenseren we onze vliegreizen. Het is ook belangrijk dat we niet al te panisch naar duurzaamheid kijken en dit vraagstuk vooral positief blijven benaderen. Soms moet je een minder duurzame maatregel nemen om uiteindelijk je impact maximaal terug te dringen. Dit realisme heeft ervoor gezorgd dat wereldwijd duizenden organisaties met deze aanpak werken en al meer dan 1 miljoen mensen aan onze programma’s hebben deelgenomen.”

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c140 c185 c225
Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

De wereldwijde duurzaamheidsstandaard Cradle to Cradle geeft ontwikkelaars, architecten en aannemers mogelijkheden om duurzame materiaalkeuzes te maken. Het toepassen ...

Lees verder

c21 c140 c225 c260
Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Kan hoogwaardige spouwmuurisolatie een bijdrage leveren aan de circulaire transitie en de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad versnel invullen? “Ga ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c237 c276
Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en vernieuwende samenwerkingen

Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en ...

Een duurzaamheidsvisie maakt pas impact als het in de praktijk gestalte krijgt, in de vorm van innovatie, projecten en nieuwe samenwerkingen. Knauf sprak de ambitie ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243 c265
Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam in één dag’

Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam ...

Op 11 april aanstaande is het tijd voor alweer de zeventiende editie van het Green Buildings Event, met als thema ‘Duurzaam in één dag’. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Deal circulair slopen met 37 partijen

Deal circulair slopen met 37 partijen

In de Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord worden afspraken gemaakt over het circulair slopen van gebouwen. Circulair oogsten moet volgens ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243
Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Om de plastic mantels om de elektriciteitskabels te verduurzamen, koopt Enexis kabels in waarvoor gerecyclede plastics zijn bijgemengd. De stap is mogelijk dankzij ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c265
MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke investeringen

MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke ...

Het budget voor de MIA\Vamil, dat investeren in innovatieve en milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen extra aantrekkelijk maakt, bedraagt € 217 miljoen voor 2024. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c260
'Circulaire economie heeft momentum'

'Circulaire economie heeft momentum'

Uit onderzoek van ABN AMRO blijkt dat de bouw een stuk milieuvriendelijker kan worden als we meer met vezels van vlas en hennep gaan doen. Maar in de dagelijkse ...

Lees verder

c21 c140 c225
Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

De inzet van hernieuwbare grondstoffen in het Hertalan Easy Cover (FR) circulair inductiesysteem van Carlisle Construction Materials BV is bekroond met de Rethink ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c243
Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Vandersanden komt met de eerste CO2-negatieve gevelsteen onder de naam Pirrouet, dat bij het uitharden 60 kilogram schadelijke broeikasgassen opneemt. De steen ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de praktijk toe

Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de ...

In 2050 wil Nederland volledig circulair zijn. Een van manieren om dit te bereiken, is het zo goed mogelijk hergebruiken van materialen, producten en installaties. ...

Lees verder

c21 c140 c190 c225 c243
Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt verder

Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt ...

Bij alle positieve berichten over de enorme hoeveelheid energie die zonnepanelen opwekken, past een stevige kanttekening. De productie ervan is verre van smetteloos ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up