Wie met een stel zonnepanelen op het dak meer elektriciteit opwekt dan het eigen verbruik, kan dat overschot beter niet aan het elektriciteitsnet verkopen. Dat is tenminste de boodschap die Erik de Leeuw, algemeen directeur van Solarwatt Benelux, keer op keer naar voren brengt.

Want: je kunt die stroom het beste in eerste instantie gewoon zelf gebruiken. De ontwikkeling die zich in Duitsland op het gebied van zonnepaneleninstallaties heeft afgespeeld, zou ook voor de Nederlandse situatie uiterst leerzaam moeten zijn.

Destabilisatie door veel installaties

De afgelopen 20 jaar zijn in het buurland zo veel zonnestroominstallaties geïnstalleerd, dat het elektriciteitsnet het aanbod aan zonnestroom vaak niet kan verwerken. Dit leidt zelfs tot destabilisatie van het net. Het gevolg is dat de terugleververgoeding keldert en de bezitters van deze installaties dus bijna niets voor de aan het net geleverde stroom krijgen. 

“Hier ligt een belangrijke taak voor de installateur: hij moet zich niet alleen toeleggen op het aanleggen van zonnepanelen, maar die complete systemen ontwerpen. Met daarbij bijvoorbeeld ook aandacht voor energiebesparing”, vindt De Leeuw. “Ook al leg je de nadruk op het totale systeem, je moet wel als eerste stap kiezen voor zonnepanelen van voldoende kwaliteit.”

Glas-glas PV-modules

Volgens De Leeuw kopen mensen in Duitsland bijvoorbeeld een set van 20 zonnepanelen, met een daarbij behorende thuisaccu en een managementsysteem. De totale installatie zou een levensduur van 30 jaar moeten hebben. “Maar de vraag is of je dat haalt. Het is bekend dat veel zonnepanelen in de loop van de tijd degraderen en minder elektriciteit leveren. Gelukkig zijn er inmiddels nieuwe glas-glas PV-modules op de markt, die niet of nauwelijks degraderen.”

80% opgewekte stroom thuis gebruiken

Als je dan uiteindelijk een optimale installatie op het dak hebt liggen, luidt de volgende vraag: hoe bereik je daarmee een optimale opbrengst? Volgens De Leeuw gaat in ons land momenteel 70% van de opgewekte elektriciteit door zonnepanelen terug naar het net. Maar via een handig managementsysteem is het mogelijk om 80% van de opgewekte stroom thuis te gebruiken, bijvoorbeeld door hiermee een warmtepomp te laten draaien of door de accu’s van je elektrische auto mee op te laden.

De MyReserve-thuisaccu

Het handige van een energiemanagementsysteem is dat deze kan anticiperen op de weersontwikkelingen. “Als je weet dat over 3 uur de zon 2 uur lang op volle kracht gaat schijnen, kan het zijn dat je in die periode meer elektriciteit gaat opwekken dan de hoeveelheid die je op dat moment zelf nodig hebt. Je kunt natuurlijk het overschot aan opgewekte elektriciteit aan het net verkopen, maar je bent niet de enige die dat op dit tijdstip wil doen. Dus is het de vraag of dat financieel veel oplevert. In die situatie is het waarschijnlijk veel aantrekkelijker om tijdens zo’n piekperiode de wasmachine te laten draaien.”

Stroom opslaan in accu

Een andere optie om de opgewekte elektriciteit thuis te gebruiken is door de stroom op te slaan in een accu. Bijvoorbeeld in de MyReserve-thuisaccu, die Solarwatt presenteerde tijdens de laatste Energiebeurs, begin oktober in ’s-Hertogenbosch. “We hebben allereerst heel veel aandacht besteed aan de veiligheidsaspecten van de accu, op systeem, op huis- en op celniveau”, verduidelijkt De Leeuw. “Een tweede aspect is de levensduur. De huidige accu’s hebben meestal een levensduur dan 5 tot 10 jaar. Als je nu een zonnepaneleninstallatie hebt die 20 jaar mee gaat, dan wil je natuurlijk ook een accu, waarnaar je in die periode geen omkijken hebt.” 

Een ander aandachtspunt bij deze lithium-ion accu betreft het gewicht. De meest gangbare thuisaccu’s wegen 200 kilo. Dat betekent dat een installateur de accu niet in zijn eentje kan monteren. “Wij hebben de accu modulair opgebouwd, met componenten die hooguit 25 kilo wegen. In één van de modules bevindt zich de software en 1 accu van 2,2 kW. In elk van de andere modules is meer ruimte, omdat daar geen software meer nodig is. Daar kunnen 2 accu’s van 2,2 kW zijn ondergebracht. Zo kan je de accu steeds verder uitbreiden.” De SolarWatt MyReserve thuisaccu heeft een nuttig vermogen van 4,4 kWh en is modulair uit te breiden tot 11 kWh.