Om de stroom echt te laten versnellen moet bovenstaand artikel aangevuld worden. In de NOM campagne wordt tot nog toe telkens weer vergeten om het complete verhaal te vertellen. Vanuit corporaties bezien lijkt het door deze onvolledigheid erg op het “om de hete brei heen dansen”. En hoewel hete brei wel warm is, is het belemmerd voor een en ‘de’ stroomversnelling. Ik wil het artikel dan ook graag aanvullen met het dilemma waar veel corporaties tegenaan lopen. En waar ik tot nog toe erg weinig respons op krijg. Het klinkt natuurlijk ook veel eenvoudiger en mooier: "Een nieuwe aanpak voor woningcorporaties". En het is uiteraard helemaal waar dat “het tempo van de energietransitie in de sociale huursector fors moet worden verhoogd”. Maar een conclusie en/of aanbeveling als “Het is tijd voor radicaal andere strategieën en nieuwe stippen op de horizon. En nieuwe strategieën betekenen voor woningcorporaties onder andere dat ze ophouden met het klakkeloos uitvoeren van de meerjaren-onderhoudsplanning, stoppen met “verketelen” en stoppen met label B renovaties” is veel te ongenuanceerd en voorbarig. En heeft daardoor bij veel corporaties een averechtse uitwerking, het werkt eerder belemmerend. Waar geheel aan voorbij gegaan wordt is het feit dat de huidige strategische keuzes van corporaties gebaseerd zijn op dezelfde visie met betrekking tot milieu, CO2 reductie en verduurzaming portfolio als van de energiesprong/stroomversnelling. Maar daarnaast moeten corporaties nog heel veel andere beleidskeuzes maken. Denk als eerste aan het belangrijkste doel “betaalbaarheid”. Maar vergeet ook vooral niet de keuzes die gemaakt moeten worden door de oplegging van de verhuurdersheffing en de implementatie van de Woningwet en last but not least tussendoor ook nog even de forse huisvestings-opgave voor statushouders. Hoezo een nieuwe aanpak voor woningcorporaties? Het probleem voor corporaties om bij te dragen aan de gewenste en noodzakelijke schaalvergroting heeft te maken met de relatie tussen NOM (z.g. NOM-renovaties) en ‘recent’ uitgevoerde verduurzamingsprojecten (z.g. label B-renovaties). Uitgangspunt in de uitvoeringsplannen van de Stroomversnelling is een rendabele business-case en de toepassing van de energieprestatievergoeding (EPV). In alle situaties gaat deze business-case uit van woningen met label D of lager. De business-case voor de categorie woningen met een hogere energetische kwaliteit is niet rendabel. Onder andere door beperkte toepassing EPV en geen of beperkte levensduurverlenging. Tot op heden ontbreekt dus een oplossing om deze categorie alsnog NOM te maken. Het gevoerde beleid van Kleurrijk Wonen en veel andere corporaties afgelopen jaren ten aanzien van de “verduurzaming” van het woningbestand heeft geleid dat op dit moment een zeer groot deel van de woningbezit een hoge energetische kwaliteit heeft (label A, B en C). Er is voor deze categorie woningen (nog) geen oplossing beschikbaar - niet alleen financieel maar ook deels technisch - om ze naar NOM te transformeren. Die woningen “passen” dus niet in het schaalvergrotings-‘mandje’. De stroomversnelling wordt hierbij uitgedaagd om te gaan trekken in plaats van duwen en de antwoorden te vinden op de 2 vragen die op dit moment voor veel corporaties actueel zijn: 1) “Wat doe je als corporatie met de NOM opgave in de bestaande woningvoorraad wanneer je de afgelopen 5 jaar zeer fors in verduurzaming geïnvesteerd hebt en (bijna) geen woningen meer hebt met label D, E of lager?” Deze vraag leidt onmiddellijk tot vragen zoals “hoe kan op korte termijn aan de gevraagde schaalvergroting worden meegewerkt?” en “hoe kan het deel van de woningvoorraad met een goede energetische kwaliteit (vanaf A++ tot label C) op (langere?) termijn naar NOM gebracht worden?”. 2) “Hoe kunnen op korte termijn verduurzamings-projecten (label B-renovaties en/of ‘impuls’) opgestart en uitgevoerd worden zonder dat een NOM-aanpak op (langere?) termijn gefrustreerd wordt”. Concreet gaat het hierbij om de vraag welke energetische verduurzamingsmaatregelen belemmerend zijn voor een NOM aanpak in de nabije toekomst en welke maatregelen zijn dat juist niet en leiden tot z.g. ‘no regret’ investeringen. Omdat veel corporaties op dit moment de verduurzamingsprojecten aan het opstarten zijn, waarbij op zeer korte termijn dus energiebesparende maatregelen gekozen moeten worden, heeft de beantwoording van deze 2 vragen een veel hogere prioriteit dan het vullen van het schaalvergrotings-‘mandje’. Dus stroomversnelling: kom in actie!

Het bewijs dat kleine stappen leiden tot een lock-in. Laat verder één ding duidelijk zijn. Niet het label is maatgevend maar de energierekening. We kennen portefeuilles met veel label B en label C woningen met energierekeningen van boven de 150 euro. Supergeschikt voor NOM dus. Daarnaast is het de vraag of de portefeuille van Kleurrijk de maat is voor de rest v NL.

Reeds in de vorige eeuw gaf het Europees Cepheus-programma de bouw aan van ~NOM woningen. Nu staat de NZEB op de wetgevende rol. En ja laat vooral Label CDE-woningen eerst aangepakt worden. De banken willen nog niet voldoende mee - zo zal alles niet kunnen gedaan worden. Maar met NOM doe je het eindelijk goed....

'Nul op de Meter' leunt te veel op de EnergiePrestatieVergoeding (EPV) die morgen in de Tweede Kamer waarschijnlijk wordt aangenomen. De nadelen en beperkingen van de nieuwe wet van minister Blok zullen helaas niet zorgen voor een hausse aan NOM renovaties. Alleen een integratie van ambitieus woon- en klimaatbeleid zal de noodzakelijke grootschalige verduurzaming - met woonlastenbeheersing! - vooruit helpen. zie http://woonlasten.info/document/epv-is-geen-oplossing/