Grondstoffenonafhankelijkheid: positief voor Nederlandse economie

Grondstoffenonafhankelijkheid: positief voor Nederlandse economie

Het hergebruik van woningelementen, met behoud van de functie, is financieel (nog) niet aantrekkelijk. Maar gelet op de verwachte prijsstijgingen, gekoppeld aan de schaarste van grondstoffen van bouwmaterialen, kan deze ontwikkeling in de toekomst niet langer genegeerd worden. Dit blijkt uit het afstudeeronderzoek van Kontek-adviseur Liesbeth Flipsen.

Gekeken naar fossiele grondstoffen is het al lang bekend dat het aanbod onvoldoende is om de consumerende houding van de mens te blijven voeden. Daarnaast is Nederland voor haar grondstoffengebruik sterk afhankelijk van het buitenland. Dit geldt ook voor de grondstoffen, die we gebruiken in onze vastgoedsector.

Dat de prijzen van verschillende bouwmaterialen de afgelopen jaren sterk gestegen zijn, is hiervan een logisch gevolg: een kwestie van vraag en aanbod. Ondanks het groeiende tekort gooien we materialen nog steeds weg of worden ze slechts gerecycled. Dit moet toch anders kunnen? Is het een utopie dat een circulair bouwsysteem uitkomst biedt om verspilling te voorkomen en de grondstoffenafhankelijkheid terug te dringen?

Circulaire bouwproducten

Gelukkig komen steeds meer leveranciers met hoogwaardig herbruikbare bouwmaterialen op de markt. Helaas passen bouwers deze innovaties nauwelijks toe. Nog steeds metselen ze bakstenen met grote hoeveelheden aan elkaar, terwijl het droog stapelen en later hergebruiken van bakstenen al een tijdje mogelijk is. Ook als bouwers deze slimme bouwproducten nu wel toepassen, creëren ze een gat tussen het heden en de toekomst. Want erg circulair is het niet, wanneer deze herbruikbare producten bestaan uit maagdelijke grondstoffen.

Daarom moeten we meer zoeken naar producten die we tot onze beschikking hebben en wat de mogelijkheden van deze producten zijn. Anders dan het vermalen van beton tot granulaat. Wat kunnen we nu opnieuw gebruiken volgens de filosofie van de circulaire economie? Volgens deze filosofie is recyclen de allerlaatste optie.

Circulaire woning

In opdracht van Kontek, onderdeel van Brink Groep, heb ik binnen dit kader onderzoek gedaan naar de (on)mogelijkheden van het realiseren van een eengezinswoning, waarbij bestaande bouwproducten en -materialen zowel functioneel als technisch hergebruikt worden. Ik heb onderzocht welke elementen van een woning uit de jaren 30 volgens de circulaire gedachtegang in een nieuwe woning opnieuw toegepast kunnen worden. Daarnaast heb ik de gevolgen hiervan voor de onderliggende businesscase inzichtelijk gemaakt.

Consequenties voor investeringskosten

Het ligt voor de hand dat het demonteren van elementen uit de bestaande woningvoorraad en hoogwaardig te hergebruiken, een besparing oplevert op de investering in nieuwe elementen en materialen. Dit wordt momenteel echter nog onvoldoende gedaan, waardoor de kosten van demontage juist hoger liggen dan de kosten van algehele sloop.

De oorzaak hiervan ligt in het gebrek aan degelijk materieel voor demontage, expertise op het gebied van herbruikbaar materiaal en de noodzaak van demontabel bouwen. Elementen en bouwmaterialen worden tot op heden aan elkaar bevestigd, met het idee ze nooit meer van elkaar te scheiden. Althans, niet zonder deze te beschadigen. Daar komt bij dat door veranderende wet- en regelgeving een groot aantal elementen hieraan niet meer kan voldoen. De benodigde aanpassingen om aan de geldende eisen te voldoen, zijn vaak erg kostbaar.

Grondstoffenonafhankelijkheid creëren

Het hergebruik van woningelementen, met behoud van de functie, is om bovengenoemde redenen financieel (nog) niet aantrekkelijk. Maar gelet op de verwachte prijsstijgingen, gekoppeld aan de schaarste van grondstoffen van bouwmaterialen, kan deze ontwikkeling in de toekomst niet langer genegeerd worden. Daarnaast is het creëren van grondstoffenonafhankelijkheid een positieve ontwikkeling voor de Nederlandse economie en bedrijvigheid.

Verder heeft het groeiende maatschappelijke besef van het op een duurzame manier gebruiken van materialen een positief effect op een meer circulaire economie. Tot slot is het belangrijk dat de verschillende beoordelings- en waarderingsmodellen hergebruik van materialen ook steeds zwaarder waarderen. Om die reden zijn de resultaten van mijn onderzoek een vertrekpunt voor noodzakelijk vervolgonderzoek naar methoden en technieken ter verbetering van een circulaire bouweconomie. Kortom: fossiele grondstoffen als basis van een gezonde businesscase!

Auteur Liesbeth Flipsen rondde in 2014 haar opleiding MER - Vastgoed en Makelaardij aan Fontys Hogescholen af. Voor haar scriptie 'De circulaire woning - Een onderzoek naar circulariteit in de woningbouw' ontving ze in dat jaar de Fontys-scriptieprijs.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c140 c185 c225
Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

Akoestische oplossingen behalen duurzaamheidsstandaard

De wereldwijde duurzaamheidsstandaard Cradle to Cradle geeft ontwikkelaars, architecten en aannemers mogelijkheden om duurzame materiaalkeuzes te maken. Het toepassen ...

Lees verder

c21 c140 c225 c260
Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Hoogwaardige spouwmuurisolatie versnelt transities

Kan hoogwaardige spouwmuurisolatie een bijdrage leveren aan de circulaire transitie en de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad versnel invullen? “Ga ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c237 c276
Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en vernieuwende samenwerkingen

Klimaatdoelstellingen overtreffen met lef en ...

Een duurzaamheidsvisie maakt pas impact als het in de praktijk gestalte krijgt, in de vorm van innovatie, projecten en nieuwe samenwerkingen. Knauf sprak de ambitie ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243 c265
Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam in één dag’

Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam ...

Op 11 april aanstaande is het tijd voor alweer de zeventiende editie van het Green Buildings Event, met als thema ‘Duurzaam in één dag’. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Deal circulair slopen met 37 partijen

Deal circulair slopen met 37 partijen

In de Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord worden afspraken gemaakt over het circulair slopen van gebouwen. Circulair oogsten moet volgens ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243
Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Volgende stap in verduurzaming elektriciteitskabels

Om de plastic mantels om de elektriciteitskabels te verduurzamen, koopt Enexis kabels in waarvoor gerecyclede plastics zijn bijgemengd. De stap is mogelijk dankzij ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c265
MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke investeringen

MIAVamil 2024: 217 miljoen euro voor milieuvriendelijke ...

Het budget voor de MIA\Vamil, dat investeren in innovatieve en milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen extra aantrekkelijk maakt, bedraagt € 217 miljoen voor 2024. ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c260
'Circulaire economie heeft momentum'

'Circulaire economie heeft momentum'

Uit onderzoek van ABN AMRO blijkt dat de bouw een stuk milieuvriendelijker kan worden als we meer met vezels van vlas en hennep gaan doen. Maar in de dagelijkse ...

Lees verder

c21 c140 c225
Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

Circulair inductiesysteem krijgt bekroning

De inzet van hernieuwbare grondstoffen in het Hertalan Easy Cover (FR) circulair inductiesysteem van Carlisle Construction Materials BV is bekroond met de Rethink ...

Lees verder

c21 c40 c140 c225 c243
Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Primeur: eerste CO2-negatieve gevelsteen

Vandersanden komt met de eerste CO2-negatieve gevelsteen onder de naam Pirrouet, dat bij het uitharden 60 kilogram schadelijke broeikasgassen opneemt. De steen ...

Lees verder

c21 c140 c185 c190 c225
Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de praktijk toe

Zo pas je de gelijkwaardigheidsbepaling in de ...

In 2050 wil Nederland volledig circulair zijn. Een van manieren om dit te bereiken, is het zo goed mogelijk hergebruiken van materialen, producten en installaties. ...

Lees verder

c21 c140 c190 c225 c243
Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt verder

Forse CO2-uitstoot productie zonnepanelen stijgt ...

Bij alle positieve berichten over de enorme hoeveelheid energie die zonnepanelen opwekken, past een stevige kanttekening. De productie ervan is verre van smetteloos ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up