De uitdaging van Nul-op-de-Meterbouwen ligt in het bieden van een garantie op de gebieden comfort en gezondheid. Dat blijkt uit de Round Table Nul-op-de-Meter (NoM)-woningen, gehouden in het monumentale pand van NEPROM.

De technische realisatie van NoM-woningen blijkt prima mogelijk, mits er voldoende dakoppervlak is om lokaal duurzame energie op te wekken. De Round Table start met een inventarisatie van ervaringen van de verschillende deelnemers. Gastvrouw en tevens moderator Claudia Bouwens heeft de gespreksleiding in handen.

Iedere deelnemer blijkt op eigen manier betrokken te zijn bij Nul-op-de-Meterbouwen en renoveren. Zo zet Arco Knoester van Itho Daalderop in op de monitoring van energieprestaties van 6.000 woningen. “Dat geeft een berg big data, waarmee een nieuwe standaard wordt bepaald.” De privacy van bewoners is een discussiepunt. Hoe zou je omgaan als energieleverancier met gegevens van de installatie, en het delen van deze gegevens met een derde partij?

Gebruikersgedrag

Kees de Schipper, FME/CWM, ziet de waarde van monitoring van gebruikersgedrag. “Wanneer je deze gegevens in handen hebt, kun je bewoners met afwijkend energiegedrag hierop aanspreken.” Vanzelfsprekend is dit van belang, want je behaalt geen nul euro energierekening door buitensporig veel energie te gebruiken. Hoe sneller bewoners betrokken raken bij hun energieverbruik- en opwekking, hoe beter.

Knoester: “Vrijwel alle bewoners zijn blij dat wij de installaties monitoren, zodat storingen kunnen worden voorkomen. Daarnaast kunnen we overgaan tot reparaties, nog voordat bewoners zelf realiseren dat er iets defect is.” Harm Valk, Nieman Raadgevende Ingenieurs, vraagt aandacht over het type data dat wordt verzameld. “Zijn dit alleen energiestanden, of ook de stand van de thermostaat? Betrekken we hierbij het aantal liters warme water dat wordt getapt? Zo ja, welk van deze gegevens dragen nu echt bij aan meer inzicht?”

Hans Mascini, Strikolith, vraagt zich af of we eigenlijk wel stilstaan bij de informatie die over gebruikers wordt verzameld. “Niet alleen gebruikers van gebouwen. Denk bijvoorbeeld aan het verzamelen van data over het rijgedrag van chauffeurs.”

Privacy daargelaten is het volgens Sjoerd Langereis, Remeha, van belang om bewoners betrokken te maken met de resultaten van hun gedrag. “Te denken valt aan tools die kunnen laten zien of het energiegebruik binnen de normen valt. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om een spel te maken van de klimaatregeling en het gebruik van energie.”

Klik op deze afbeelding om de samenvatting van deze Round Table 'Nul-op-de-Meterwoningen'  te vergroten.

Gestapelde bouw

Naast de uitdaging ‘betrokkenheid creëren’ is er een tweede. Het is volgens de deelnemers lastig om gestapelde bouw met meer dan 5 lagen energieneutraal te maken. Daar is vaak sprake van een lagere energievraag per appartement, maar onder één plat dak wel 5 of 6 appartementen per woonlaag. “Daar komen we aardig wat dakoppervlak tekort om voldoende zonne-energie op te wekken voor alle wooneenheden.”

Ten slotte wordt regelgeving genoemd, enerzijds als stimulans, anderzijds als derde uitdaging. “We moeten de regelgeving niet aanhouden als maximale eis. Als we dat doen, dan krijgen we projecten waarbij géén van de medewerkers van aannemers of toeleveranciers ooit zouden willen wonen of werken. “

Zijn NoM-woningen de ‘kwaaitaal vloeren’ van 2030? De deelnemers komen tot de conclusie dat een eigenaar meer financiële middelen moet reserveren voor onderhoud en reparatie. De installaties zijn complexer en ook duurder te vervangen. “Als de eigenaar het onderhoud niet uitvoert, dan loopt hij het risico op een kater achteraf.”

Garantie voor 30 jaar

Ten slotte wordt de stelling ‘NoM-woningen met 30 jaar garantie?’ op tafel gelegd. Volgens de deelnemers is het meten van kwaliteit van de isolatie extreem belangrijk. “Het gaat dan niet alleen over de vierkante meter pakketten, maar met name over de detaillering van de opbouw en de uitvoering. Daarbij hoort het kritisch controleren op aansluitingen bij de bouwknopen en kritisch kijken naar de dauwpunt plekken in de opgebouwde gevel-elementen.”

Als dat in werking wordt gesteld, dan is het mogelijk om 50 jaar garanties te geven op de constructie. Op de installatie wordt de garantie mogelijk opgetrokken naar 18 jaar.

Concluderend vragen de partijen zich af of de regelgeving en de normeringen voldoen. “Gaan we als branche zelf nieuwe richtlijnen opstellen om de bijzonder hoge prestaties te kunnen controleren? We willen vaak wel ‘goed’ bouwen, maar als we geen SMART-doelen hebben, dan is goed een loos begrip.” Een NoM-standaard kan als katalysator werken, waardoor de algemene regelgeving verregaand wordt overtroffen.