Als ik de voorspellingen mag geloven zal in 2050 de wereldbevolking met zo’n twee miljard mensen zijn toegenomen waarvan 80% leeft in stedelijke gebieden. Als vastgoedadviseur ben ik van mening dat deze groei naar 9 miljard mensen leidt tot een veranderde huisvestingsopgave maar er ontstaat ook een humaan probleem.

Door de toenemende vraag naar meer voedsel zal ook op een andere manier naar de productie van voedsel moeten worden gekeken. Door verstedelijking ontstaat er lokaal een schaarste aan landbouwgrond. Aan de andere kant zal ook de behoefte naar voedsel juist toenemen. Ik ben van mening dat het een uitdaging wordt om op zoek te gaan naar andere methodieken en technieken voor het verbouwen van ons voedsel.

Oplossing
Urban farming zou een oplossing kunnen zijn. De technieken zijn inmiddels voorhanden en diverse initiatieven, zowel in Nederland als wereldwijd, bewijzen dat de kans van slagen groeit! Belangrijke vraag blijft echter of het in Nederland commercieel haalbaar kan zijn om urban farming toe te passen. Een mogelijke kans is het ruime aanbod aan leegstand vastgoed om met name kantoren te transformeren naar een urban farm, een stadsboerderij.  

Urban farming, in het Nederlands stadslandbouw genoemd, is het verbouwen, bewerken en distribueren van voedsel in een stadse omgeving. Urban farming kent verschillende vormen. Dit varieert van moestuinen (binnenstedelijk of aan de stadstand) en verbouwen van voedsel op daken tot gebouw gebonden high tech teelttechnieken, dit kan door het zogenaamde ‘vertical farming’.

Het idee van vertical farming is het stapelen van de gewassen in een gebouw binnen een stedelijke omgeving. Deze stapeling van gewassen is een belangrijk argument rondom de discussie over het wereldwijde voedselprobleem. Want willen we de 9 miljard mensen in 2050 kunnen voeden, moet de voedselproductie worden verdubbeld! (bron:  UN’s food and Agriculture organization). De benodigde landbouwgrond is simpelweg niet beschikbaar (circa 10⁹ hectare) dus lijkt stapeling noodzakelijk om de productie wereldwijd te kunnen verdubbelen.

Kans
Wat kan Nederland hierin betekenen? Het probleem van leegstaand vastgoed in Nederland is inmiddels onderkend. De bubbel die in het leegstaand vastgoed zit en een boekwaarde die de werkelijke waarde niet benadert. Ik denk dat dit vastgoed een kans is in het licht van transformatie naar vertical farms. Er zijn inmiddels ook voorbeelden dat het kan. In Singapore is de eerste commerciële vertical farm opgeleverd en ook in Zweden is begonnen met de bouw van een vertical farm. In Amerika zijn er al projecten waar leegstaande opslagloodsen worden gebruikt voor voedselproductie.

Maar ook in Nederland ontstaan meer en meer initiatieven rondom urban farming. Neem bijvoorbeeld de dag van de stadslandbouw in Rotterdam of de ontwikkeling van het World Food Center in Ede of de plant production units van Plantlab. In deze laatstgenoemde units de nieuwste ontwikkelingen op gebied van teelttechniek die plantaardige productie in meerlagenteelt mogelijk maakt.

Meer voordelen
Naast de kans om leegstand vastgoed te transformeren heeft vertical farming meer voordelen. Hierbij valt te denken aan het stimuleren van de lokale economie, bezorgen werkgelegenheid, een sociale en maatschappelijke functie in de gemeenschap en een goede PR voor de regio. Doordat het voedsel op locatie wordt verbouwd, zijn er minder transportbewegingen nodig om het voedsel bij de consument te krijgen.  Dit gebeurt ook op een duurzamere manier, door moderne technieken en onder de juiste omstandigheden waardoor minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn en veel minder water.

Mijn stelling is dat de noodzaak gaat ontstaan, wellicht ook in Nederland. De kennis en bepalende factoren om urban farming in leegstaand vastgoed tot een succes te maken groeit meer en meer. Wat ons nu te doen staat, is het vinden van een geschikte locatie, gebouweigenaar, investeerders en vooral de wil om deze transformatie in gang te zetten. Om investeerders te kunnen overtuigen zullen wij de onderliggende businesscase moeten aantonen! Hier ligt voor mij een mooie opgave!

Auteur: ing. W.J.H. (Woud) Jansen, Senior Kostenadviseur bij Brink Groep