De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) start deze maand met een onderzoeksprogramma naar de geschiedenis van duurzaam Nederland vanaf 1850. Centraal staat de vraag: stonden eerdere generaties er beter voor?
“Kwetsbaar Nederland, toen en nu. Dat is wat we in kaart gaan brengen”, aldus projectleider prof.dr.ir. Harry Lintsen, hoogleraar techniekgeschiedenis aan de TU/e. Harry Lintsen (62) is met emeritaat en hij gaat tot en met eind 2016 dit onderzoek leiden.
Kwetsbaar
Aan de TU/e is onlangs de voorstudie ‘Kwetsbaar Nederland’ afgerond. “Rond 1850, aan de vooravond van de industriële revolutie, was ons land ook uitermate kwetsbaar, denk maar aan de opeenvolgende oogsten die mislukten. Er werd massaal honger geleden en epidemieën zoals malaria en cholera leidden tot een ware uitputtingsslag. Tot overmaat van ramp traden ook rivieren buiten hun oevers”, zo citeert Lintsen uit de voorstudie.
De gemiddelde levensverwachting zakte naar een dieptepunt en lag rond 1850 tussen de 30 en 35 jaar. Tienduizenden Nederlanders emigreerden onder andere naar Amerika. Nederland was een opgegeven land en was toen zeker niet duurzaam.
Duurzaamheidsvraagstuk
Lintsen: “Nu is Nederland kwetsbaar in verband met afnemende biodiversiteit, klimaatproblematiek en diverse energie- en milieuvraagstukken”. Iedere tijd heeft zijn duurzaamheidsvraagstuk. De onderzoeksgroep gaat naar mogelijke oplossingen van die vraagstukken kijken vanuit een lange termijn perspectief: valt er iets te leren van de geschiedenis?
“Aan de hand hiervan kijken we naar de vraag of toekomstige generaties dezelfde levenskwaliteit kunnen genieten in het licht van de keuzes die de huidige generatie maakt”, aldus prof. Lintsen.
Monitor
Uitgangspunt van het onderzoeksprogramma is de Monitor Duurzaam Nederland, zoals die door het Centraal Bureau voor de Statistiek en de drie planbureaus vorig jaar is gepubliceerd. Duurzaamheid wordt hierin breed opgevat. De monitor constateert grote uitdagingen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door de TU/e in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen, duurt vijf jaar en wordt gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De NWO-subsidie bedraagt 770.000 euro.