Voormalig Marinevliegkamp Valkenburg wordt energieneutraal: een wijk die zichzelf voorziet van energie. Hier wordt het energiemodel van de toekomst ontwikkeld, dat als voorbeeld kan dienen voor de rest van Nederland.

De gemeente Katwijk, het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf (RVOB) en de koploperbedrijven van Gebieden Energieneutraal (GEN) hebben hiervoor een samenwerkingsovereenkomst getekend in de TheaterHangaar van Soldaat van Oranje.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties steunt deze ontwikkeling via een financiële bijdrage aan het programma GEN.

Comfortabel en betaalbaar wonen
Om wonen in de toekomst comfortabel en betaalbaar te houden, moet het energieverbruik substantieel worden teruggedrongen. In september 2008 tekenden toenmalig minister Jacqueline Cramer van het ministerie van VROM en andere bestuurders van de bij Project Locatie Valkenburg betrokken partijen een intentieverklaring voor een energieneutrale locatie Valkenburg, waarbij per saldo geen fossiele energie meer wordt gebruikt.

"Als eigenaar en ontwikkelaar van het terrein hebben we vervolgens vanuit het Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf het initiatief genomen om de koplopers van Gebieden Energieneutraal te interesseren voor Valkenburg", aldus Nico Smiet, projectdirecteur RVOB.

"Door de unieke samenwerking die we vandaag aangaan, worden onze energieneutrale ambities voor Valkenburg praktisch vertaald".

Gebieden Energieneutraal is een groep bedrijven*) uit de wereld van kennisinstellingen, bouw en installatie, industrie, energiesector en financieel- en juridisch advies.

 Overheid en markt slaan handen ineen
Het programma Gebieden Energieneutraal levert de kennis die nodig is om zowel bestaande als nieuw te bouwen woonlocaties energieneutraal te maken.

"Als GEN-partners hebben we gemeen dat we allemaal vanuit onze bedrijfsdoelstellingen actief willen bijdragen aan de maatschappelijke doelstellingen van CO₂-reductie, duurzame energieproductie en zo laag mogelijke energiegerelateerde woonlasten. Dit vereist een integrale aanpak. Binnen GEN werken we samen om de huidige belemmeringen voor de realisatie van energieneutrale gebieden te kunnen wegnemen", aldus Rob van Wingerden (Koninklijke BAM Groep), voorzitter Raad van Commissarissen GEN.

"In het programma Gebieden Energieneutraal nemen bedrijven met steun van het ministerie van BZK hun verantwoordelijkheid om te komen tot energieneutraal bouwen op grote schaal. Het kabinet vindt de betrokkenheid van de markt belangrijk. Deze ontwikkeling op het voormalige vliegveld Valkenburg is daar een goed voorbeeld van", aldus Mark Frequin, directeur-generaal Wonen, Wijken en Integratie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Het ministerie draagt vijf miljoen euro bij aan GEN voor kennisontwikkeling en -verspreiding in het kader van de Innovatie Agenda Energie Gebouwde Omgeving. De koploperbedrijven van GEN leggen daar zelf nog eens vier miljoen euro bij.

Puzzel oplossen in Valkenburg
Komend jaar buigt GEN zich als eerste over de aanpak voor Locatie Valkenburg. De gemeente Katwijk en het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf hebben daarmee de primeur in Nederland. Experts gaan de ingewikkelde puzzel oplossen.

Ze werken samen aan innovatieve technieken om energie te besparen én op te wekken op zowel woning- als gebiedsniveau. Ook doen ze voorstellen voor (nieuwe vormen van) financiering, samenwerkingsvormen en gebruiksgedrag van consumenten, die direct uitvoerbaar zijn.

"In 2012 ligt er een werkplan met voorbeeld- en draaiboeken, om kant-en-klaar uit te kunnen voeren", zo verwacht burgemeester Jos Wienen, voorzitter van de stuurgroep Valkenburg. "Dan weten we hoe we van het voormalige vliegveld een energieneutrale woonwijk kunnen maken; een plek waar je niet alleen comfortabel, maar ook 'groen' kunt wonen".

Samen voordeel
De samenwerkingsovereenkomst die vandaag is getekend, levert voordeel op voor Nederland in zijn geheel. Zo kunnen de maandelijkse energielasten voor bewoners en eigenaren van gebouwen op Valkenburg fors lager uitvallen dan gebruikelijk.

De gemeente Katwijk en het Rijk krijgen door de samenwerking met Gebieden Energieneutraal de instrumenten in handen om hun energiedoelstellingen te halen. De nieuwbouw in Valkenburg zal veel kennis en ervaring opleveren die van belang is voor het kabinetsdoel dat vanaf 2020 alle nieuwe gebouwen energieneutraal moeten zijn.

De kennis die bij Valkenburg wordt opgedaan is breed toepasbaar voor andere gemeentes en marktpartijen. Door de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst, committeren betrokken partijen zich eraan om deze kennis ook daadwerkelijk verder te brengen.

 *) Deelnemers van GEN: Koninklijke BAM Groep, Cofely, Eneco, Eversheds Faasen, KPMG, Alliander, Nefit, Nuon, Rabobank, Rockwool, Royal Haskoning MC, Saint-Gobain, TNO, ZEN Renewables

Factsheet Project Locatie Valkenburg
Factsheet GEN