Als een architect op zoek is naar nieuwe materialen voor de bouw kan hij terecht bij Materia. Deze naam staat voor een gratis toegankelijke productendatabase op internet, diverse exposities en lezingen tijdens beurzen en het inspiratiecentrum Dock 36 in Enter, waar een permanent expositie van ruim vijftienhonderd materialen te bewonderen is. Een interview met Els Zijlstra van Materia.

Materia houdt voor fabrikanten bij welke vragen en zoekacties door de professionals worden ondernomen. Zo is het bedrijf in staat adviezen te geven over trends en ontwikkelingen die kunnen leiden tot nieuwe productkeuzes.

Duurzaamheid en architecten
Een goede plaats dus om te vragen of architecten inderdaad op zoek zijn naar duurzaam cradle to cradle-materiaal. “We merken wel duurzaamheid een belangrijke rol speelt bij de keuze van de architecten,” zegt directeur en oprichter van de Materia Els Zijlstra. “Bij hun zoektocht naar producten willen ze graag ook informatie over duurzame aspecten krijgen. Maar wat is duurzaam?"

Milieuvriendelijk? Vraag Zijlstra zich af. "Bij Cradle to Cradle horen naast de producteigenschappen ook economische en maatschappelijke aspecten. Het maakt de producent verantwoordelijk. De gebruiker least als het ware het materiaal. Zo kan een kunststof duurzaam zijn maar dan hoort er wel een complexe logistiek van retoursystemen bij.”

Geen keurmerk
Zijlstra wil geen keurmerk zijn dat materialen op eigenschappen zou beoordelen. “Bij Materia kijken we alleen naar het materiaal. Het is voor ons onmogelijk alle facetten van de productie ook te achterhalen. In het begin, zo’n zes jaar geleden hadden we aan het product ook een kwalificatie recyclebaarheid opgenomen, later is dit renewable geworden.”

Het selecteren van producten op basis van renewable aspecten is een van de mogelijkheden duurzame keuzes te maken. Het bureau stelde een Materials Guideline Green matter op waarin het stelt dat een product nooit duurzaam en succesvol kan zijn op de lange termijn als aspecten als schoonheid, functionaliteit alsook economische factoren niet meegenomen worden bij de ontwikkeling ervan.

De zes geboden
Zes geboden voor Cradle to Cradle materialen:
1. Vermijd uitputtende energiebronnen;
2. Gebruik duurzame energiebronnen;
3. Gebruik hernieuwbare materialen;
4. Recycle;
5. Gebruik lichtgewicht materiaal;
6. Gebruik rest materiaal.

Architecten zoeken groen
Zijlstra: “Als ik een top drie van meest gezochte onderwerpen moet maken dan zijn dat groen/ecologisch, translucent en smart materials.” Meestal worden de nieuwe materialen in een kunst uiting gebruikt voordat ze echt in de bouw een plaats vinden.

Zijlstra somt een aantal projecten op waaruit nieuwe materialen kunnen komen of recent al zijn ontstaan: Zo is er een project waarbij alle functies van een gevel in een dunne film zijn verpakt. Smartwrap (zie afbeeldingen) van Kieran Timberlake en associates.

"We zien ook de toepassing van titanium dioxine in beton waarmee het mogelijk is CO₂ te binden of wat te denken van Micronal van BASF , een met paraffine was bewerkte gipsplaat die in staat is warmte te absorberen.

Biomimicri
Meer informatie over wat een architect wil komt aan de orde op 26 november tijdens het congres ‘ken de architect’ in samenwerking met Architectenweb. Tijdens de Bouwbeurs volgend jaar februari zal Materia ook uitpakken met een Material Experience in Mediaplaza. En in februari staat een bijzondere lezing op het programma over biomimicri en productontwikkeling. Hoe we eigenschappen van de natuur kunnen toepassen in producten van morgen.

Zijlstra: “En architecten kunnen altijd voor het tastbare materiaal terecht in het Inspiratiecentrum in Enter. Maandelijks komen er twintig nieuwe materialen bij.”

Ronald van Bochove