Auteur: Wilma Schreiber
Zown helpt onder andere bedrijventerreinen, campussen, ziekenhuizen, tuinders en afgelegen gebieden duurzaam zelfvoorzienend te zijn op het gebied van energielevering. Dit met behulp van microgrids, die zorgen voor een optimale opwek, verbruik en distributie van energie.
De naam Zown is een samentrekking van ‘zone’ en ‘own’. Dit vat het doel van deze spin-off van netwerkbedrijf Alliander samen. “We willen organisaties bewust maken van de mogelijkheden in hun omgeving als zij duurzaam willen zijn”, zegt directeur Detlef Meijer.
“Bijvoorbeeld door gebruik te maken van een terrein of een distributiecentrum bij hen in de omgeving waar zonnepanelen geplaatst kunnen worden. Bovendien is er vaak sprake van overproductie van duurzame energie. Als je die lokaal kunt uitwisselen, opslaan of omzetten in warmte, is de businesscase ineens ook levensvatbaar.”
Complementair aan elkaar zijn
Wil een microgrid rendabel zijn, dan gelden de enkele voorwaarden, vertelt hij. “Allereerst moeten klanten lokaal energie op hun terrein of een locatie in de buurt kunnen opwekken. Daarnaast dienen klanten complementair te zijn aan elkaar qua energievraag in termen van CO2, warmte of elektriciteit. Denk aan een tuinder en een distributiecentrum. Ten derde is een zekere flexibiliteit qua vraag en aanbod in het systeem noodzakelijk. Bijvoorbeeld dat een koelhuis best een aantal graden kouder of warmer mag.”
Voorlopig is elektriciteitsopslag vanwege de hoge kosten nog nauwelijks onderdeel van een microgrid. Warmteopslag daarentegen is al wel rendabel. Meijer ziet voldoende redenen voor organisaties om aan een microgrid te beginnen. Naast duurzaamheid heeft dat te maken met betrouwbaarheid. “Een belangrijke reden voor ziekenhuizen en datacenters. Die vragen een hogere leveringszekerheid dan netbeheerders verplicht zijn te leveren.” Tot slot speelt autonomie een rol: voor elektriciteit niet afhankelijk hoeven zijn van een groot bedrijf. “Een meer gevoelsmatige factor: terug naar lokaal, zelf doen, nabuurschap.”
Assets met elkaar verbonden
Een softwareplatform van Zown zorgt ervoor dat alle assets van een microgrid met elkaar verbonden zijn: zonnepanelen, WKK’s en windturbines van alle klanten. Het platform is open voor alle typen assets van verschillende fabrikanten en zorgt ervoor dat alle lokaal opgewekte energie momentaan en optimaal gebruikt of opgeslagen wordt. “Daardoor is er zo min mogelijk interactie met het omliggende energienet, om dit zo min mogelijk te belasten.” Het platform biedt alle partijen inzicht in het energieverbruik en regelt de verrekening.
Inmiddels zijn 2 pilotlocaties van start gegaan: op de Kop van Java in Amsterdam realiseert Zown op 11 april een microgridzone. Een andere aansprekende locatie is het forteiland Pampus. “In deze UNESCO-gebied pruttelt momenteel nog een diesel. Die hopen we in 2020 ceremonieel te verwijderen”, lacht Meijer. “Ook daar willen we door het verbinden van alle energieopwekkers duurzaam in de energievraag voorzien.”
Duurzame gebiedsontwikkeling
Greenport Venlo bevindt zich in de onderzoeksfase. “Een andere start-up van Alliander is daar bezig om duurzame gebiedsontwikkeling vorm te geven en warmte te leveren. De ambitie is om de tuinders daar te helpen hun energie-infrastructuur zo efficiënt en betrouwbaar mogelijk in te richten. Soms met behulp van kabel, soms via een microgrid, soms door middel van een hybride oplossing, met in het achterhoofd de doelstelling om ook het bestaande elektriciteitsnet zo veel mogelijk te ontlasten.”
Foto bovenaan: De pilot op Pampus: opslag met oude EV-accu’s.