In het bijzijn van koningin Máxima opende Unipro in het Overijsselse Haaksbergen in mei 2014 zijn nieuwe pand. Vanaf de start noemde de vloerenspecialist dit pand ‘de groenste fabriek van Nederland’. Die uitstraling heeft het bedrijf geen windeieren gelegd: de vele positieve publiciteit resulteerde in extra werk. 

Naar schatting zijn de kosten van dit CO₂-neutrale gebouw zo’n 15% hoger zijn dan die van een regulier, soortgelijk gebouw. De verwachting is dat dit percentage binnen 8 tot 10 jaar is terugverdiend, onder andere door energiebesparing. “Maar er is meer. We hebben bijvoorbeeld een laag ziekteverzuim en zijn ervan overtuigd dat dit ook te maken heeft met het gebouw en de prettige werkomgeving", legt Maurice Beijk uit. Deze Duurzaam Gebouwd-expert is als specialist Duurzaam Bouwen en MVO ambassadeur in dienst bij Unipro.

"We spreken hier van een sfeerfabriek in plaats van een productiefabriek. Nieuwe en bestaande klanten conformeren zich graag aan onze groene uitstraling. Onze productie is omhoog gegaan en we laten mooie groeicijfers zien. Zelfs in deze moeilijke tijd. Ik durf te stellen dat we met dit groene gebouw niet alleen geld besparen, maar zelfs werk genereren. Stiekem hoop ik dat de extra omzet ervoor zorgt dat we de extra investeringen zelfs binnen 6 jaar hebben terugverdiend."

Imago chemisch bedrijf afschudden

Het Overijsselse bedrijf levert alles voor het leggen, onderhouden en renoveren van alle soorten vloeren. Ruim 50 jaar geleden begon het bedrijf met de productie van lijmen. Op dit moment werken er meer dan 100 medewerkers. Bij de plannen voor nieuwbouw werd een Programma van Eisen opgesteld, waarbij verduurzaming hoog in het vaandel stond. “Wij wilden het imago van chemisch bedrijf van ons afschudden. Want op de keeper beschouwd zijn wij dat natuurlijk", zegt Frank te Beke hierover. Samen met Gerben Bouwmeester vormt hij de directie.

"Groen en maatschappelijk verantwoord ondernemen stond bij ons altijd al hoog in het aanzien. In 1995 waren wij een van de eerste bedrijven, die lijmen op waterbasis ging produceren. In ons Programma van Eisen stonden onze wensen op een rij. Bij de bouw zijn ze allemaal gerealiseerd: een schoon en veilig gebouw, energiezuinig bouwen, met zo veel mogelijk hergebruik van materialen.”

'Noaberschap'-partners

Tal van duurzaamheidsaspecten maken het gebouw bijzonder. Beijk pikt er een paar aspecten uit. “Allereerst hebben we bouwpartners gezocht op basis van vertrouwen, het zogeheten 'noaberschap' zoals dat in Twente gebruikelijk is. Dus geen uitgebreide aanbesteding, maar we hebben het werk gegund aan bedrijven uit de buurt, die we al heel lang kennen, maar ook deels aan klanten waar we al lang zaken doen.”

Unipro presenteert zichzelf als de groenste fabriek van Nederland. (foto: Unipro)

Door bij het ontwerp van Te Kiefte Architecten uit Borne goed naar de natuur te kijken, werd de eerste energiewinst gehaald. “Zo is de vorm van het gebouw geïnspireerd op de vorm van een ei. Alleen die vorm al levert een energiebesparing van 10 tot 15% op.”

Glazen wand voor transparantie

Chemische bedrijven hebben in z’n algemeenheid nog altijd een slecht imago. Ze zijn milieubelastend en er vindt van alles plaats achter gesloten deuren dat voor de buitenwereld verborgen moet blijven. Unipro wilde het anders doen. “Wij wilden transparantie", vertelt Beijk. "Zo hebben we productiehal aan de zijde van de kantoren en de centrale ontvangsthal voorzien van een grote glazen wand, zodat je vanaf die zijde, en natuurlijk andersom, elkaar kunt zien. Het versterkt ook het 'wij-gevoel'. Dat is ook reden dat we een gezamenlijk bedrijfsrestaurant hebben, waar het personeel uit productie en van kantoor gezamenlijk eet.”

Baas over eigen gebouw

Veel energiebesparende technieken die in het gebouw zijn gebracht, zijn door menselijk ingrijpen direct te beïnvloeden. “Het gebouw is zongeoriënteerd, maar met automatische zonwering. Wil men echter wel de zon in het gebouw, dan is die zonwering heel eenvoudig uit te schakelen. En als de mechanische ventilatie aan staat, maar de medewerker wil liever het raam open zetten, dan schakelt de mechanische installatie vanzelf uit. Als gebruiker blijven we op die manier baas over het gebouw.“

Foto bovenaan: Beneden het bedrijfsrestaurant, linksboven het kantoorgedeelte en rechts zicht op de productieruimte. (foto: uitgeverij Gelderland).