Nog voor zijn verhuizing naar het ministerie van Veiligheid en Justitie interviewde Duurzaam Gebouwd Stef Blok in zijn functie als minister voor Wonen en Rijksdienst. Hij constateerde dat het hervormen van de woningmarkt goed is gelukt. Voor de toekomst ziet hij wel 3 grote opgaven voor de bouwsector. 

“De woningmarkt draait weer als een zonnetje. Maar de opgave voor energiebesparing is zo enorm, dat ik dat al een keer schetste als afspraken om een hele grote berg te gaan beklimmen en waarvoor het basiskamp net is ingericht. Voor ons ligt een heel ingewikkelde route met een heleboel tussenkampen en tegenslagen. Maar we gaan het wel realiseren!”

Welke opgaven ziet u?

“Recent schetste collega Henk Kamp van Economische Zaken namens het kabinet de routekaart tot 2050 en dan is er allereerst een heel grote technologische opgave. Met het bestaande instrumentarium zijn wij nog niet goed genoeg in staat om met name bestaande woningen echt energiezuinig te maken. De berekeningen die ik aan de Kamer heb gestuurd, laten zien dat energieneutraal maken met de huidige stand van de techniek bij bestaande huizen nog niet goed mogelijk is en ook niet terugverdiend wordt uit de te realiseren energiebesparing.”

U heeft het nu alleen over de bestaande voorraad?

“Precies. Want dat is natuurlijk verreweg het grootste deel van de woningvoorraad. De technologische opgave om die te verduurzamen met succes tegemoet treden, kan eigenlijk alleen maar als je dat én klantvriendelijk kunt doen én wanneer de investeringen terug te verdienen zijn uit de bespaarde energie. Daar ligt dus een enorme innovatie-opgave. Nu ben ik altijd optimistisch over technische vooruitgang. Het feit dat wij veel beter leven dan onze ouders en grootouders, is te danken aan allerlei innovaties. Dan is er de 2^e opgave: de financiering. De berekeningen waar ik net op wijs, laten zien dat er extra geld nodig is omdat het zich nu nog niet terugverdient.”

Dan is altijd de vraag: wie gaat dat betalen?

“Dat is ook een hele goede vraag, want een heleboel mensen kunnen het niet betalen en nog meer mensen willen het niet betalen. Als het dan uit ’s lands begroting moet, dan is dat altijd in concurrentie met andere belangrijke uitgaven bijvoorbeeld voor meer agenten, de huurtoeslag of de leraren. De 3^e belangrijke opgave is het meenemen van het publiek en dat is een opgave voor zowel de politiek als de ondernemers. Uit de onderzoeken die wij zelf ook hebben laten doen, blijkt dat het grote publiek helemaal niet voor ogen heeft wat er moet gebeuren. Als je hier zo meteen op straat gaat vragen wat men de belangrijkste problemen vindt, dan zullen mensen dit niet snel noemen. Terwijl er ingrijpende wijzigingen aan zitten te komen. Je moet mensen daar heel goed in meenemen, anders worden ze verrast en boos en dan gaan we die grote berg nooit beklimmen. Kortom, drie grote opgaven: technisch, financieel en het meenemen van de mensen. Dat is bij elkaar enorm veel.”

Hoe ziet u de verantwoordelijkheid van de politiek daarin?

“De klant is koning en de klant bepaalt of die woningen met besparing of verbouwingen voor besparing afneemt. Dus wij als politici moeten heel goed zorgen dat de communicatie met het publiek op orde is. Het bedrijfsleven heeft er een even belangrijke rol in. Wil je nieuwe producten aanbieden, dan moeten die aantrekkelijk zijn voor de klant. Daarvoor moet je de huid kruipen van de klant. Dat gebeurt al wel, maar dat kan nog beter.”

Waar doelt u op?

“Ik zie de initiatieven om ook prestaties in de vorm van garantie aan te bieden. Dus als de consument die investering doet, dan realiseren de aanbieders een bepaalde besparing of een bepaald comfort. Net als dat ik een auto koop of een horloge, dan krijg ik ook garantie. Dus dat soort van aanbiedingen moet je als aanbieder doen en ook aangeven hoe het leven van mensen comfortabeler en leuker wordt. Dat zal het geloof bij het grote publiek doen toenemen in al die oplossingen die geboden worden. Want men leest natuurlijk wel veel over innovaties en techniek en waar energie vandaan moet komen, maar de particulier moet kiezen: wat ga ik doen met mijn bestaande huis? Wie gaat dat betalen? Kan ik wel met mijn bank praten? Wil mijn bank wel naar mij luisteren hierover?”

Wie heeft de antwoorden?

“Nou, daar werk ik hard aan met mijn collega’s, maar voor bedrijven is er dus ook die opgave: kruip in de huid van de klant.”

De uitgebreide versie van dit interview met minister Blok verschijnt in Duurzaam Gebouwd Magazine #36. Dit vakblad komt half februari uit en is te lezen op DuurzaamGebouwd.nl/Duurzaam-Gebouwd-Magazine.