Vorige week hebben onderhandelaars overeenstemming bereikt over het Energieakkoord. Het akkoord bevat ondermeer afspraken over energiebesparing in de gebouwde omgeving (de eerste pijler van het akkoord). Minister Blok stelt geld beschikbaar voor het opzetten van een revolverend fonds voor het nemen van rendabele energiebesparende maatregelen in bestaande woningen.

Uit dit fonds kunnen woningbezitters geld lenen voor de financiering van deze maatregelen. Banken zijn uitgenodigd om te participeren in het fonds. Inmiddels heeft Rabobank aan deze oproep gehoor gegeven en heeft hierover in juli een intentieovereenkomst met het Rijk gesloten. ING heeft in mei een positief rapport gepubliceerd over energie-efficiëntie als interessante investeringsoptie.

Daarom acht ik de kans groot dat ING het voorbeeld van Rabobank zal volgen. Ook pensioenfondsen hebben inmiddels hun interesse getoond, dus dat revolverend fonds lijkt te gaan slagen. Dat is goed nieuws voor het milieu en ook voor bouwend en installerend Nederland, want er is berekend dat het akkoord minstens 15.000 banen zal opleveren.

Toch wil ik een kritische noot kraken over het Energieakkoord. Want in hoeverre is het akkoord ook goed voor de bewoners? Wordt er, voorafgaand aan de verduurzaming van de huizen, voldoende geluisterd naar hun wensen? Is hun rechtspositie voldoende beschermd? Bij een dergelijk groot akkoord dat gesloten wordt tussen de grote corporates van BV Nederland durf ik dat te betwijfelen.

Countervailing power
Deze twijfel komt mede voort uit misstanden uit het verleden. Zo denk ik aan het aantal gebreken bij oplevering van nieuwbouwwoningen, aan de toxiciteit van bepaalde isolatiematerialen bij na-isolatie van bestaande woningen en niet in de laatste plaats aan de discutabele reputatie van een aantal financiële instellingen.

Nu zijn dit wel de sectoren waar bewoners straks mee te maken krijgen als zij aan de slag gaan met het verduurzamen van hun woning en daarbij gebruik maken van het revolverend fonds. Wie komt dan op voor de belangen van de huurders en eigenaren van de woningen? Wie beschermt de rechten van de bewoners als de besparende maatregelen niet blijken te presteren zoals was voorgespiegeld? De bewoners zijn dan inmiddels wel de nodige financiële verplichtingen aangegaan.

Er mist in mijn ogen een countervailing power die bewoners bijstaat om voldoende tegenwicht te bieden aan de bouwer, de installateur en de financier om tot evenwichtige samenwerkingsovereenkomsten te komen.

Bewoners op 1
Bij de uitvoering van het Energieakkoord hoop ik van harte dat wij leren van fouten uit het verleden. Om energiebesparing in woningen tot een succes te maken is het voor alle partijen van groot belang om de bewoners op de eerste plaats te zetten en niet de bouwsector of financiële partijen. Laten wij er in gezamenlijkheid voor gaan om bewoners in staat te stellen hun woning te verduurzamen op basis van prestatieafspraken en garanties die worden nagekomen en ook worden gemonitord.

Model-prestatiecontract
Ik zie daarom een duidelijke meerwaarde van een model-prestatiecontract voor de verduurzaming van woningen, die door alle marktpartijen wordt gedragen en die kan worden gebruikt voor het borgen van een goede werking van energiezuinige woningen. Bij het opstellen van een dergelijk document zie ik een belangrijke rol weggelegd voor partijen als Vereniging Eigen Huis en de Woonbond. Ik denk graag mee.

Auteur: Albert Hulshoff

De samenvatting 'Energieakkoord voor duurzame groei' is in te zien.