Beste Twitter en LinkedIn volgers,

Kerst. Een tijd van rust. Maar ook een tijd van liefhebben. Een tijd waarin respect en gezelligheid de boventoon voeren. Maar waarom alleen in deze periode? Ik zie steeds vaker dat, met name online,  koplopers publiekelijk worden neergehaald. Als voorbeeld Jesse Klaver. Hij blijkt niet duurzaam te wonen, zo kopte de krant. Zijn huis staat te koop en dat is een mooie aanleiding om hem, als een van de duurzame koplopers, te kakken te zetten. Politiek noemen we dat.

Niks is minder waar. Het is de waan van de dag. Triest vind ik dit. Juist nu, in een tijdperk waar wij de mensen die zich hard maken om klimaatverandering keihard nodig hebben, moeten wij ze koesteren in plaats afzeiken. Want ook ik hoor steeds vaker termen als ‘neoliberalistische extremist’, ‘zak hooi’ of ‘debiel’,  als ik mijn mening deel.

Dat klimaatverandering en de samenleving een complexe opgave is, duidt het schema uit het boek Limit of Growth uit 1972. Groei van de bevolking, groei van economie, groei van consumptie met als gevolg uitputting van grondstoffen, groei van CO2 uitstoot en opwarming van de aarde, afname van de gezonde leefomgeving en uitputting van onze aarde. Niks kan los van elkaar worden gezien.

Limit of Growth

De complexiteit van de voorliggende opgave wordt vandaag de dag steeds meer zichtbaar. Het zijn niet alleen de niet duurzame huizen en de fossiele en/of elektrische auto’s die voor klimaatverandering zorgen. Het is het systeem dat ons zoveel welvaart heeft gebracht, die de klimaatverandering veroorzaakt. Geen negatieve invloed hebben op klimaatverandering is ook onmogelijk als individueel mens. Zelfs de activist Paul Kingsnorth moest in VPRO Tegenlicht op 16 december erkennen dat ook hij als individu een negatieve impact heeft op het milieu. Gelukkig weten we allemaal welke invloed Paul heeft. Juist dat effect moeten wij koesteren.

Want ja, ook ik vlieg wel eens. Dat ik mijn CO2 compenseer, maakt het nog niet goed. En ja, ook mijn afvalbakken met gescheiden afval zitten vol. En ook ik weet niet of dit allemaal wordt gerecycled zoals de ideale theoretische circulaire modellen beloven. Dat mijn eigen huis energieneutraal en gasloos is, maakt het nog geen duurzaam huis. Grondstoffen zijn gewonnen en komen niet meer terug op de plek waar ze zijn gewonnen. Ook in mijn huis niet. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Dus ja, ook ik maak als individu een negatieve impact op het milieu.

Maar dit wil niet zeggen dat wij als individuen het opgebouwde welvaartsysteem kunnen ombouwen naar een welzijnsysteem. Juist daar hebben wij de Jesse Klavers en Marjan Minnesma’s van deze wereld keihard nodig. Dit welzijnssysteem kan ons namelijk zoveel meer brengen dat we nu inzien. Deze mensen, maar ook jij en ik, kunnen een positief effect hebben om de klimaatverandering te verminderen en op ons als mensen. Zo ontwikkelt het bedrijf waarvoor ik sinds medio 2017 werk, alleen nog maar gasloze en voornamelijk energieneutrale woningen. Daarnaast werken wij iedere dag hard aan nog gezondere woningen in Nederland. Wij zaaien bijenvelden in, maken levende groene gevels en introduceren op verschillende plekken deelauto’s. En werken hard aan wijken waar we willen zorgen dat mensen langer kunnen leven door de gebouwde omgeving anders in te richten. Dit vanuit een overtuiging dat iedereen een bijdrage kan leveren aan die duurzame wereld.

Een welzijnsysteem. Dat is mijn droom. Daar blijf ik me hard voor maken, ondanks dat mensen mij betittelen als een zak hooi…

Ik wens iedereen een nieuwjaar met veel geluk en gezondheid. Enne, wees een beetje lief voor elkaar.

Met vriendelijke groet,

Onno Dwars