De Europese Unie gaat steeds meer bedrijven verplichten te rapporteren over duurzaamheid. De nieuwe Europese regels over de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) moeten ervoor zorgen dat de kwaliteit van de informatie en de transparantie over milieu- en sociale impact van bedrijven verbeteren. Daarmee moeten we uiteindelijk, zo schrijft Lars de Vilder (Alba Concepts), de transitie naar een duurzame economie realiseren.

“Bij duurzaamheidsrapportages denken de meeste mensen aan de jaarrapporten van multinationals. Rapporten van minimaal vijfhonderd pagina’s, waarin beursgenoteerde bedrijven zichzelf van hun beste kant laten zien. Er is al jarenlang kritiek op de manier waarop grote bedrijven rapporteren over duurzaamheid. Bijvoorbeeld over de vrijblijvendheid, de kwaliteit en betrouwbaarheid van de informatie en over het gebrek aan transparantie in de verslaglegging. Als het aan de Europese Commissie ligt gaat dit compleet veranderen.

Verplicht

De Europese Commissie wil namelijk dat rapporteren over duurzaamheid op gelijke voet wordt gesteld met de financiële rapportages die bedrijven al decennialang gewend zijn te maken. Een belangrijke stap hiervoor was de introductie van de CSRD in 2021. Deze nieuwe regelgeving verplicht rapportage over duurzaamheid onder andere voor bedrijven met meer dan 250 werknemers, 40 miljoen euro omzet en 20 miljoen euro balanstotaal. Voldoe je twee boekjaren aan twee van deze criteria, dan moet je rapporteren volgens de CSRD én het jaarverslag laten controleren door de accountant. Naar schatting zijn er in de Europese Unie meer dan 50.000 bedrijven voor wie dit zal gaan gelden.

Hoewel de CSRD zich voorlopig richt op grote bedrijven, is de kans groot dat dit invloed zal hebben op de gehele economie. Dit komt namelijk door de verplichte rapportage over duurzaamheidsinformatie in de toeleverings- en waardeketen. Om hierover te rapporteren zullen grote bedrijven op zoek moeten naar extra informatie, bijvoorbeeld over de producten of diensten die ze inkopen. Denk hierbij aan de locatie en wijze waarop een product geproduceerd wordt, maar ook aan wat er met een product gebeurt nadat het verkocht is.

Dit betekent dat de gehele waardeketen, van producenten en toeleveranciers tot afnemers en afvalverwerkers, om duurzaamheidsinformatie gevraagd zal worden. Op deze manier zullen ook mkb’ers steeds meer vragen krijgen over hun duurzaamheidsbeleid- én prestaties. Experts verwachten dan ook dat de gevolgen van deze regelgeving groot zullen zijn.

Wat kun je nu al doen?

Wij adviseren iedereen om zo snel mogelijk aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld door in kaart te brengen waar de organisatie nu staat, welke informatie reeds beschikbaar is en wat er nog allemaal ontbreekt. Ook is het van belang om na te denken over de duurzaamheidsstrategie en bijbehorende doelstellingen van de organisatie. Bij Alba Concepts volgen we de ontwikkelingen rondom CSRD op de voet en helpen we diverse organisaties met hun duurzaamheidsstrategie.

Op het eerste gezicht kan de omvang van de CSRD-regelgeving wat overweldigend overkomen. Daarom benadrukken wij vaak dat je niet alles tegelijk hoeft te doen. Voor iedere organisatie is het belangrijk om te focussen op de duurzaamheidsaspecten die er werkelijk toe doen. In iedere organisatie(context) spelen tenslotte andere thema’s. Deze thema’s brengen we in kaart met behulp van een op maat gemaakte materialiteitsanalyse. Deze analyse laat zien welke duurzaamheidsaspecten het meest relevant zijn voor de organisatie en bepaalt ook grotendeels welke onderwerpen moeten terugkomen in de duurzaamheidsrapportage.

In de bouw- en vastgoedsector kijken we dan bijvoorbeeld naar het energieverbruik van gebouwen en de totale milieubelasting van de (bouw)materialen. Daarmee heb je direct twee belangrijke milieuaspecten te pakken. Bij de sociale thema’s kijken we bijvoorbeeld naar de effecten van een gebouw op de gezondheid van gebruikers, de veiligheid op de bouwplaats en verantwoord inkopen. Ten slotte ligt binnen de beleidsthema’s een vergrootglas op de manier waarop besluiten tot stand komen, op de bestuurscultuur en op het zakelijk gedrag van de organisatie.

Is CSRD een vloek of een zegen?

De CSRD past in een bredere ontwikkeling waarin we zien dat duurzaamheid niet langer vrijblijvend is, maar juist een voorwaarde is voor de continuïteit van iedere organisatie. Critici zeggen dat de CSRD voor nog meer administratieve rompslomp zorgt en alleen een ‘rapportage-feestje’ is voor de accountants. Voorstanders benadrukken dat verplichte rapportage over duurzaamheid essentieel is om vooruitgang te meten en aan te jagen. Volgens hen zorgt transparantie en vergelijkbaarheid met concurrenten namelijk voor extra prikkels om duurzame keuzes te maken. Bovendien wijzen voorstanders op het feit dat deze prikkels doorwerken in de gehele waardeketen, waardoor fabrikanten, (toe)leveranciers, handelaren en klanten allemaal tegelijkertijd gestimuleerd worden om duurzamere keuzes te maken.

Hoe je het ook ziet, voor veel organisaties is dit hét moment om serieus werk te maken van hun duurzaamheidsbeleid en -strategie. Organisaties kunnen de CSRD-rapportage gebruiken als opstapje naar het effectief gaan meten en sturen op duurzaamheid. Om vervolgens, in plaats van reactief op wetgeving, proactief in te spelen op trends en ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid.”

Alba Concepts helpt organisaties bij hun duurzaamheidsrapportage, niet vanuit compliance, maar vanuit een intrinsieke motivatie om de organisatie én de keten in de kern te verduurzamen. Wil jij ook hiermee aan de slag gaan? Neem dan contact op met Lars de Vilder.

Tekst: Lars de Vilder
Beeld: Shutterstock

Bekijk ook onze speciale Lunchlezing over de Corporate Sustainability Reporting Directive.