EPC=0, slopen en vervangende nieuwbouw in 25 dagen, continue verbetering van processen, een hoge kwaliteitsambitie, veel keuzemogelijkheden voor de toekomstige huurders, en dat alles onder toezicht van de zeer betrokken wijkbewoners. Dit alles kan in één project: in het Kennispartnerproject Vogeltjesbuurt te Tilburg van bouwbedrijf Van der Weegen in nauwe samenwerking met partners komen deze aspecten samen.

Het is een open deur, maar bouwen blijft mensenwerk. Het (bouwplaats)personeel moet dan ook worden meegenomen in de aspecten van lean bouwen, in het kwaliteitsbesef en de gewenste technische vaardigheden hiervoor. Motiveren en daar waar nodig trainingen inzetten om de gezamenlijke doelen te halen. Maar aan de andere kant de gewenste doelen meetbaar maken en controleren. De resultaten hiervan weer direct meenemen in het proces en daar de betrokkenen mee confronteren en verbeteringen doorvoeren. Verbeteringen op de bouw die direct doorgevoerd moeten worden en eventueel herstel van hetgeen al gebouwd is. Daarnaast is het input voor productvernieuwing of verbetering waar de leverancier mee aan de slag moet.

Maar hoe werkt dit nu alles in de praktijk? Vanuit het kennispartnerproject werd er gekeken naar de luchtdichtheid. De gestelde doelen waren bij de samenwerkingspartners bekend. Er moest een luchtdichtheid gerealiseerd worden met een qv10-waarde van 0,4 dm3/s.m2. Er moest dus een goede luchtdichting zijn bij de kozijnen (aansluiting glas op kozijn, draaiende delen, ventilatieroosters en suskast), bij de aansluiting van de kozijnen op het prefab betonnen binnenspouwblad en bij het prefab betonnen binnenspouwblad op de overige bouwelementen als vloer en dak. Verder zijn de doorvoeringen van leidingen en kanalen van belang. Hiervoor zijn al ultrasound metingen uitgevoerd in de kozijnfabriek en in de betonfabriek, waar de kozijnen geplaatst werden, voordat dit alles naar de bouwplaats ging.

De ultrasound metingen geven een goede indicatie van mogelijke luchtlekkages. Bij luchtlekkages gaat het niet alleen om energieverlies door ongewenste infiltratie, maar ook om comfort, geluidsisolatie, vocht- en thermische problemen. Voorafgaand aan de metingen is door de betonfabriek in samenwerking met de leverancier van luchtdichtingsmaterialen bekeken wat de beste oplossingen zijn en hoe dit aangebracht moet worden. Naast het monteren van de kozijnen werden ook in de fabriek de rondgaande luchtdichtingen op het prefab betonelement aangebracht.

Metingen op de bouwplaats

Ook op de bouwplaats zijn bij de montage van het complete element opnieuw steekproefsgewijs ultrasound metingen gedaan voor een goede indicatie van de luchtdichtheid. Daarnaast worden er steekproefsgewijs blowerdoortesten gedaan op het moment dat de gebouwschil is gesloten. Mogelijke luchtlekken worden opgezocht en er wordt gekeken waar verbetering mogelijk is. Zo is er in nauwe samenwerking met de leverancier van luchtdichtingsmaterialen gezocht naar een goede oplossing voor de meterkast. Dit blijft altijd een kritisch punt gezien de vele doorvoeringen naar de kruipruimte, naar buiten en naar boven. Tijdens de blowerdoor-test waarbij wij aanwezig waren lag de gemeten waarde al bijna 25% beter dan het gestelde doel. Dat wil dan niet zeggen dat er dan niet meer gekeken moet worden naar verbeteringen. Het blijft een continu verbeteringsproces.

De leverancier van de luchtdichtingsmaterialen heeft een toolboxmeeting op de bouwplaats verzorgd voor het (bouwplaats)personeel. De bijeenkomst had tot doel te motiveren waarom luchtdicht bouwen van belang is en het bouwplaatspersoneel te ondersteunen in hun technische competenties.

Het draait om de praktijk

In theorie weten we dit allemaal wel. Maar om dit in praktijk te brengen is toch wel wat moeilijker. Het geheel van samenwerking, bekendheid met de vraagstelling bij alle ketenpartners, de juiste technische competenties, een continue drive om verder te verbeteren, kwaliteitsbesef en de bereidheid kennis te delen maken dit kennispartnerproject uniek.

Een bouw die alleen maar succesvol kan worden in goede samenwerking tussen de verschillende bouwpartners. Dus van sloper, ontwerper, toeleveranciers tot en met het bouw- en installatiebedrijf. Maar waar ook samen gekeken moet worden naar de vraag hoe de bouwopgave het beste opgelost kan worden. Oplossingen die zoveel mogelijk al vanuit de fabriek worden aangeboden, zodat de doorlooptijd op de bouw verder wordt verkort. Maar waar aan de andere kant ook financiële en praktische afwegingen gemaakt moeten worden bij de beslissing wat waar het beste gemaakt kan worden. In de fabriek of op de bouw. Daarnaast moeten de partners, met het oog op verbeteringen gedurende het proces, aanpassingen aanbrengen. De bouw zelf is wel gewend aan deze flexibiliteit, maar bij een fabriek is deze gewenste flexibiliteit een grotere uitdaging.

Auteur: Ruud Geerligs, programmamanager SBRCURnet