Zorgorganisatie Beweging 3.0 heeft in Amersfoort voor het Sint Elisabeth Verpleegen Gasthuis een nieuw woonconcept voor dementerende ouderen geïntroduceerd. Verlichting speelde daarin een belangrijke rol, want goed licht heeft een positief effect op het welbevinden van de bewoners. Aan leverancier en adviseur Led Supply Europe uit Heteren was het de taak om aan die wens gehoor te geven. “De doelgroep is heel specifiek en per ruimte moet je een afweging maken.”

Zorgorganisatie 3.0 Beweging is met 2.300 medewerkers en ruim 1.700 cliënten een van de grotere zorgorganisaties in Midden-Nederland. Een van haar locaties, het Sint Elisabeth Verpleeg- en Gasthuis, biedt onderdak aan honderd dementerende ouderen. Voor de opdrachtgever stond het welbevinden van de specifieke doelgroep voorop, maar waren op de achtergrond ook Total Cost of Ownership en aspecten rond verduurzaming belangrijk. Projectmanager Ton Goeman van Beweging 3.0 legt uit hoe het verpleegtehuis eruit ziet na de verbouwing: ”Onze bewoners zijn verdeeld over 12 woongroepen, die zijn georganiseerd als een huisgezin. Hierbij spelen mantelzorgers en familie een belangrijke rol. De woongroepen zijn ontworpen als een huis, met een eigen voordeur, een woonkamer en een keuken, een toilet, slaapkamers en een buitenruimte.”

Healing environment en evidence based design

De uitgangspunten van Healing Environment en Evidence Based Design zijn verwerkt in het ontwerp, waarbij een gezonde omgeving met voldoende licht, een goede luchtkwaliteit, heldere routing, kleur en structuur bijdragen aan de kwaliteit van leven. “We hebben belevingshoeken met thema’s en met een bijbehorende sfeer ingericht, bijvoorbeeld een bushalte en een bioscoophoek met 50'er-jaren sfeer.” 

Na een uitgebreide selectie kwam architectenbureau Ebbens Architecten uit Epe uit de bus als het bureau dat het best aansloot bij de visie van de opdrachtgever. Mede omdat het bureau een heldere ontwerpvisie presenteerde en de nodige ervaring heeft met de zorggerelateerde bouw. Voor projectarchitect Michiel Kobussen en de opdrachtgever was sloop geen optie. “Samen met de opdrachtgever waren erover eens dat het gebouw, begin jaren '80 gebouwd, nog in goede staat verkeerde en qua structuur en indeling voldeed aan onze wensen. Ook vanuit de duurzaamheidsgedachte was sloop geen optie en hebben we dus gekozen voor herontwikkeling. Het huis staat weliswaar niet op de gemeentelijke monumentenlijst, maar het is wel een markant en beeldbepalend gebouw. Daarom wilden we ook aan de zichtzijde van het gebouw niet veel aanpassingen maken.”

Renovatie in 2 fases

Renovatie en herontwikkelingen brengen ‘beperkingen’ met zich mee. Kobussen zag zich dan ook voor een aantal uitdagingen en een flinke puzzel geplaatst. Bovendien moest de renovatie in twee fases plaatsvinden om een thuis te blijven bieden aan een groot deel van de oorspronkelijke bewoners. “We wilden dat alle groepen een eigen toegang tot het gebouw zouden krijgen. Vroeger was er een grote hoofdingang met een centraal trappenhuis en een diensttrappenhuis, maar dat laatste is overbodig geworden. Het diensttrappenhuis is nu alleen nog toegankelijk voor eigen medewerkers en diensten. In plaats daarvan hebben we 2 separate trappenhuizen gebouwd, zodat de groepen hun eigen entree hebben.”

Beeld: Marco Vellinga

Het volledige artikel staat in Duurzaam Gebouwd Magazine #37. Lees het volledige artikel in een .pdf-bestand of bekijk het volledige magazine op DuurzaamGebouwd.nl.

Lees meer artikelen over wonen, zorg en welzijn op www.zorgsaamwonen.nl