Levert energiezuinig bouwen ook voldoende comfort?

Levert energiezuinig bouwen ook voldoende comfort?

Luchtdicht bouwen klinkt aantrekkelijk als het om energiebesparing gaat. Maar garandeert dit ook altijd voldoende comfort? Een goede ventilatie blijft noodzakelijk, zeggen de deskundigen, maar hoe doe je dat het beste in de praktijk? Tijdens de Duco-seminars blijkt dat een antwoord op deze vraag van veel factoren afhankelijk is.

Wie energiezuinig wil bouwen, moet ervoor zorgen dat de warmte niet verloren gaat of dat kou in de woning kan binnendringen. Om dit te bereiken, streven de meeste architecten naar het creëren van een luchtdichte constructie. Maar hoe zorg je ervoor dat de ventilatie goed gebeurt?

“Ventilatie is het vervangen van vervuilde lucht door verse lucht”, vertelde ISSO-projectcoördinator en NEN-commissievoorzitter Marco Hofman tijdens een seminar van Duco Ventilation & Sun Control. “Verversing van de binnenlucht is noodzakelijk, zodat ruimten in een woning geschikt zijn voor verblijf van mensen, er geen gezondheidsschade optreedt en de kwaliteit van de woning niet achteruit gaat.”

Eisen aan kwaliteit van ventilatoren

Volgens hem ontbreekt het niet aan regelgeving. Op Europees niveau zijn de eisen rond de energieprestatie van gebouwen vastgelegd in de EPBD (Energy Performance of Buildings Directive). “Daarnaast stelt de Ecodesign-richtlijn eisen aan de kwaliteit van ventilatoren en luchtfilters in ventilatiesystemen. In Nederland wijst het Bouwbesluit uit 2012 de NEN-normen aan ten aanzien van het functioneren en de prestaties van ventilatievoorzieningen, waarbij onder meer aspecten als veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid en energie en milieu aan de orde komen.”

Vanuit het Bouwbesluit zijn er verschillende bepalingen die de kwaliteit van de installatie waarborgen, zoals de NEN1087/8087 die voor respectievelijk nieuwe en bestaande gebouwen de bepalingsmethoden voor ventilatiesystemen vastlegt, de NEN5077 die de geluidwering in gebouwen behandelt en de NEN7120/8088, die handelen over de energieprestatie en ventilatie van gebouwen. “Energiezuinigheid en luchtdichtheid zijn uiteraard van groot belang, maar in feite is het comfort binnen een woning het allerbelangrijkst”, benadrukte Hofman.

Hij wees erop dat de NEN 1087/8087 inmiddels 15 jaar oud is en dat revisie daarom dringend noodzakelijk is. “Praktijkonderzoek wijst uit dat 25% van de doorgemeten groep van nieuwe woningen niet aan de normcapaciteit uit NEN1087 kan voldoen, voor slaapkamers voldoet soms zelfs 40% niet aan de normering. De in de norm vermelde grondslag ten aanzien van de drijvende krachten, die zorgen voor de luchtstromen in de woning, behoeven aanpassing. Daarnaast is het belangrijk dat de normen gebaseerd zijn op een reëel in plaats van op een ideaal gebruikersgedrag, zoals nu het geval is.”

Onnodige luchtweerstand en energieverliezen

Los van het feit of de normen juist zijn, gaat het ook in de praktijk niet altijd naar wens, vertelt Hofman. Bij voorbeeld ten aanzien van de installatie van het ventilatiesysteem. “Het aanbrengen van flexibele kanalen gebeurt soms niet goed. Hierdoor treden onnodig grote luchtweerstanden en energieverliezen op. Toevoerventielen zijn regelmatig verkeerd geplaatst: het komt voor dat er geen geluiddempende voorzieningen zijn opgenomen in het mechanisch ventilatiesysteem, terwijl het inregelen van de installatie na montage niet altijd plaatsvindt.” 

Het comfort binnen een woning is het allerbelangrijkst"

Marco Hofman, comissievoorzitter NEN

Ook Willem Koppen, directeur van adviesbureau Koppen, wees erop dat het streven naar energiezuinigheid lang niet altijd een comfortabel binnenklimaat garandeert. “Onbedoelde luchtlekken kunnen leiden tot lekkages en comfortproblemen, zoals tocht. Door infiltratie van koude lucht kan de constructie plaatselijk afkoelen. Hierdoor neemt de kans op (inwendige) condensatie toe. Bovendien kan luchtlekkage leiden tot onnodig energieverlies.”

Uit één van de praktijkgevallen die Koppen presenteerde, kwam naar voren dat in sommige gevallen ventilatieroosters zelfs in gesloten toestand nog grote hoeveelheden lucht doorlieten. Hierdoor ontstond een koudeval langs de glasoppervlakken. 

Projectneutrale database

Volgens Koppen vindt er momenteel een belangrijke ontwikkeling plaats: de openbaar toegankelijke database Bouw Inzicht Opname Methodiek (BIOM) is in opbouw met technische gegevens uit schadedossiers en bouwrapportages tot meer dan 20 jaar terug. “Deze omvangrijke databank bevat projectneutrale foto’s. De databank krijgt na autorisatie continu aanvullingen en verbeteringen. Het gaat om een educatief instrument, zodat iedereen van gemaakte fouten kan leren.”

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c40 c148 c225 c243
<span>Clubs in actie voor verduurzaming voetbalaccommodatie </span>

Clubs in actie voor verduurzaming voetbalaccommodatie ...

Ruim 300 voetbalclubs kwamen in actie tijdens De Groene Clubweken, een initiatief van de KNVB en duurzaamheidspartner Alklima / Mitsubishi Electric. Met als doel ...

Lees verder

c21 c41 c120 c148 c225
Nieuw kantoor helpt groeiplannen in regio versnellen

Nieuw kantoor helpt groeiplannen in regio versnellen

In het zuiden van het land, op 10 minuten loopafstand van Eindhoven Centraal Station, betrok internationaal adviesbureau Turner & Townsend een nieuw kantoor. ...

Lees verder

c21 c148 c225
Kennisdelen over innovatieve binnenklimaatoplossingen

Kennisdelen over innovatieve binnenklimaatoplossingen

Een roadshow brengt specialisten bij elkaar, om kennis mee te delen en te sparren over innovatieve oplossingen voor binnen ventilatie. Op deze manier komen samenwerkingen ...

Lees verder

c21 c41 c148 c184 c225
<span>Hoger rendement en minder milieu-impact voor warmtepompen</span>

Hoger rendement en minder milieu-impact voor ...

Een hoger rendement op zowel tapwater als ruimteverwarming: deze eigenschappen blijken uit testen voor gecontroleerde kwaliteitsverklaringen voor de nieuwe lucht/water-warmtepompen ...

Lees verder

c21 c40 c148 c225 c243
Duurzaamheid gaat verder dan de energieprestatie

Duurzaamheid gaat verder dan de energieprestatie

Tijdens bouwprojecten ligt de focus nu vooral op het toepassen van een energiezuinig systeem. Liever ziet René Cas van R-Vent dat er naast die energieprestatie ...

Lees verder

c21 c26 c148 c185 c243
Integrale verduurzaming voor Langeveld Building

Integrale verduurzaming voor Langeveld Building

Een energiezuinig onderwijsgebouw dat tegelijk klimaatadaptief, circulair en groen is. Die uitvraag stelde de Erasmus Universiteit Rotterdam voor het nieuwste gebouw ...

Lees verder

c21 c125 c148 c225 c243
Warmte en stroom combineren voor een flexibeler energienet

Warmte en stroom combineren voor een flexibeler ...

In 2021, tijdens de ontwerpfase van de Regionale Energie Strategie (RES), stond het de bestuurders niet op hun netvlies. Tegenwoordig, bij de uitvoering van de ...

Lees verder

c21 c148 c225 c243 c263 c298
‘Dit is impact: gasverbruik van 8 miljard kuub naar 2’

‘Dit is impact: gasverbruik van 8 miljard ...

Om de uitstoot van schadelijke broeikasgassen fors te verminderen, is massa noodzakelijk. Niet alleen de mensen die in verduurzaming geloven moeten in beweging ...

Lees verder

c21 c148 c225 c263 c265
Deze luchtbehandelingskast brengt verduurzaming dichterbij

Deze luchtbehandelingskast brengt verduurzaming ...

Maandenlang moesten we toekijken hoe de energieprijzen stegen tot nieuwe en absurde hoogtes. Hoewel de prijzen op het moment van schrijven iets lijken te dalen, ...

Lees verder

c21 c148 c225 c263
Klimaatsystemen worden slimmer, zuiniger én stiller

Klimaatsystemen worden slimmer, zuiniger én ...

Stijgende energieprijzen, personeelstekorten, transportproblemen en een toenemende vraag. De markt voor airco’s en lucht-water warmtepompen is volop in beweging. ...

Lees verder

c21 c148 c225 c263
Elke zone in je woning verdient eigen ventilatie

Elke zone in je woning verdient eigen ventilatie

Ventilatie is niet een kwestie van één oplossing voor je hele woning. Je huis is een verzameling van verschillende ruimten, die elk hun eigen ventilatie ...

Lees verder

c21 c148 c225
Maak woningen gereed voor hybride warmtepomp

Maak woningen gereed voor hybride warmtepomp

Nog een kleine drie jaar en dan valt het doek voor nieuwe HR-ketels. Bij vervanging van die installatie dient de keuze te vallen op een duurzaam alternatief met ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up