Een jaar geleden, op 1 januari 2021, werd afscheid genomen van de Energie Prestatie Coëfficient (EPC). Na jaren van trouwe dienst en het nodige sleutelwerk om het ambitieniveau te verhogen, maakte de bouw- en vastgoedsector kennis met de Bijna Energieneutrale Gebouwen-wetgeving (BENG). We spraken over de ervaringen met BENG in het eerste jaar met de experts Steven Akkermans en Frederik de Kok.

Is BENG in dit eerste jaar goed van de grond gekomen? Het korte antwoord op die vraag is: ja en nee. De introductie bracht in de eerste helft van 2021 weinig fanfare met zich mee. Dat had ongetwijfeld te maken met covid-19, maar ook met de opstartfase van de eerste BENG-projecten, waar het aan snelheid ontbrak.

“We zagen dat er in december 2020 nog aardig wat omgevingsvergunningen werden ingediend, terwijl een maand later de BENG-wetgeving gold”, weet Steven Akkermans. “We merken in de markt dat iedereen op zoek is naar handvatten. De eisen liggen anders ten opzichte van de EPC en dat betekent dat je in een vroeg stadium van het bouwproces [VO of zelfs SO, red.] moet gaan rekenen voor de BENG. Daarnaast heb je een meer holistische blik nodig en krijgt de thermische schil bijvoorbeeld een belangrijkere rol.”

Integrale aanpak

Voorheen werd een energetische minimumeis meestal opgelost met extra pv-panelen. Nu krijgt de thermische schil de aandacht die het verdient. “De EPC-gedachte zit nog wel in de hoofden van partijen”, vertelt Frederik de Kok. “De BENG is gebaseerd op het Trias Energetica-principe en daagt uit om op verschillende vlakken goed te scoren, waaronder op het beperken van de warmtevraag van gebouwen. Ontwikkelaars en aannemers moeten zorgen voor een goede samenhang tussen installaties en gebouw, want de ene stap beïnvloedt de andere. Bij Ballast Nedam vinden we het belangrijk om bewustwording te creëren rondom de BENG-richtlijnen, zodat we zowel intern als extern deze integrale aanpak omarmen.”

Voor zowel Akkermans als De Kok betekende dat een investering in tijd en energie, onder andere in een opleiding. “We zijn opgestaan binnen onze organisatie om ons te gaan specialiseren in BENG en ons het onderwerp eigen te maken”, gaat Akkermans verder. “De opleidingen zijn afgerond en we hebben de diploma’s nu in handen.”

Roadshows en kennisdeling

Dat BENG een belangrijk onderwerp is binnen Ballast Nedam, blijkt onder andere uit de aandacht die het krijgt. ‘’Langzaam dringt door dat onze sector bewijs moet leveren over onze realisaties. We geven onder andere presentaties bij onze regiokantoren om te informeren en te inspireren rondom de nieuwe wetgeving”, gaat De Kok verder. “Je merkt enthousiasme om BENG op te pakken, maar een kritische noot is de hoeveelheid extra werk die het met zich meebrengt. Het kan een papieren tijger worden, maar positief is dat je kwaliteit aantoont en onderbouwt.”

Energienul of energiepositief

De eerste stappen voor BENG-realisaties vanuit Ballast Nedam zijn inmiddels gezet. Twee BENG-projecten zijn afgerond, waar Akkermans en De Kok meer over weten. Allereerst legt De Kok uit dat Ballast Nedam hogere ambities aanhoudt dan BENG: “Wij zien BENG als de bezemwagen. Dat je eraan voldoet, wil niet per definitie zeggen dat je ook goed bezig bent. In 2017 besloot de ontwikkelingstak van Ballast Nedam alleen nog nieuwe projecten te ontwikkelen met duurzame elektrische oplossingen, zonder gasaansluiting. Sinds 2019 worden alle zelf ontwikkelde grondgebonden woningen geheel energieneutraal met een EPC van 0 of lager. Daar voegen we klimaatadaptieve en natuurinclusieve ambities aan toe. Vanzelfsprekend verschillen die ambities soms van wat opdrachtgevers voor zich zien. We willen adviseren en ondersteunen om samen de lat hoger te leggen.”

Het tij gaat keren

Naarmate de bouw- en vastgoedsector ‘went’ aan BENG, gaan we meer van dergelijke projecten zien, denken Akkermans en De Kok. “De aanloop is wat lastig gebleken voor veel partijen, maar het tij gaat keren”, verwacht Akkermans. “We zijn blij met de meer integrale kijk op verduurzaming en denken dat het bewustwording vergroot.”

De Kok voegt toe en besluit: “Niet alleen bij ketenpartners maar ook bij eindgebruikers. Het nieuwe energielabel neemt bewoners mee in de communicatie en maakt ze bewust van de oplossingen die we als sector bieden. Het biedt een uitgebreid en gedetailleerd inzicht in de energieprestatie van de woning. Zo krijgt de eigenaar een concreet verbeteradvies om de energieprestatie verder te verbeteren.”

Lees nu het complete verhaal met Akkermans en De Kok in ons gratis digitale magazine BENG.

Tekst: Marvin van Kempen
Foto's: www.lente-akkoord.nl - RVO