Corona in bouwprojecten: 17 tips én webinar voor meer speelruimte

timer6 min
Corona in bouwprojecten: 17 tips én webinar voor meer speelruimte

Het lijkt wel een slechte mop. Zitten drie adviseurs en een advocaat in een oude tandpastafabriek… Zegt één adviseur: partijen verlangen nog steeds naar meer speelruimte in bouwprojecten. Zegt de rest: ja, we moeten nog meer sturen op samenwerking en beter anticiperen op risico’s. Een maand later begint de coronacrisis. Hoogste tijd voor een webinar. 

Het is 5 februari 2020, plaats van handeling is het nieuwe hoofdkantoor van TwynstraGudde in de voormalige Prodentfabriek in Amersfoort. Op initiatief van het Bouwgenootschap, denktank binnen Duurzaam Gebouwd, zitten naast TwynstraGudde ook experts aan tafel van Antea Group, Tauw en Construct Advocaten. Aanleiding is de aanhoudende zoektocht van partijen in de bouwsector om elkaar meer licht in de ogen te gunnen. Om beter gebruik te maken van elkaars kernkwaliteiten. En om dat te vertalen naar contracten en de samenwerking binnen bouwprojecten. Kortom: ondanks het positieve effect van de Marktvisie verlangen partijen nog steeds naar meer speelruimte binnen bouwprojecten.

De experts aan tafel besluiten hun kennis - over mogelijke oplossingen - te bundelen in de vorm van een publicatie die komend najaar moet verschijnen. Het wordt een verzameling van tips met best practices over hoe je tijdens de voorbereiding, aanbesteding en uitvoering van bouwprojecten speelruimte kunt organiseren. Zodat je meer wendbaarheid, veerkracht en een betere sfeer creëert. Met als doel een beter resultaat voor iedereen.

Webinar

Het is 1 april geworden en de experts zitten in een videocall. Hun goede voornemen is ingehaald door de coronacrisis. Het is nu zaak om zelf ook wendbaar te zijn. De ambitie voor een publicatie voor 'normale omstandigheden' blijft bestaan. Daarnaast besluiten de experts om nú al 17 tips te publiceren, speciaal gericht op het omgaan met de coronacrisis binnen bouwprojecten. En op 23 april a.s. geven zij tijdens een webinar van Duurzaam Gebouwd een toelichting op deze tips (gratis inschrijven voor dit webinar kan hier).

17 Tips

Twee overkoepelende tips zijn natuurlijk:

  • Neem maatregelen om gezond te blijven. Volg de richtlijnen van het RIVM, maar ook het bouw-specifieke protocol 'Samen veilig doorwerken' voor de bouw- en technieksector.
  • Laat bouwactiviteiten zo veel als mogelijk (vervroegd) doorgaan, zodat de schade aan de sector beperkt blijft. Lees hier de intenties van grote opdrachtgevers en Bouwend Nederland daarover.

Daarnaast verzamelden genoemde experts de volgende tips:

Maak het expliciet

  • Bespreek proactief onzekerheden en wijzigingen als gevolg van de crisis met je (contract)partners. Leg dit expliciet vast, dat voorkomt later zoekwerk en discussie, en gebruik dit om na te denken over oplossingen.
  • Actualiseer het risicodossier op basis van de nieuwe werkelijkheid (corona-update) en pas ook de beheersmaatregelen daarop aan. Maak tevens expliciet wat de nieuwe situatie doet met de risicoverdeling.
  • Onderbouw expliciet waarom er wel/geen recht is op betaling van een wijziging. Geef aan óf, en zo ja waarom, er sprake is van omstandigheden die het gevolg zijn van de coronacrisis. Spreek af dat een eventuele, later toegekende overheidscompensatie verrekend wordt.

Wees creatief en help elkaar

  • Maak gebruik van de aanstaande Noodwet digitale besluitvorming. Diverse overheden kunnen deze wet gaan inzetten om bouwprojecten te starten of gaande te houden.
  • Versoepel betalingsregelingen waar mogelijk. Pas bijvoorbeeld '100% achteraf factureren' aan naar 'betalen naar voortgang'.
  • Onderzoek en spreek af of deadlines verruimd kunnen worden. Daarmee anticipeer je op een lagere productie(snelheid) als gevolg van de huidige crisis.
  • Kijk creatief naar je planning voor lopende én komende projecten. Bespreek intern en/of met (potentiële) contractpartners of je werk handig kunt verschuiven. Naar achteren als het moet, naar voren als het kan. Kijk daarbij of de crisis juist ook kansen biedt. Denk aan het onderhoud aan installaties in kantoren of scholen, die nu leeg zijn. Of aan het aanleggen of renoveren van infrawerk rondom diezelfde gebouwen.

Bewaak de regels

  • Ook de jurist zegt: ga in overleg, probeer elkaars situatie te begrijpen en maak heldere en uitvoerbare afspraken. Houd elkaar op de hoogte van ontwikkelingen die het werk kunnen bemoeilijken of als juist voortgang weer mogelijk is. Die verplichting vloeit soms ook voort uit het contract (vgl. paragraaf 6-15 UAV 2012).
  • De hoofdregel blijft altijd dat afspraken nagekomen moeten worden. Uitzonderingen langs de routes van overmacht, redelijkheid/billijkheid en/of onvoorziene omstandigheden zijn mogelijk, maar kennen een hoge drempel. Probeer daarom primair om knellende afspraken aan te passen, zonder een beroep te doen op die uitzonderingen. Denk daarbij aan een gezamenlijk overeengekomen scopewijziging, waar alle partijen mee kunnen leven. Voor aanbestedingsplichtige partijen is daarbij belangrijk om binnen de grenzen van een wezenlijke wijziging te blijven.
  • Voor een beroep op overmacht gelden zware eisen. Een beroep op overmacht is dus niet eenvoudig. Vuistregel: bedenk dat er een plicht vanuit de overheid moet zijn die uitvoering van de verplichting belemmert; is er een alternatief (geen lassers uit Polen, maar nog wel uit het Verenigd Koninkrijk) dan verkleint dat de mogelijkheid een beroep op overmacht te doen.
  • Bedenk dat de wet een norm kent die zegt dat opdrachtgevers en opdrachtnemers rekening moeten houden met elkaars gerechtvaardigde belangen: de redelijkheid en billijkheid. Die redelijkheid en billijkheid kunnen partijen dwingen om met elkaar in gesprek te gaan als sprake is van onvoorziene omstandigheden.
  • UAV 2012 en UAV GC 2005. Kosten die het gevolg zijn van coronaregelgeving die na de dag van aanbesteding of na de dag van de prijsaanbieding van de aannemer in werking is getreden, komen in beginsel voor rekening van de opdrachtgever (zie paragraaf 6-12 UAV 2012 en 11-3 UAV GC 2005). Ook kennen beide contractvormen elk een eigen regeling voor het geval van kostenverhogende omstandigheden.

Houding en gedrag (#Doeslief)

  • Bel eens wat vaker met je contract- en/of samenwerkingspartners, juist als je ze door de crisis minder spreekt. Knip het persoonlijke even los van het zakelijke en laat merken dat je om elkaar geeft. Vraag naar zieken bij die andere partij, bespreek frustraties en probeer te begrijpen wat de ander doormaakt.
  • Bespreek dan ook het werk, de samenwerking, het project. Kies daarbij geen verwijtende houding als zaken niet (goed) lopen. Informeer wat er precies misgaat, hoe dat komt en bied aan om elkaar waar mogelijk te helpen (zie de vele tips hierboven).
  • Probeer het zo veel als mogelijk leuk te houden en blijf ook informeel actief. Organiseer eens een digitale borrel, pubquiz of een koffiezetapparaat-meeting. Intern, of juist ook met externe partners. Waarbij het even niet gaat om werk.

[Inmiddels is het webinar gehouden op 23 april; lees hier het verslag of bekijk meteen de complete video!]

De input voor dit artikel werd geleverd door deze leden van het Bouwgenootschap: Chantal Schrijver (Tauw), Edwin van Dijk (Construct Advocaten), Peter Brouwer (Antea Group), Ruud Schrauwen en Kevin van Vulpen (TwynstraGudde).

Tekst: Niels van Ommen

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c184 c225 c243 c283
Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan Arthur’

Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan ...

De klok tikt door om de vastgoedvoorraad aardgasvrij te maken. Om grote stappen te zetten naar duurzame wijken, zonder gebruik van fossiele brandstoffen en uitstoot ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c283
Op weg naar de perfecte circulaire aanbesteding

Op weg naar de perfecte circulaire aanbesteding

Het adviesbureau Alba Concepts publiceerde afgelopen week een kennisdocument over circulair aanbesteden. Deze whitepaper is erg interessant voor opdrachtgevers ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Traditionele aanpak projectinkoop fundamenteel veranderen’

‘Traditionele aanpak projectinkoop fundamenteel ...

De lancering van de Modelovereenkomst Bouwteam Duurzaam Gebouwd 2020 heeft niet alleen nationaal veel aandacht getrokken. Ook internationaal timmert het model aan ...

Lees verder

c21 c225 c283
Ontdek de voordelen van programmatisch inkopen

Ontdek de voordelen van programmatisch inkopen

Wat zijn de ingrediënten voor een inkoopproces waarbij het streven is om doelen en ambities in de GWW-sector op een hoger niveau te behalen? Dat onderwerp ...

Lees verder

c21 c225 c283
Openhartig gesprek: diepe dalen én hoge pieken samenwerking

Openhartig gesprek: diepe dalen én hoge ...

Het was een opmerkelijke bijeenkomst, half januari in Deventer. Hoe beslecht je een langdurige samenwerking, van meer dan tien jaar, waarin de partijen het door ...

Lees verder

c21 c225 c267 c283
De bouw gaat met paardensprongen vooruit!

De bouw gaat met paardensprongen vooruit!

Als aan de kant van opdrachtgevers de inhoudelijke kennis ontbreekt, wat moeten hoofdaannemers dan meebrengen om projecten tot een goed einde te brengen? En wat ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Het geïntegreerde contract is nog lang niet afgeschreven’

‘Het geïntegreerde contract is nog ...

Hebben geïntegreerde contracten nog bestaansrecht in een aannemers-markt? “Meer dan ooit”, vinden Joris Vergouwen en Esteban Döll van Antea ...

Lees verder

c21 c225 c267 c283
Bereken met dit stappenplan de levensduurkosten van een toekomstbestendig gebouw

Bereken met dit stappenplan de levensduurkosten ...

Om voor toekomstbestendige gebouwen een verantwoorde en duurzame investeringsbeslissing te kunnen nemen, is het van belang de levensduurkosten te berekenen. In ...

Lees verder

c21 c225 c269 c283
Samenwerking in bouw & infra fundamenteel gewijzigd

Samenwerking in bouw & infra fundamenteel ...

Het was afgelopen week exact twee jaar geleden dat een expertgroep van Duurzaam Gebouwd de Modelovereenkomst Bouwteam Duurzaam Gebouwd 2020 lanceerde. Met dit document ...

Lees verder

c21 c225 c261 c283
Smart contracts in gebouwonderhoud

Smart contracts in gebouwonderhoud

In een pragmatisch verhaal over smart contracts en gebouwonderhoud, schrijft smart buildings-expert Wilfred van der Plas hoe je die contracten toepast en wat het ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Praten en afstemmen is ook je werk’

‘Praten en afstemmen is ook je werk’

Ruim vier jaar lang zette het ingenieursbureau van de gemeente Zaanstad de ramen wijd open. Door een transparante, samenwerkingsgerichte werkwijze met aannemers ...

Lees verder

c21 c135 c225 c283
Duurzaamheid en gebiedsgericht werken bij verbetering 7 kunstwerken

Duurzaamheid en gebiedsgericht werken bij verbetering ...

Hoe pak je bij de verbetering van sluizen ook thema’s aan als duurzaamheid en gebiedsgericht werken en let je tevens op meekoppelkansen? Samen met Hoogheemraadschap ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up